Nog steeds mooi weer, het kan bijna niet op dit jaar. Maar het is wel duidelijk dat de zomer voorbij is. Hier beginnen de eerste bladeren al te vallen, courgettes en pompoenen zitten stijf onder de meeldauw, er groeit vooral nog onkruid, en dan gras, heel veel gras (en vogelmuur, dat kan er ook wat van).

Het is nogal ‘een zootje’ op de tuin. Om geen andere reden dan dat we onszelf nu eenmaal niet kunnen delen en heel veel te doen hebben. Ik durf met goed fatsoen geen foto van de tuin te laten zien :-).

Maar wel een foto van een tros druiven zoals we die deze week hebben geoogst in de kas van Yvonne.

Zelf hebben we de kasdruif een jaar of 6 geleden al weggehaald, omdat het voor eetkwaliteit altijd kleine druifjes waren met veel pit en vel, welk ras ik dan ook koos  (plus ze nam veel plek in, plus ze kreeg elk jaar meeldauw). Maar met deze druiven gaan we wijn maken.

Tenminste…..dat gaan we proberen, voor het eerst. En dat is nog best ingewikkeld allemaal (van Ph en soortelijk gewicht meten tot overhevelen, waterslot, etc.), maar wel heel leuk te doen. Dus al een hele dag bezig geweest met het oogsten van druiven, het schonen en de druifjes van de stelen halen.

En nu staan de druiven, met aardappelpureestamper kapot gestampt, te gisten. Ik vond het nog wel een artistieke foto, maar bedenk dat er al wat alcohol omhoog lijkt te stijgen wanneer ik de foto zo dichtbij maak :-). En heel fris ziet het er niet uit, toch schijnt dit de goede kant op te gaan.

Deze week eindelijk wel regen gehad en daar was de tuin blij mee, want het was ondertussen zo droog dat het moeilijk werd om wortelgewassen uit de grond te halen. En daar hebben we er nog best aardig wat van staan, tussen het onkruid in (zomerwortelen, bietjes, knolselderij, schorseneren, pastinaken).

En dus gaan we vanaf morgen oogsten wat er nog te oogsten valt, vak voor vak, en het dan ook gelijk helemaal schoon maken, en daarna gebruikt stro erop (als bedekking, zodat het onkruid niet zo hard groeit tot het spitten in november en december/januari). Nu zijn we nog vaak links en rechts wat aan het doen maar schiet er niets echt veel op. Pastinaken laten we trouwens staan, want die eet je het best vers van het land (anders worden ze stug en stokkig). Afgelopen week de eerste 3 pastinaken geoogst en een erg lekker soepje van gemaakt (ik zal het recept direct hierna even plaatsen op de pagina van de Pastinaak).

De braam is klaar (de gedragen takken tot op de grond weggesnoeid en de nieuwe takken die volgend jaar gaan dragen langs het hekwerk opgebonden). De jonge fruitboompjes zijn gesnoeid en opgebonden, stro eronder. Maar zo is er nog 400 vierkante meter werk over :-).

Nog een teken dat de zomer voorbij is, de eerste zaadgids kwam gisteren met de post binnen :-).

En dus, tussen al bedrijven door, al voorzichtig bedenken wat ik volgend jaar waar zou willen en kunnen zetten. Ons eerste jaar in de verhoogde bakken zit erop, en er zijn soorten die ik er zeker weer wil gaan zetten, maar ook soorten groenten die ik er niet meer zal zetten (de Mediterrane kruiden doen het er geweldig, maar bijvoorbeeld aardbeien hebben er gewoon niet genoeg water gekregen en daardoor geen geweldige oogst). Worteltjes en boontjes en bietjes hebben het ook geweldig gedaan in de bakken, maar kool wordt er hoog en slank maar geeft maar kleine kooltjes – hadden ook meer vocht gewild. De Acmella doet het er geweldig (die deed het altijd slecht in de gewone tuin), maar de peterselie veel minder (en doet het altijd zo goed in de gewone tuin). Leuk om die verschillen zo te hebben gezien en daar volgend jaar de vruchtwisseling op aan te passen.

Zojuist kreeg ik het bericht dat de knofloken die ik bij Leven van het Land bestelde op de post zijn gegaan. En dus verwacht ik die morgen en gaan we vandaag het vak waar ze mogen komen schoon maken, zodat ze morgen gelijk geplant kunnen worden.

Want het is een mooie tijd om knoflook te planten, de grond nog warm genoeg om de tenen snel uit te laten lopen, maar het is toch ook gewoon bijna oktober. Mijn ervaring is dat het het mooist is wanneer er zo’n 10 tot 15 centimeter lof op de tenen staat wanneer de winter toeslaat (minder lof zorgt ervoor dat de knoflookjes wellicht nog niet allemaal sterk genoeg zijn om de winter in te gaan, teveel lof geeft vaak zwakke planten met vorstschade na de winter). Maar goed, niet alleen de planttijd maar ook het weer/temperatuur in de komende maanden zorgt voor te weinig, precies genoeg of teveel lof.

Op de laatste foto zie je de Gaillardia pulchella Scarlet Plume die in de verhoogde bak nog steeds volop staat te bloeien, nu al maanden.

En zo hebben we het nog steeds druk, als het blad van de bessen is afgevallen wordt het tijd om die eens goed te snoeien, we willen de bloementuin iets gaan veranderen (2 paden leggen) en er een groentetuin van maken, alles moet opgeruimd worden, en dan volgt zoals elk jaar het spitten weer. Maar voorlopig eten we vandaag nog bietjes van eigen tuin. En komend weekend wellicht maar eens iets met pompoen maken want ook die zijn nu wel rijp om te oogsten.

 

Zo, de gang is leeg, alles weggewerkt. Ik weet niet voor hoe lang :-). Maar ik weet wel dat we geen appels en peren meer hebben (op een aantal na die we gewoon opeten natuurlijk). Wel nog wortelen, want daar hadden we nog niet alles van geoogst, er zitten nog 2 rijen in de grond.

En verder……. hoewel de tuin elke dag wat leger lijkt te worden gaan we nog elke dag met groenten naar huis. En dus komen er nog courgettes, pompoenen, prei natuurlijk, andijvie, sla, snijbiet, worteltjes, boontjes, knolvenkel, spitskool, savooikool, paprika’s, een paar laatste komkommers, pepers, aubergines. Nog best veel dus 🙂

Op de eerste foto zie de wortelen zoals ik die altijd invries. Ik heb geen idee wie de uitvinder is van de keukenmachine maar mag ik die persoon bij deze echt heel erg hartelijk danken voor deze uitvinding? Scheelt enorm veel tijd en werk. Links zie je de wat grotere stukjes wortelen (die vries ik in wat grotere zakjes in, voor hutspot en roerbak). In het midden de wortelen van de grove rasp, voor soepen, sauzen, stoofschotels waarin de wortelen zichtbaar blijven.

En rechts wortelen van de kleine rasp, voor alles waarin ik de wortelen gebruik als smaakmaker, van pastasauzen tot bouillons, etc.. Van de geraspte worteltjes vries ik gewoon rauw een hand per boterhamzakje in, altijd handig. Natuurlijk eten we ook wel eens gewoon worteltjes als groente. Maar daar heb ik dit jaar de Parijse worteltjes voor gebruikt en die zijn anderhalve maand geleden al ingevroren en zie je hier dus niet tussen.

Op de volgende foto van mijn noeste arbeid. Waar bij de wortelen ik die alleen maar hoef te schrappen en te wassen en in de keukenmachine hoef te kiepen,is zo tijdrovend  het maken van appelmoes. Niet het maken van de appelmoes zelf maar het schillen van 3 emmers appels. Niet goed op de foto te zien maar het is een pan met een inhoud van 15 liter, speciaal voor dit soort karweitjes gekocht.

En dus was ik heel blij toen ik mijn stramme vingers kon strekken en alle appels waren geschild en het leukste werk kon beginnen; wegen, afmeten, inschatten hoeveel suiker en kaneel. Ik heb ook wel eens appelmoes gemaakt met witte wijn erin, en steranijs, gember, etc., ook allemaal lekker. Maar met gewoon alleen maar suiker en kaneel is toch wel één van mijn favorieten (aan het eind van de kooktijd natuurlijk wel nog het sap van citroen erbij, voor de frissigheid).

Een ‘selfie’ is niks voor mij. En een foto-in-action maken zoals hiernaast vond ik ook al niet makkelijk (als je erbij nadenkt dat de appelmoes ruim 100 graden warm is, ik moe ben, en dit ook wel pot nummer 16 is).

Maar toch, je kunt in ieder geval zien dat de appelmoes zo dik is dat die niet van de lepel kan lopen (ik gebruik nooit water in de appelmoes, hooguit een klein scheutje om aanbranden aan de bodem te voorkomen).

De appelmoes is  goudbruin van kleur en dat komt dan vooral door de kaneel die dit jaar wat is uitgeschoten (maar daar hoor je ons niet over klagen want wij vinden kaneel heel lekker in appelmoes).

Daarnaast ook nog appelstukjes in een siroopje ingemaakt (vooral voor als ik komende winter eens  appelijs wil maken, of een appelsaus, of zoiets. En ik heb in eenzelfde siroopje (van alleen maar water met suiker en citroensap) onrijpe Conference-peren ingemaakt (en peren worden niet snel zacht, die blijven heel lang hun structuur houden, en dus hoop ik dat ik daar komende winter misschien ook ijs, saus, etc. van kan maken, maar ook perentaart, stukjes kan snijden voor de salade met makreel en peer die we altijd zo lekker vinden, etc.. Ik ben er niet bang voor, het komt vast wel op, is het niet hier, dan wel bij familie of vrienden.

De laatste foto is niet van inmaak of invries, al geef ik toe dat ik deze week niet veel op de tuin ben geweest en veel in de keuken heb gestaan. Maar eergisteren een dagje naar de tuin, heerlijk weer, en nu staat de Ipomoea Heavenly Blue in bloei.

Ik heb er niks aan gedaan, ik had deze eenjarige slingerplant vorig jaar. En dit is haar eigen verdienste, tussen de Lathyrusplanten die op die plek stonden zijn blijkbaar een aantal zaden gekiemd. En nu de Lathyrus is uitgebloeid en de planten er vandaag uit gaan is de Ipomoea op haar mooist, vol in blad, met veel extra grote bloemen in deze babyblauwe kleur (net zo blauw als op de foto, alleen is ze in het echt 1 tintje lichter).

In het volgende tuindagboek ga ik hopelijk wat schrijven over mijn allereerste poging om zelf wijn te maken. Het zal mij benieuwen wat het wordt, het wordt in ieder geval leuk, zelfs als het niet lekker blijkt te worden of mislukt (want dan is de voorpret dat al waard en is het in ieder geval ook nog eens leerzaam). Maandag gaan we beginnen met het oogsten en persen van de druiven, verslagje volgt daarna :-).

 

Al zoveel geoogst dat de vriezers vol zitten en we meer dan 70 potten-met-wat-dan-ook op zolder hebben staan. En toch is het nog niet voorbij.

Terwijl er op de tuin er steeds meer vakken leeg komen, vult de gang zich met oogst die nog verwerkt moet worden.

Zoals in het vorige tuindagboek gemeld zijn de Gieser Willdeman stoofpeertjes geoogst. Niet een heel grote oogst (die hadden we vorig jaar, maar we waren heel blij dat ze in dit ‘beurtjaar’ zeker nog een stuk of 70 peren gaf). We hebben ze gekookt in 2,5 liter rode wijn met suiker, kaneel, steranijs, gember, kardemom, peperkorrels en sinaasappelplakjes.

En zo staan de potten dan af te koelen (ondersteboven zodat ze vacuüm kunnen trekken).

Ik ben er een halve middag en een hele avond mee bezig geweest maar niet voor niks; 2 emmers peren weggewerkt.

Maar dan kijken we in de gang en daar staat nog meer te wachten:

De fles wijn die er naast staat is niet voor het koken, die staat blijkbaar naast de emmers om de moed erin te houden, als beloning voor na het werk :-).

Morgen ga ik van 2 emmer appels appelmoes maken en inmaken. En dan wil ik een laag appelmoes in de pan houden en de laatste emmer appels gebruiken om appelstukjes van te maken en die heel kort in de appelmoes op te koken en dan in potten in te maken. Ik hoop op die manier appelstukjes in een klein beetje moes te hebben om te gebruiken voor desserts en appeltaart.

De peren vooraan op de foto zijn Conference-peren, maar die ga ik als stoofpeertjes koken in een siroopjes zodat ik die ook voor verschillende gerechten kan gebruiken komende winter.

En dat is nog niet alles, terwijl dit mijn karwei is staat Ruud in de keuken paprika’s en pepers te snijden. Zaden oogsten en vruchtvlees in blokjes snijden, voor in de vriezer en voor in de droger. Laatste emmer tomaten van dit jaar geoogst en daar soep van gemaakt en ingevroren.

En is dat het dan? Nee hoor, vandaag 2 emmers wortelen geoogst. Wij wassen ze op de tuin in de regenton en draaien dan gelijk het blad eraf.

Op de foto liggen ze te drogen voor ze eind van de middag mee naar huis mochten. Ik ga ze schrappen en dan rauw invriezen, deels in blokjes, deels in plakjes en deels grof geraspt (voor in soepen, sauzen, roerbak, stoofschotels, etc.).

Dus nu staan er met de wortelen erbij 6 emmers in de gang. Gelukkig zijn er nu gewoon geen emmers meer, dan kan er ook niks meer in worden gedaan…..

Morgen en maandag dus thuis, om al die oogst te verwerken. En dan dinsdag weer naar de tuin. Want als je oogst en kookt kun je niet tuinieren. En dat is eigenlijk wel heel erg nodig.

Met dit warme nazomerweer groeit het onkruid sneller dan de groenten die nog in de tuin staan.

Maar het warme weer heeft ook voordelen; we hopen nog laat gezaaid bietjes te kunnen oogsten, de gezaaide winterrammenas groeit goed, we kunnen komende week de eind juli nog gezaaide snijbiet eten.

En we kunnen hopelijk volgende week boontjes oogsten van de planten die we na ‘het ongelukje’ in kas 2 hebben gezaaid. Die planten zijn nu ruim 2,2 meter hoog, beginnen al uit het dakraam te groeien en staan vol in bloei, maar er hangen ook al kleine boontjes aan.

En verder beginnen nu ook de kassen leeg te raken; tomatenplanten eruit, meloenplant eruit.

Komende week gaan de komkommerplanten eruit, er komen nog steeds komkommers aan maar de planten zitten dik in de meeldauw. Voor ze de peperplanten en paprikaplanten aan gaan tasten mogen ze er dus uit.

Want al heel veel paprika’s geoogst, maar er hangen ook nog jonge en onrijpe  vruchten in, en dat geldt ook voor de pepers.

Eerst een foto van heel lief (vind ik): Paprika Blue Jay in al zijn verschijningsvormen aan 1 plant (ik heb wat blad weggehaald voor de foto).

De vruchten beginnen lichtgeel, verkleuren vervolgens naar lilapaars (hoewel ze het lichtgeel ook wel eens overslaat en gelijk paars begint, vooral in de warmste maand), en rijpen tenslotte naar rozig rood.

Heel veel minder lief zijn de pepers. Dit jaar heb ik er niet zo veel staan, juist meer paprikaplanten gezet. En ik heb ook wat mildhete rassen gezet, Pimiento del Piquillo, Piment d’Espelette, Ancho Poblano, Chilaca.

Maar ook een paar flink hete rassen, zoals de Congo Trinidad, True Jamaican Scotch Bonnet. Maar deze spant de kroon, Chocolate Scorpion:

En ja, ze smaakt ook wel net zo gevaarlijk als ze eruit ziet :-). Komende maand ga ik nog wel een paar potjes sambal maken, maar dan liever niet van deze pepers. Deze pepers mogen het droogapparaat in en dan maak ik van de gedroogde peperstukjes peperolie. En dat wordt dan, samen met natuurlijk suppengewurz (want dat is hier wel een groot succes, ik ben vorige week begonnen aan het laatste potje), de laatste inmaak van dit jaar. De kast met potten puilt uit, meer dan 70 potten jam, gelei, moes, siroop, zoetzuur, etc.. Als het lukt (want het is donker op de voorzolder) zal ik er eens een foto van maken.

 

Na alle regen van de afgelopen 3 weken is het voor zowel onszelf als ook voor de tuin nu heerlijk genieten van het lekkere weer. We plukken nog steeds tomaten, niet veel meer maar genoeg voor bij de sla, of andere maaltijd. We plukken volop paprika’s, en al flink wat pepers. De laatste appels worden deze week geoogst om appelmoes te maken.

Deze week oogsten we ook de Gieser Wildeman stoofpeertjes, en dat is zeker 2 weken vroeger dan normaal. Maar zoals heel veel dit jaar valt de oogst gewoon eerder, de peren beginnen al te vallen, een duidelijkere melding kan de natuur niet geven.

Op de foto zie de Dahlia Redskin, ik heb de planten in maart gezaaid en ze bloeiden al vanaf begin juli. En die bloei gaat door tot ver in de herfst. En dan kan ik er voor kiezen om de planten op de compostbak te gooien en volgend jaar weer nieuwe Dahlia’s te zaaien, of rond november de planten te rooien, de Dahliaknollen op zolder in een krant te bewaren tot ze in april weer kunnen worden uitgeplant voor een nieuw jaar vol groei en bloei. Ik vind deze Redskin extra mooi omdat de planten niet alleen mooie, gevulde bloemen geven in wit, zachtroze, geel en rozerood, maar ook nog eens donkerpaars blad hebben.

De laat gezaaid groenten (rond eind juli) groeien goed, we oogsten er al pluksla en rucola van. We hopen op bietjes, Parijse worteltjes, knolvenkel en spitskool, maar dat zal afhangen van het weer in de nazomer en herfst.

We eten nog volop boontjes, worteltjes, bietjes, andijvie, etc.. Maar de eerste vakken komen leeg en ruimen we dan ook gelijk op. Dat vinden we ook mooi, en lekker schoon en opgeruimd. En dus zijn de pompoenen en courgettes van 1 veld allemaal geoogst, de planten gelijk gerooid en het onkruid verwijderd. (op een ander veld heb ik nog butternut-pompoenen staan maar die groeien nog en zijn ook nog niet rijp).

Maar zie de foto, dit was de oogst van een dagje planten ruimen. We vonden ook nog wat uit de kluiten gewassen courgettes. Die eten we niet meer hoor :-). Maar ze staan wel leuk op de terrastafel waar al wat bloemen zijn uitgebloeid, en ze blijven nog lang mooi, tot de eerste echt koude nachten.

De eerste 2 vakken liggen klaar om gespit te worden. En de afgelopen winter gekochte fruitboompjes zijn gesnoeid (nou ja, dat is een groot woord, we hebben vooral kleine takjes en naar voor en naar achter groeiende takken weggehaald).

Want we willen de boompjes gaan leiden, dus slaan we deze week wat boompalen tussen de bomen in en spannen we bamboestokken om de eerste takken horizontaal aan te kunnen binden om te kunnen buigen.

En er ligt stro onder, we zijn benieuwd of het helpt tegen al teveel onkruid, de grond lekker vochtig houdt, etc..

Naast de Melissabonen eten we dit jaar eens een pronkboon waar we echt heel tevreden over zijn. We kochten de zaden bij Plants of Distinction in Engeland, het is het ras Moonlight.

En ook nu moeten de peulen wel jong plukken, want oudere peulen worden scherp en met sterke draden. Maar jong geplukt zijn ze heerlijk mals, met een volle bonensmaak. En zoals je kunt zien op de foto een meer dan prima opbrengst.

Vorige week hebben we de weeuwenteelt bloemkoolzaden gezaaid en die zijn ondertussen gekiemd (met dank aan het warme weer). Komende week ga ik ze verspenen en krijgen ze hun eigen potje tot ze groot genoeg zijn om uitgeplant te worden, en tot we een plekje vrij hebben in de kas. Want met dit mooie weer zijn we natuurlijk buiten aan het tuinieren en komen we alleen in de kas voor de oogst. Dat neemt niet weg dat er tomatenplanten zijn die leeg zijn (tot en met de laatste rijpe tomaten in de bovenste tros geoogst), en als er een dag wat minder zon is gaan we die planten alvast uit de grond halen.

Tot slot dan nog een foto van één van de planten die nog steeds bloeit, de Salvia coccinea Brenthurst, een zusje van de bekendere rode Salvia coccinea, maar nu met lipbloemen in zalmoranje met licht oranjeroze.

Wij zijn er blij mee, maar de bijen en hommels nog veel meer, want de planten worden druk bezocht. Al vliegen ze wat minder snel, en af en toe zit er al een dode hommel op een bloem, allemaal tekens dat het einde van het leven van de hommels, en het einde van de zomer nadert. Dus genieten we vooral nog even van dit lekkere weer en alles wat er daardoor nog blijft groeien en bloeien.