Mest

Zoals beloofd een blogje blog over hoe wij mest gebruiken in onze tuin. Dat levert dan een blog op met informatie die allesbehalve wetenschappelijk bewezen is, ik wil alleen aangeven hoe wij mest gebruiken in onze tuin en hoe wij denken dat mest onze tuin verrijkt.

Er bestaan natuurlijk meerdere mestsoorten, kippenmest, koeienmest, paardenmest. Wij gebruiken paardenmest, simpelweg omdat wij dat elke winter van een dichtbij gelegen manege krijgen. De foto’s in dit blog zijn dan ook nog wat oudere foto’s, omdat we pas paardenmest krijgen wanneer de paarden op stal staan. Ze lopen nu nog lekker in de wei, zo rond half tot eind oktober, afhankelijk van het weer, gaan de paarden op stal, en dan komt dus ook de eerste mest.

En dat is een mooi moment want dan is de tuin een beetje opgeruimd en hebben we tijd en plaats om paardenmest te kruien en kwijt te kunnen.

Allereerst; mest is geen voeding. Er zit wel voeding (als in NPK – stikstof, fosfor en kali) in mest maar dat zijn zeer kleine hoeveelheden, zeker niet voldoende om intensief op te moestuinieren. Bovendien krijgen wij paardenmest en die bevat veel stro. Daar zijn wij blij mee maar de mest zal met het stro moeten composteren en voor composteren is stikstof nodig. Dus de voeding die in de mest zit zal voor een deel ook nog worden gebruikt voor de compostering.

Kijk vooral even in deze tabel naar voedingswaarden van verschillende soorten mest en meststoffen: Meststoffentabel in PDF.

Als paardenmest gemiddeld maar 0,5% stikstof, 0,3% fosfor en 0,5% kalium bevat, waarom zou je dan je rug breken op al die karren en kruiwagens paardenmest? Omdat je er indirect de grond mee ophoogt, de structuur verbetert en bodemleven toevoegt. Dat zijn voor ons de 3 belangrijkste redenen voor het gebruik van paardenmest.

Paardenmest met stro moet dus composteren, en er wordt gezegd dat je rijpe = oude mest moet gebruiken. Maar al sinds 1991 gebruiken wij verse paardenmest in de tuin. Op 2 voorwaarden, wij spitten of werken de mest onder en dat doen we in november of december. De mest die na december komt gaat niet meer in de tuin maar op de composthoop. Want van de mest die we in november en december onderwerken weten we dat die nog maanden (tot ongeveer half/eind maart) de tijd heeft om te composteren. Van de mest die we in het nieuwe jaar krijgen weten we niet zeker of er nog genoeg tijd is om te composteren voor het voorjaar/nieuwe tuinseizoen begint.

Er zijn 2 vakken die we uitsluiten van verse mest:

  • uien, sjalotten, knoflook en wortelen
  • bonen

Bonen houden niet van verse mest. Uiachtigen en worteltjes zijn gevoelig voor uienvlieg, koprot, wortelvlieg, etc., en we willen met onze verse mest die ziekten en plagen niet lokken/aanwakkeren.

Maar alle andere vakken krijgen hier dus verse mest, in het oude jaar, zodat de urine van de paarden nog kan uitspoelen en de mest met het stro kan composteren.

Zoals gezegd, er zit maar heel weinig voeding in mest, vers of rijp, we gebruiken het vooral om de structuur van onze vette kleigrond te verbeteren en bodemleven toe te voegen. Helaas maak ik pas sinds 2009 regelmatig foto’s van onze tuin, van de eerste 18 jaar volkstuin heb ik dus geen beelden. Maar op deze foto’s kun je wel een klein beetje het verschil zien:

De volkstuin, gespit in 2009. En bij het spitten werken we dan verse mest onder (mits het voor eind december is):

 

Niet heel goed te zien maar betere foto’s heb ik niet. Je ziet in ieder geval dat de kleigrond glimmend en in ‘bonken’ bovenop liggen. Hieronder zie je dezelfde grond na het spitten in 2013. Je ziet dat de ‘bonken’ vette klei minder groot zijn en minder glimmen, ze vallen bij het spitten vaak al deels uit elkaar.

 

Je kunt dan ook een beetje bedenken dat als dit het verschil is tussen 2009 en 2013, hoe erg onze vette kleigrond dan was in 1991. We konden er toen lekker mee kleien 🙂 . En als we toen spitten, kon dat alleen maar met een scherpe spa, en dan kwamen de plakken vette klei als dakpannen schuin op elkaar te liggen. Elk jaar grote hoeveelheden verse en oude stalmest hebben de grond gemaakt zoals die nu is.

Bedenk dat onder deze bovenlaag de klei nog steeds klei is, bij wateroverlast zien we nog steeds dat de grond dichtslaat (zelfs bijna rioolachtig kan ruiken), en dat water heel lang kan blijven staan. Eigenlijk is de grond hier tussen half oktober en eind maart altijd nat.

Afijn. Verse mest, zo komt ze aan:

 

Zoals gezegd, we krijgen het van een dichtbij gelegen manege. Eens per 2 tot 4 weken wordt zo’n kar als deze neergezet en een paar dagen later weer opgehaald. Vaak begint de mest op de kar al te composteren, waarbij we wel eens temperaturen hebben gemeten van 70 graden.

 

Het wit op de foto is composterende mest/stro, je ziet er wat rook vanaf komen en het wit lijkt een beetje op ‘as’.

En zo gaat het dan naar de tuin:

 

Als je je grond wilt verbeteren heb je niet genoeg aan 2 kruiwagens mest.

 

Elk najaar werken we wel zo’n 30 tot 50 volle kruiwagens verse paardenmest op onze tuin onder de grond. Tot verwerking gooien we ze op grote hopen zodat ze alvast kunnen beginnen met composteren.

En de mest die vanaf januari nog wordt bezorgd gaat de composthoop in:

 

Dat lijkt heel veel, en dat is het ook, maar binnen 3 weken na deze lading is de mest al tot de helft ingezakt. En dan kan er weer een schepje bovenop 🙂 .

Uiteindelijk kun je ergens na ongeveer een half jaar tot een jaar (afhankelijk van het weer, de samenstelling, regen/vocht) zie dat de mest verandert in een soort compost:

 

Het verschil tussen verse mest en oude/gecomposteerde mest kun je het best op deze foto zien:

 

Rechts verse mest die we ergens in de tuin onder willen gaan werken. En links oude/gecomposteerde mest die we ook ergens willen onder gaan werken. En dat doen we dan vaak bijvoorbeeld in de kas. Want verse mest in de kas vinden we geen goed idee. Zoals gezegd wordt verse mest in de tuin ondergewerkt en gaat daar onder invloed van tijd, samenstelling en vocht composteren, maar in de kas regent het niet. Om die reden gebruiken we in de kas liever rijpe/oude/gecomposteerde mest en gebruiken we verse mest buiten (ik kan het niet vaak genoeg benadrukken; mits het nog in het oude jaar is en er dus genoeg tijd is om in de grond te composteren voor de lente en het tuinseizoen weer begint)

Tot slot dan nog iets over onze grond; elk jaar mest onderwerken heeft onze vette kleigrond verbeterd, maar ze kan hetzelfde doen op zandgrond. Uiteindelijk levert het humus op, verbetert het elke bodem door structuur en samenstelling. En ze levert niet veel voedingsstoffen maar bijvoorbeeld wel onmisbare sporenelementen, en heel veel bodemorganismen die ook weer helpen om je grond levend en gezond te maken en te houden.

Conclusie: vroeger hadden wij een pikhouweel (dat is overdreven), maar in ieder geval wel een drietand en/of cultivator en/of rolschoffel) nodig om onze grond te bewerken. Vaak moesten we in het voorjaar in een droge week ook de grond eerst water geven voor we de keiharde kleibonken fijn konden maken. Nu kunnen we met een hark in het voorjaar onze grond zonder problemen fijnharken:

 

En ook dit is nog een foto van 2013. Ondertussen hebben we al voor een deel verhoogde bakken. Want tijden veranderen, mensen ook, inzichten idem dito, en tenslotte ook nog het weer.

En die verhoogde hebben we gevuld met alles wat voorhanden was. Ik heb van Pokon een aantal zakken Mix voor je moestuinbak gekregen, en daar zijn we erg tevreden over. En we hebben een deel gevuld met zelf gemaakte compost en met verse en/of oude stalmest. Die laatste bakken hebben maar één nadeel; ze zakken nog wel flink in (na het composteren). Dus gaan we die bakken komende winter aanvullen, met rijpe mest/compost.

 

We hebben nu alleen nog maar verse mest nodig voor in de compostbak, om te rijpen voor kas en verhoogde bak. En voor in de verhoogde bakken die we nog gaan maken. Na ruim 25 jaar elk jaar tientallen kruiwagens verse en oude mest en compost kruien en sjouwen kunnen we het een beetje rustiger aan doen 🙂 .

Tot slot wil ik ook nog even de link geven naar mijn blog op de website van Pokon, en die gaat over chinensepepers, met een rijtje rasnamen van deze groep pepers die wel dat bijzondere aroma hebben maar veel minder heet zijn. En een nieuw en erg lekker recept (vind ik dan) van appelsambal: Chinensepepers

In het volgende blog iets over de voortgang van het opruimen in de tuin (we schieten lekker op joh, met dit fijne tuinwerkweer). En daarna op verzoek eens iets over het winterklaar maken van de tuin.

 

Abonneer
Laat het weten als er
guest

88 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
loes

beste Diana

ikheb bloemkoolplanten kunnen die nog in de volle grond

vorig jaar in kas maargeen succes

er kwamen geen koolin

Samgar

O ja, nu je het weer over die bakken hebt, waar zijn die van gemaakt? Welke houtsoort? Geïmpregneerd of niet? (Zo lijkt het niet.) En natuurlijk de motivatie, als ik zo vrij mag zijn. 😉

Echte ‘no-diggers’ mulchen natuurlijk alleen maar. Hooguit even erdoor met een grelinette. Zo’n ding moet ik nog maar eens hebben.

Liz & Co

Onbehandeld hout heeft onze voorkeur, onbespoten groenten in onbehandelde bakken.
Wij gebruiken nu een jaar of 5 à 6 bakken en nog geen rotte planken. We hebben bakken van 100 X 100 en 50 X 200. Een aantal ook op 100 cm hoogte. Men kan eventueel de binnenzijde van de planken met onkruid-plastic beschermen.
Jullie hebben het heel goed gedaan met jullie kleigrond. Monty Don adviseert het ook.
Waar kunnen we iets vinden over het “no digging” we doen al een deel op die manier en willen graag nog meer weten.
Leuke blog over “paardenvijgen” Diana

magdalena

leuke site is ook “de natuurlijke moestuin”

Hans

Bekleed de binnenzijde van de planken met noppenfolie die ook tegen kelders wordt geplaatst. Met de noppen tegen de planken, zodat er een luchtlaag ontstaat die de planken de kans geeft om te drogen. De bovenzijde dien je dan wel af te werken met een randplankje om te voorkomen dat er grond tussen spoelt. Als je dan ook nog zorgt dat de planken onderaan de grond niet raken (vb plaatsing op stukjes betontegel), dan gaan je planken makkelijk 3x langer mee dan wanneer je ze constant met grond in contact staan.

Saskia

Ja dat is wat, die materialen voor de verhoogde bakken. Moet natuurlijk niet te duur zijn, maar ja, als je te goedkoop hout neemt en dat gaat rotten, terwijl die vaak helemaal vol zit met aarde, ja, dan ben je ook niet blij.
In mijn nieuwe moestuin lagen betonnen balkjes om de verhoogde tuin heen, twee boven op elkaar. Wel lekker zwaar, maar ik moest overal extra lange haringen in slaan, want ze gleden naar buiten. Wat is nou het beste?

Anoniem

Goedemorgen.
Jezou 30 bij 30 tegels door midden kunnen doen door tegel rechtop er klemmen tussen een paar tegels dan tegel er midden bovenop slaan ( wel handschoenen aan doen) dan met gebroken kant naar buiten en mekaar laten overlappen als metselwerk blijft dan mooi stevig liggen en de gebroken kanten zien er ook nog leuk uit, vaak gratis afhalen via marktplaats of andere plekken op internet.
Nadeel als je ooit stopt met tuinieren veel werk om ze weer af te voeren.
Groet Michel .

Juud

Goeiemorgen Diana,

Als de ondergewerkte paardenmest niet voor voldoende voeding zorgt hoe vul je dat dan nog meer aan gedurende het moestuinseizoen?

Saskia

Hoi Diana,
Tegels! Ideetje: Als je nou die tegels wel gebruikt voor verhoogde bakken, maar dan aan de bovenzijde een smalle lat timmert, helemaal in het rond, met bijvoorbeeld hoek ijzers op de hoeken, dat ze niet naar buiten kunnen zakken…..
Wel effe sjouwen maar gaat eeuwig mee.
Als die lat dan dreigt te verrotten( valt ook wel mee, want die wordt niet zo nat, ligt niet op de grond) kun je die gewoon makkelijk vervangen….
Alleen dan gaat er wel beetje aarde uitlekken door de kieren van de tegels. Niet veel denk ik.

Petra

Thnx voor alle info Diana. Eea wordt voor mij als beginnende tuinder steeds duidelijker!

Lieneke

Hoi Diana, sinds dit jaar weer een moestuin . We hebben 20jaar geleden al een moestuin gehad, maar het bleef toch elk jaar weer in mijn gedachte had ik maar een moestuin. En jou blogs zijn heel leuk om telezen en ook met mooie tips
Dank je daarvoor. Groetjes Lieneke

Kees

Hallo Diana
Misschien al wel bekend maar gips werkt ook perfect om vette kleigrond fijn te krijgen .
Ook schuim aarde werkt bijna het zelfde .
Ik heb hier ook heel vette kleigrond en als je daar na het spitten gips over strooit heb je in het voorjaar ook een prima structuur van de grond .
Overigens spit ik ook al jaren niet meer.
Groetjes Kees

Simone Brus

Leuk stuk Diana,

Zelf zit ik ook op klei en haal een stuk of tien grote zakken paarde mest zonder stro. Verder veel groencompost van een jaar oud. Ik zorg dat dit een beetje gemengd boven op de klei komt daarboven zo veel mogelijk bladeren uit het bos. Zomers groen mulch. Spitten doe ik ook niet. Binnen een jaar al zeker dertig cm prachtige korrelige klei. Wel een hoop werk.

Guido

Beste Diana,
Ik heb nu 2 jaar 2 percelen in een volkstuin = totaal 100 m2. Ik heb reeds veel bijgeleerd door jullie blog. Ik ben ook duivenliefhebber (30 duiven) en doe duivenmest op de composthoop of soms tussen het plantgoed. Is dit een goede methode? Men spreekt in de literatuur altijd over paarde-, koeien en kippenmest. Er wordt nooit over duivenmest gesproken.

Saskia

Hallo Guido,
Probeer het eens hier, daar staat nogal wat info over duivenmest:
http://www.moestuinforum.nl/duivenmest-t12068.html

Wil

Hoi Diana,
Ook ik ben een fan van paardenmest : het staat bij ons in de buurt keurig in zakken aan de weg, hoef ik alleen nog maar in de kofferbak te laden en het kost ook nog eens nix!!
Bijmesten doe ik met gedroogde koemestkorrels. Voor mij de perfecte combinatie.
Als je nog wat post over het winterklaar maken van de tuin, zou je dan wat aandacht aan de kas willen geven? Dankzij jouw blog heb ik er eentje gekocht in het voorjaar en dat was een daverend succes. Maar wat doe je in de winter met de grond? Toch wat vochtig houden of droog laten worden? Ik kan er geen info over vinden.
Hartelijke groet ,
Wil

sofie mulier

Hallo Diana,
Ook ik ben pas met een serre begonnen.
Wat nu na de oogst ?
Kan je iets meer vertellen over bemesting in de serre, door spoelen van zouten en wisselteelt .
Gebruik je ook paardemest in de serre?
Ik dacht ze buiten open te leggen en ze later naar de serre te brengen.
Hoe pakken jullie het aan ?
Alvast bedankt voor een reactie.

mvg

sofie

Guus

Hallo Diana,
Een mooi verhaal over mest, verhoogde bakken en no dig method. In een van je blogs stond de link naar Charles Dowding. Ik heb zijn filmpjes bekeken en sinds dit jaar ook een no digger. Scheelt spitwerk en je brengt het onkruidzaad niet meer boven. Weinig te wieden dit jaar. Bedankt voor de waardevolle en arbeidsbesparende tips. Via Velt Belgie vond ik nog een methode om slakken uit de bakken te houden en ik heb het geprobeerd op een bak van 5 x 2 meter en het werkt! Dit zijn de links: https://www.youtube.com/watch?v=DtdCBWeL4SQ
https://www.youtube.com/watch?v=ZoBeKS64_xc . Eén draad (plus pool) roest bij de nietjes. Dat moet ik nog uitzoeken, maar het werkt wel. De andere bak en de rest van de tuin heb ik wel slakken.
Groet, Guus

D.

Hallo Diana,

Heb compost liggen van april 2017. Kan dat in de
moestuinbak voor de winter ???

met vriendelijke groet Dorus.

D.

Hallo Diana,

Dank je !!!

Groet Dorus

Frits

Dag Diana,
Ik doe hetzelfde, voor november onderspitten. Ik gebruik wel oude koemest. Een boer hier dicht in de buurt heeft altijd wel zo’n restantje. Op het komende aardappelveldje doe ik ook geen mest. Heb eens gehoord dat aardappelen dat ook niet nodig hebben, net als de bonen.

Bettina van den Beld

Beste Diana,

helemaal te gek weer dit stuk over mest. Wij hebben ook altijd paardenmest voorhanden en ik ga daar mee aan de slag zoals jij aangeeft. Ook vette kleigrond die heel langzamerhand verbetert. Is het echt nodig om het te spitten? Ik doe dat eigenlijk liever niet. Ik ga kijken of het ook voldoende is de mest te vermengen met ander materiaal als blad en stro. Op die manier wil ik het ook gebruiken als een soort mulchlaag voor de winter. Weet dan niet of het ook zo goed werkt voor het zachter maken van de grond maar ik ga het uitproberen.
Bedankt weer!!!

Groetjes Bettina

Caroline

De paardemest met vlas die ik van de buurvrouw krijg, stort ik op de zandgrond. Wat verspreiden en na een paar maanden poot ik er aardappels in. Dit jaar een flinke oogst, vorig jaar alleen poters door de aardappelziekte. In de herfst en winter krijgen de fruitbomen en struiken ook een laag. Ik werk niets onder. Kweekgras groeit nauwelijks meer en wat er groeit trek ik er gemakkelijk uit. Pompoenen groeien er ook goed op. Het seizoen erna heb ik mooie bedden voor een andere teelt.
Ik ben heel blij met de paardemest.

Groeten Caroline

Bertie

Beste Diana,

Een aantal jaren leverden wij verse paardenmest aan een hobbytuinder in het voorjaar. Hij werkte het onder om de broeiwarmte te gebruiken voor een vroege teelt van komkommers in de volle grond.

Esther

Hallo Diana,

We mochten vragen stellen. Nou zijn mijn vragen vast niet geschikt voor een blog maar misschien kun je er af en toe eentje meenemen. 🙂
Over zaaaien:
– groene paprika’s en pepers zijn in feite onrijp (als ik jouw databases zie) want ze kleuren altijd verder. Hoe zit het met de zaadjes in die groene paprika’s en pepers? Kun je die wel gebruiken om te zaaien?
– Eigenlijk nog zo’n vraag, maar nu over tomaten. Ik denk dat een aantal tomaten niet meer rijpen maar ik zou er wel graag zaadjes van oogsten. Kan dat ook van onrijpe tomaten? Of is dat veel werk voor niks.
– Het zaaien van éénjarigen liep bij mij niet vlotjes. Ik heb de Verbena en het champagneblad uiteindelijk zowaar in bloei gekregen, de anthurium is aangeslagen maar laat nog geen bloemetjes zien.
Volgend jaar ga ik het op jouw manier doen (ik was bezig met vermiculiet), maar wat moet je precies doen als de plantjes net gekiemd zijn. Van een warme temperatuur dan naar een koude temperatuur? En groot genoeg om uit te planten betekent dat ze 4 blaadjes hebben?
– Je vertelt dat je zaden pas moet oogsten als ze echt gedroogd zijn. Maar jij hebt je boontjes ook in veiligheid gebracht. Hoe droog je ze dan verder binnen? Koud of warm, donker of licht?
Andere vragen:
– Ik heb een plastic kasje bij de Lidl gekocht. Wil ik gaan gebruiken voor tomaten en pepers. Kan ik zo’n kasje een beetje vergelijken met een ‘echte’ koude kas (maar in het klein en natuurlijk niet zo lang houdbaar (plastic slijt eerder dan glas).
– Ik vroeg me af of er een reden is waarom je geen perenboom lijkt te hebben.
– Heb je een tip voor een goede fruitteler.

En dan als laatste. Dank je wel voor je stuk over paardenmest. Heb ik weer een boel van geleerd.
Hartelijke groet, Esther
PS. Wel fijn hè, even dit betere weer. Al zijn de weerberichten overdreven positief (heb vandaag geen zonnetjes gezien, maar het was wel droog).

Chantal

Ik had ook zo’n kasje van de Lidl. Ging maandenlang goed tot er een storm kwam en het kasje over het hele moestuincomplex waaide. Kapot. En iedereen boos op me.

Esther

Dank je wel voor je reactie. Wat een leuk nieuws! Dat ik met een plastic kasje ook aan de gang kan. Ik verheug me al op volgend jaar.
Ik heb reen oude appelboom weggehaald, en nu heb ik daar best wat ruimte. Wordt een fruithoek. Zodoende kwam ik op het idee van een appel- en een perenboom.
En zo’n teler kan ik dan vragen naar zelfbestuiving en dat soort dingen. :-).
Wat een wereld gaat er toch open als je het zelf (moes-)tuinieren wat intensiever gaat doen.
Groetjes, Esther
PS. Ha Chantal. Dat kasje staat bij mij achter in een tuin tegen een muur aan. Maar bedankt voor de tip. aik ga hem extra verstevigen.
Ik heb al een nog kleiner kasje dat vorig jaar steeds omver waaide en dat heb ik verstevigd door er onderin bakstenen in te leggen. Sindsdien gaat het goed. Maar een echte kas is natuurlijk de wens.

sini dietvorst

Dag Esther en Chantal
Ook ik heb zulke kasjes en mijn man heeft er een steviger frame onder gemaakt. In de winter halen we het plastic er dan af en kijk ik het even na op eventuele schade. Die is dan zelfs met een stukje stof te verhelpen. Van eentje was de rits kapot en daar heb ik nu klittenband aan gemaakt. Werkt prima.
Overigens , om de rits in buitenweer, met zand e.d. soepel te houden spuit ik er af en toe wat siliconen (weet niet of dit correct Ned.is) langs en dat gaat heel goed
Groet van Sini

Esther

Dank je wel voor je reactie. Wat een leuk nieuws! Dat ik met een plastic kasje ook aan de gang kan. Ik verheug me al op volgend jaar.
Ik heb reen oude appelboom weggehaald, en nu heb ik daar best wat ruimte. Wordt een fruithoek. Zodoende kwam ik op het idee van een appel- en een perenboom.
En zo’n teler kan ik dan vragen naar zelfbestuiving en dat soort dingen. :-).
Wat een wereld gaat er toch open als je het zelf (moes-)tuinieren wat intensiever gaat doen.
Groetjes, Esther

Helene

Ik zie op je foto’s de compostbakkem nooit afgedekt. Is dat voor de foto, of doe je er nog wel iets als plastic over om de regen/de hoeveelheid vocht te beperken?

sini dietvorst

Dag Diana en enthousiaste volgers
Er gaat een nieuwe wereld voor mij open bij zoveel tips en antwoorden op vragen. Ik zelf heb heel veel vragen, maar ik zal me beheersen en ze doseren. Echter er is een prangende vraag.
In mijn moestuin hebben zich rode mieren genesteld en de eitjes hiervan zorgen ervoor dat de winterwortels, de bietjes en de andijvieplanten niet groeien en tenslotte kapot gaan. Als ik de restanten uit de grond haal zitten de wortels vol me eitjes. Er zijn genoeg middeltjes tegen mieren op je aanrecht, het tegelpad en andere plekken, maar in de grond van mijn moestuin moet ik ze gedogen. Dit is al het tweede jaar dat deze groenten mislukken. O, ja ook aan de schorseneren zijn ze begonnen.
Kan iemand mij vertellen of dit te verhelpen is. Misschien in verhoogde bakken?
Een vraagje durf ik er nog wel aan te wagen. Ik heb vermiculiet gekocht en ben heel benieuwd hoe dat zal gaan over een paar maanden met zaaien. Maar wat moet er daarna met het materiaal gebeuren? Misschien hee dom, maar ik heb geen idee.
Groetjes
Sini

sini dietvorst

Dag Diana
Bedankt, ik ga in elk geval wat met uien proberen. Dus vemicuiet kan ik nadat de gezaaide plantjes er uit zijn, gewoon ook weer als zaaibodem gebruiken voor een volgende zaaironde?
Groet
Sini

sini dietvorst

Sorry. Ik moet je nieuwsbrief nog goed leren gebruiken. Lees net bij het onderwerp zaaien in vermiculiet dat het hergebruikt kan worden.
Dus dat antwoord heb ik nu.
Fijn weekend
Groet
Sini

Agnès

Diana, dank voor het blogje! 😉
Heel fijn geschreven en uitgelegd. Nog even de plannen maken voor de tuin en dan mesten maar!
Vind het erg interessant dat je dingen doet die eigenlijk niet ‘heuren’ maar prima werken.

Maria Jansen

Ik had rode en zwarte mieren in mijn kas niet heel erg prettig de planten op die plekken willen echt niet groeien.Ik las dat een knoflookaftreksel zou kunnen helpen,dat wordt dus telkens begieten dacht ik. Maar nu heb ik rond het nest knoflookteentjes in de grond gestopt,dat vonden ze niet leuk werkte ze zelfs naar boven en ik ze weer naar beneden,en zoals zo vaak de aanhouder wind,ze zijn dood of vertrokken.probeer het eens!

sini dietvorst

Dankjewel Maria. Ga nu met uien en knoflook aan de slag. Want vandaag de eerste schorseneren geoogst (overheerlijk), maar zeker de helft van de twee rijen zijn voor de rode mieren gebleken. Er zit een dikke laag witte eitjes rondom de wortels. Dus ik hoop echt dat ik ze de baas kan worden.
Over knoflook gesproken. Ik hoorde iemand zeggen dat hij knoflook had geplant. In de herfst dus. Kan dat? Ik heb nog nooit knoflook geplant en wil dat gaan proberen. Dus wie me wijze raad kan geven: graag
een groet
Sini

Agnès

Ja, knoflook poot je in oktober .
De grond is dan nog warm. Ze lopen dan een beetje uit en stoppen in de winter met groeien.
In het voorjaar groeien ze bovengronds nog wat, en ondergronds nog meer. Weet niet meer exact wanneer je oogst. Maar dacht begin zomer. Ik kijk altijd wanneer het loof slecht wordt.

Gerrit

Hallo Diana. Ikzelf heb jaren terug, overigens op vette kleigrond, de ervaring dat ruwe turf enorm goed werkt. Deze maand ben ik weer begonnen met een are volkstuin en bij ons in Flevoland is het allemaal vette kleigrond. Ik dacht eraan om opnieuw op zoek te gaan naar ruwe turf, daar ik daar goede ervaringen mee heb, maar sta open voor tips. Ik wil alles wel zo veel mogelijk biologisch doen. Daar ga ik ook nog wat informatie over verzamelen. Verder goed mn oren open houden wat de mede tuinders op ons volkstuinen complex zeggen. Wat ik hier eigenlijk vraag is verschillende tips. Dan ga ik het komende voorjaar goed te werk. Hebben jullie ook last van duiven? Hier is het een plaag. Duiven en slakken…

Gerrit

Dank voor de reactie Diana.
Wat ik net weer ergens las is dat gewoon ordinair bladeren uit park en bos ideale compost heeft. Ik heb zo,n bladblazer die ook kan zuigen en alle blad in kleine snippers veranderd. Dat kan ook nog. Verder heb ik veel aardbeien loof van oude aardbei planten. Dat zou ik er ook op kunnen strooien. Heb je daar ervaringen Nee?

Gerrit

Dank voor de reactie Diana.
Wat ik net weer ergens las is dat gewoon ordinair bladeren uit park en bos ideale compost heeft. Ik heb zo,n bladblazer die ook kan zuigen en alle blad in kleine snippers veranderd. Dat kan ook nog. Verder heb ik veel aardbeien loof van oude aardbei planten. Dat zou ik er ook op kunnen strooien. Heb je daar ervaringen mee?

Edwin

Dag Diana
Mooi stukje over paardenmest, misschien is het leuk om ook tijdens het groeiproces gebruik te maken van mestthee voor extra voedingsstoffen in je moestuin. Kijk maar eens op https://www.mestthee.nl

Annemiek van der Krogt

Dank voor je interessante blog! Ik ga de verse mest met vlas van onze pony gebruiken (in het najaar). Mijn vraag is alleen hoe groot je moestuin is. je hebt het over 30-50 kruiwagens mest. Voor hoeveel vierkante meter gebruik je deze hoeveelheid? Dank alvast voor je reactie!

Liam VB

Dag Diana,

Ik heb wel eens gehoord dat het niet goed is om ‘ongerijpte’ mest of compost in de bodem te verwerken. Dat zou de wortels van de planten verbranden? Hoe zit dat juist?

(Ik heb vorig najaar een kleine lading paardenmest gaan halen, en deze in een compostvat laten liggen. Heb deze in het voorjaar in de grond van mijn bloementuintje verwerkt. Is dat ook oké?Volgend jaar ga ik het zeker wel op uw manier doen…)

Dank voor uw toelichting.
Vriendelijke groet.

Roos

Hallo Diana,
Weet jij of een andere lezer waar je de zo bejubelde seaweed van Monty Don kunt kopen?
De vloeibare vorm althans.

groetjes Roos

Petra

Hoi Diana en Ria of Carine,
Kan dit zeewiermeel te samen met brandnetelbladeren in het plantgat van tomaten ?
Als ik me goed herinner doet Ria of Carine dit ?!
Petra

Carine p

Coucou, hier ben ik dan 🙂
Ik maak geen gebruik van zeewiermeel, maar wel lavameel. Bij de tomaten doe ik al jaren het volgende : in het plantgat een handvol gesnipperde netels (dit zorgt voor een goed wortelgestel). Dit doe ik eveneens bij aubergines, paprika, pepers, courgette. Plantgat toe en bovenop versnipperde netels. Dit is de natuurlijke manier van stikstof. Een paar weken later versnipper ik overal de bladeren van de Russische bocking smeerwortel, die overal verdeeld staat in de groenten- en siertuin omwille van de vele bijen. Die doe ik zo een 3 tal keer op een seizoen. Dit is vooral ter bevordering van de bloemen (natuurlijke manier van kali)
Tot een paar jaar geleden maakte ik ook gebruik van de netelgier als preventief insecticide en ook als meststof. Dit doe ik reeds een paar jaar niet meer. Ik heb betere ervaring met het versnipperen van bladeren. De stoffen worden geleidelijker aan afgestaan ipv een boost.
Kwestie van uitproberen.
Lavameel heb ik vooral gebruikt rond knollen zoals bv rode biet, knolselder etc. als meststof. Ook heb ik lavameel gestrooid op jonge prei- en uiplanten ter bestrijding van de mineervlieg (dit zou de de mineervlieg in jong stadium verbranden). Ik kan nog niet bevestigen of dit waar is, alleen heb ik geen mineervlieg gehad.
Groetjes carine

Petra

Carine,
Dankjewel voor de uitgebreide informatie ! 🙂
Ik ga het een en ander uitproberen.
Petra

Carine p

Dag Diana,
Geen probleem om jou een bocking smeerwortel te bezorgen, alleen per post is dit niet echt aan te raden. Ik zal er eentje in pot verplanten en zodra we nog eens in BE verzeild geraken, zien ze dan wel hoe dit bij jou terecht komt.
In de koude kast leg ik zonder probleem eerst wat brandnetel rond de tomaten etc stammen en rond deze periode begin ik een laag smeerwortel te leggen. Soms gebeurt het wel eens dat een stukje een nieuwe scheut maakt, maar dat trek je zo eruit. Mulchen met heermoes heb ik geen ervaring mee, maar men raadt het aan. Zoals ik voordien schreef maakte ik ook mijn aftreksels op basis van brandnetel en smeerwortel, maar sinds een paar jaar doe ik dit niet meer. Ik vind het regelmatig mulchen met deze bladeren het meer evenwichtig toevoegen van de nodige stoffen. Brandnetel doe ik enkel in het begin om goed wortelgestel te hebben anders krijg je teveel stikstof in de grond wat voor teveel blad en te weinig vruchten zorgt. Bocking smeerwortel doe ik zoveel ik bladeren aan mijn planten heb en de tijd krijg. Groetjes carine

Carine p

Dag Diana,
Goed artikel! En absoluut waar. Smeerwortel bocking 14 zou in geen enkele moestuin mogen ontbreken (als je plaats hebt natuurlijk). Ik heb deze oa in de siertuin, op vele plaatsen in de moestuin, in het kippen gedeelte en onder fruitbomen staan. Ik heb er veel staan omdat ik de planten regelmatig uitdun. Bij het verknippen van het blad geeft dit een heerlijke geur en ik ben ook altijd zo blij met het vele gezoem! Natuurlijke kali .
Groetjes Carine

Roos

Hallo Diana,

Ik heb deze zeewiermeel zelf ook maar wilde ook graag de vloeibare vorm.
Ik dacht zelf om deze vaste vorm op te lossen in water maar vindt het dan moeilijk om de juiste verhouding te vinden de beschrijving op de verpakking is maar heel summier.
De vaste vorm heb ik het voorjaar over de siertuin gestrooid.
Ik heb ondertussen al bij amazon gekeken de vloeibare vorm moet toch uit de uk komen en de verzend kosten zijn niet gering, dus zal ik nog eens verder zoeken.

groetjes Roos

Swinda

Hallo Diana
Is paardenmest goed voor papaya, paprika en zoete aardappelen? Ik heb ze niet in de grond maar in container. Bedankt

Petra

Hoi Diana en Carine,
Een vriendin heeft de Kaukasische smeerwortel in de tuin en ik mag een plant hebben.
Heeft deze dezelfde eigenschappen (natuurlijke bemesting) als de Russische bocking 14 ?
Petra

T.

Hi Diana,

Dankje voor het helder stuk met uitleg. Ik zal ook alle reacties nog lezen. Heb jij geen last dat de graszaden in de mest gaan ontkiemen en je meer gras krijgt?
Als ik nu een hoop paardenmest bij mijn composthoop toevoeg en dit laat rusten en de hele hoop in november over het land verwerk en rustig de bodem in laat trekken, zou dit ook mogelijk zijn?

Robert

Ik krijg van de week paardenmest met vlas, das een stuk dunner/fijner dan stro. Het is al wat ouder, kan ik dat nu nog in de toplaag inwerken in mijn zware klei? Ik ga het niet spitten, maar wel losmaken met de woelvork, ivm de rug.
Dit voor het aardappelvak en waarschijnlijk ook wat andere vakken courgette komkommer en kool.

Pien W

Dag Robert en Diana! Ik ga tegengas geven….maart en dan toch denken aan halfverteerde paardemest al of niet inwerken. Waarom de mest niet gebruiken als start voor een prachtige composthoop die je in het najaar over je hele tuin kunt uitstrooien? Volgens mij kunnen aardappelen glazig worden van teveel stikstof en hebben ze twee keer meer kalium (smeerwortel!!) nodig als stikstof. Ik geef mijn mening heel graag voor een betere maar was afgelopen weken zwaar onder de indruk van krantenartikelen die bijna de noodklok luidden over de footprint van moestuiniers. Planten pakken alleen wat ze op dat moment nodig hebben, de rest spoelt via het grondwater weg, richting sloten etc. En dat veroorzaakt weer problemen met het grondwater. Als boeren de hoeveelheid mest geven die wij royaal uitstrooien krijgen ze een echt hele zware boete.
De hele bodemdiscussie vind ik als leek echt vreselijk moeilijk te volgen. Maar kijkend naar mijn eigen tuin, na 20 jaar klei nu 7 jaar zand, ik gebruik niks anders dan compost van eigen gftafval en wat verdwaalde mest van eigen kippen (het zijn er maar drie!) met stro. Veel mulch van (o.a.) Bocking 14 en zelfgemaakte compostwormenmest. En….afkloppen…al jaren giga oogst, gezonde planten, vrijwel geen plaagdieren. Als ik er van uit ga dat klei nog veel voedzamer is dan zand…..waarom dan toch zoveel mest? Ik heb echt een nachtje geslapen voor ik deze reactie durfde te posten want het klinkt zo bestraffend maar sorry, ik wilde het toch graag kwijt! Groeten, Pien

Tessa

Zeker iets om over na te denken Pien. Het is voor ons amateurs best lastig om goed te beoordelen hoeveel stikstof onze tuin echt nog nodig heeft. Herstel, ik vind het best lastig. Mijn systeem lijkt erg op het jouwe, met mestcompost van 4 kippen op 50m2 kleigrond + kas(je) en een heleboel groencompost van o.a. 250 meter ligusterhaag en wilgengriend en gier van brandnetels en bocking. Die gier gebruik ik voor een groot deel om mn composthoop op gang te brengen. Het gros van mn mestcompost gaat naar pompoenen en tomaten, een deel naar mixcompost voor kool en andere hongerigen. Ik heb niet de indruk dat mn planten stikstof te kort komen. Misschien ook omdat ze in de zomer slootwater krijgen dat door een volkstuincomplex loopt waar ze dol zijn op koemestkorrels… 😕

Tessa

Dank voor je feedback Diana, ik zal proberen op mn toon te letten. Tekst is niet altijd even duidelijk. Je las mijn persoonlijke frustratie. Ik ben zelf ook zo’n volkstuinder die vrolijk aanklooit. Soms wat eenzaam in mij expres rommelige tuin. Want op een complex met veel tegels, kunstgras en partytenten waar mensen vooral graag recreeren en weinig ‘tuinen’. Is inderdaad hun goed recht. Ook al zou ik persoonlijk graag wat meer composthopen en (moes)tuin zien. Wat mij vaak opvalt zijn de voorraden koemestkorrels in de tuinwinkel en de weelderig bloeiende zwanenbloem in de (groene) sloten. Prachtig om te zien, nog vrij zeldzaam ook. En die doet het vooral goed in… stikstofrijk water :/ Vandaar mijn laatste opmerking. Excuus als deze in t verkeerde keelgat schoot.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties