Afscheid

Poeh, het deed wel een beetje zeer. Maandag zag de kas er nog zo uit:

 

En woensdag was dit het uitzicht:

 

We hebben met pijn in het hart bijna alle tomaten eruit gehaald. En ook wat paprika-, peper- en aubergineplanten. En de rest hebben we ‘gestript’. Ik heb op de website van Pokon een blog geschreven over het hoe en waarom (het op deze manier ‘plagen’ van planten stimuleert ze tot sneller rijpen): Het snoeien van paprika’s en pepers in de herfst

De foto’s hierboven zijn van kas 3. In kas 2 willen we ook zo’n winterkas maken. Daar ga ik de peperplanten pas rooien wanneer ik  er wil gaan zaaien/planten. Bovendien heb ik bedacht dat ik in kas 3 (die van hierboven) vooral rijtjes wil zaaien/planten. In deze kas 2 wil ik een wat meer natuurlijke manier van planten aanhouden (ander soort planten ook). Ruud vertaalt ‘natuurlijk’ direct na mijn voorstel in ‘schots en scheef’ en is er vooralsnog niet blij mee. Maar het is mijn project, in dit geval ben ik de denker en hij de doener 🙂

Kas 2 op maandag:

 

En op woensdag:

 

Ook hier zijn bijna alle tomatenplanten weggehaald, maar de peperplanten mogen nog even blijven. Het is gelijk veel lichter en zonniger in de kas (mits die schijnt), en daardoor ook warmer. De planten die hierin komen zijn vooral koolsoorten en bladplanten zoals snijbiet, en die kan ik eerst verspenen en in 9-centimeterpotjes in de kas zetten tot de peperplanten dan ook maar moeten worden geruimd.

Eigenlijk laten we al ruim 25 jaar alle planten zo lang mogelijk in de kas staan, soms wel tot in november, dit is wel even wennen. En het afscheid deed dus ook wel een beetje zeer. Maar wie A zegt zal ook B moeten zeggen, ik heb mezelf nu eenmaal beloofd dit jaar een ‘herfst- en winterkas’ te proberen te maken. Met de nadruk op ‘proberen’ want het is ook maar een experiment.

Daarom moesten de planten er wel uit. Want dit is wat er ondertussen staat te wachten:

 

En…..

 

En zo nog 2 tray’s. “Dat kun je nooit allemaal kwijt”, zegt de altijd positief ingestelde Ruud. Het maakt mij niks uit, ik ben er heel blij mee, al die probeersels voor in de kas. En wat ik overheb plant ik buiten uit of geef aan tuinburen, ik heb nog nooit een zaailing weg hoeven te gooien.

“Dit is alleen wat ik heb voorgezaaid, ik heb ook nog een zak met verschillende soorten voor ter plaatse zaaien bij me, zoals spinazie en worteltjes, veldsla, pluksla, winterkervel, radijs en winterpostelein”, zeg ik. Ruud schiet in de lach, mompelt iets over ‘een tweede verdieping’ of zoiets en gooit nog een gerooide tomatenplant in de kruiwagen.

“Ruud, wil je een paar groene tomaten apart leggen, dan ga ik weer eens proberen of ik er iets lekkers van kan inmaken”. Ruud schrikt er bijna zichtbaar van. “Nou, doe voor mij geen moeite”, zegt hij.

Toch ga ik het weer eens proberen. En dus zijn dit wat onrijpe tomaten die ik mee naar huis nam, uiteraard onder stilzwijgend protest van Ruud.

 

Die tomaat in het midden heb ik er later tussenuit gevist, die is niet van plan om onrijp in de jam terecht te komen en gaat toch nog kleuren. Dus ligt die nu op een lichte plaats te rijpen.

Maar de rest is voor de jam, want pickles en relish en chutney vind ik leuk om te maken maar eten we simpelweg niet zo vaak. En het eerste waar ik in de keuken aan dacht:

Bij rijpe tomaten zijn er rassen die lekkerder, zoeter, zuurder, voller van smaak, fruitiger, meliger, sappiger, etc. zijn dan andere rassen. Zou dat ook het geval zijn bij onrijpe groene tomaten? Ik nam groene tomaten van 3 rassen en heb die onrijp geproefd. Onrijpe tomaten zijn rauw inderdaad niet per perse heel lekker. Ze zijn ook nog eens licht giftig. Maar bij de 3 verschillende rassen proefde ik wel lichte verschillen;

  • De onrijpe Orange Minsk Heart had weinig smaak, was vooral fris en groen, veel meer kon ik er niet van maken (in rijp stadium hebben ze een zachte frisse en fruitige tomatensmaak).
  • De onrijpe tomaten van het ras Zena’s Gift waren ook fris maar op een bijna hartige manier (rijp hebben ze vooral een volle tomatensmaak). Misschien lekkerder in chutney en relish dan in jam.
  • De onrijpe Yellow Striped Boar tomaten vond ik de meeste smaak hebben, fris, groen, bijna tomatillo-achtig en vooral zurig, op een bijna citroenachtige manier (rijp zijn ze juist zoet en fruitig)

Ik kan er met één keer proeven natuurlijk nog geen conclusies aan verbinden maar voor nu gok ik dat de tomaten die in rijp stadium extra zoet en fruitig zijn, in het onrijpe stadium fris, zuur en wat mij betreft het lekkerst voor jam zijn. Een conclusie die ik wel kan trekken is dat als je genoeg tomaten hebt het zeker de moeite waard is om even te proeven welke tomaten je voor welke inmaak geschikt vindt, want er zijn dus zeker verschillen.

Ruud heeft zich niet met mijn inmaken bemoeid, vast met het idee dat als je het negeert je ook niet hoeft te proeven. Maar daar kwam hij natuurlijk niet onderuit. En tot zijn (en mijn) verbazing vond hij het zelfs lekker! Ik had een pond onrijpe groene tomaten gemengd met een half pond zurige groene appels. En dat had ik aangevuld met suiker, limoenrasp, limoensap, wat takjes munt en een scheutje witte rum. Bijna als een groene tomaten/appel-mojito-jam 🙂 .

 

Helaas blijft de kleur niet frisgroen maar dat herken ik wel van vorige keren dat ik onrijpe tomaten gebruikte, uiteindelijk wordt de kleur na het koken een soort amber. En de volgende keer (die gaat er zeker komen) ga ik de kooktijd iets verkorten want zoals je kunt zien is de confituur zo dik dat ze na het ondersteboven afkoelen en vacuüm trekken van de potten niet meer wilde zakken 🙂 . Stevig, maar nog wel smeerbaar trouwens.

Ik zal het recept dit weekend op de website zetten, want er zijn vast flink wat mensen die nu onrijpe tomaten kunnen plukken, ik zag op ons tuincomplex de eerste tomatenplanten met aardappelziekte (Phytophthora) en dan is het helaas vaak snel voorbij met de tomatenoogst.

Kunnen wij na het opruimen in de kas nu helemaal geen rijpe tomaten meer oogsten? Jawel hoor. We hebben ruim 30 potten pastasaus, 2 vrieslades vol met bakken tomatensap voor soep, ik heb tomaten gedroogd, ik heb ze half gedroogd, en ik heb rijpe en onrijpe tomatenjam gemaakt. Ik hoef geen tomaten meer te bewaren, ik wil ze alleen nog maar plukken voor in sla en salades, bij de boterham, etc. En daarvoor hebben we bij elkaar nog een stuk of 8 planten laten staan. Waaronder deze Ozherelije Scholltoje (mondvol, geen idee wat het betekent):

Met een paar van deze rijk dragende planten kunnen we nog wel een paar weken vooruit!

Abonneer
Laat het weten als er
guest

43 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Sharon

hallo Diane en Ruud ,
ik volg het blog nu zo’n 4 jaar. kijk iedere week weer uit naar de update!
sinds twee jaar verhuis van een tussenwoning in de stad naar een tweekapper met ruime tuin in een boerendorp.
afscheid nemen is tweeledig. verdriet om wat niet meer is of komen gaat, maar ook ruimte voor nieuwe kansen. of rijen wintergroenten in dit geval!
onze tomaten willen dit jaar niet rijpen, dus ik ga je groene tomatenrecepten zeker uitproberen! fijn weekend! 😉

Ingrid

Diana, ik geniet elke keer van het lezen van je blog. Je hebt een geweldige manier van schrijven en ik heb weer een paar keer moeten lachen bij het lezen van dit blog. Met name om hoe je Ruud zijn reactie beschrijft 🙂
En je deelt zo ontzettend veel informatie, dat vind ik echt fantastisch. Bedankt!!!

Annelies Rooderkerk

Beste Diana en Ruud,
Sinds kort ben ik in het bezit van de moestuin agenda en ik ben er dolgelukkig mee. Jullie blogs volgde ik al een tijdje om informatie te verzamelen over verschillende onderwerpen. Afgelopen januari overleed mijn moeder heel plotseling, en enkele weken later kreeg ik mijn kleine kas. De kas was oorspronkelijk het project van mijn moeder en mij en nu moest ik alleen verder met onze plannen. Tot op de dag van vandaag is het werken in de kas en de tuin hetgeen mij het meest troost biedt. Met mijn handen in de aarde is helend, en leert mij geduldig te zijn. Bij gebrek aan advies van mijn moeder zijn jullie blogs mijn grootste hulp. Hartelijk dank voor alle tijd en energie die jullie in de adviezen en blogs stoppen. Ik ben een echte fan.

Ria

Hallo Annelies,
Heel droevig het plotselinge verlies van je moeder. Sterkte hoor.
Als ik zorgen heb of me niet helemaal happy voel, werkt het tuinieren als een wonder. Geweldig is dat toch.
Overigens is de titel van diana’s blog (afscheid) dit keer wel heel treffend voor jou.

Ria

Marthy

Ik heb verleden jaar en ook het jaar ervoor veel groene onrijpe tomaten meegenomen uit de Franse moestuin. In Nederland op de werkbank in de schuur voor een raam uitgespreid in een ondiepe krat. Ze werden allemaal rood en waren heerlijk! Zie: https://heenenterugnaardeardeche.blogspot.com/2018/10/van-groen-naar-rood.html

Carine p

Dag Diana,
Bij het plukken van groene onrijpe tomaten nà het seizoen, leg ik deze in een houten kistje met eerst een laagje krantenpapier, gevolgd door een laag tomaten met de onderkant naar boven en bovenop opnieuw krantenpaper. Dit laten liggen op kamertemperatuur en ze zullen netjes roodworden.
Groetjes Carine

Belia

Vorig jaar had ik een paar soorten snijsla en spinazie in de kas gezet. Toch een paar keer van geoogst.
Volgend jaar toch maar eens chutney proberen te maken.

Ik wil binnenkort tuinbonen zaaien, direct in de grond, met Vliesdoek in de koude winter aandoen er boven.
Je schrijft speciale winterharde tuinbonen. Ik heb altijd goed resultaat met de tuinbonen van Welkoop. Deze al jaren in gebruik. Ik neem aan dat deze winterproof zijn. Als het niet lukt, zaai ik ze gewoon in februari opnieuw.

Saskia B

Ze zeggen dat het tuinbonen ras aquadulce speciaal geschikt is om in het najaar te zaaien…

Marga

Hallo Diana. Heb jij een koude kas waar je de zaailingen in plant. Ik heb ook een kas. Staan nu nog een komkommeren tomaten en paprika/peperplanten in. Maar swinters staat hij altijd leeg. Ja wat overwinteraars. Maar zou er dan ook wel wat met willien. Zou dat lukken denk je. Bvd.

Ria

Hallo Marga,

Diana heeft een koude kas hoor. Ik ook, en ik ben van alles van plan. Er staan ook al wat zaailingen in, 2 soorten sla en rucola. Net als Diana ga ik ook nog verschillende dingen zaaien. Als we geen elfstedentochtwinter gaat dat allemaal wel lukken hoop ik.

Succes,
Ria

Anoniem

Dank je Ria.

Marga

Dank je. Ik wacht je blog af.

Desiree

Hallo Diana,
Heerlijk om te lezen weer! Bij mij rijpen de tomaten buiten nog steeds best door, maar zo’n groene tomaten jam of relish ga ik zeker proberen. Ben druk aan het inmaken op basis van jouw recepten want die zijn geweldig goed. Super fijn!

Rietje

Hallo Diana,
Met veel plezier lees ik altijd je blogs en gebruik ik je site als naslag werk voor vragen die bij me opkomen.
Nu wil ik even reageren op het maken van jam van groene tomaten. Een paar geleden heb ik dat ook gedaan en dat was voor mij geen succes. In eerste instantie smaakte de jam goed maar binnen korte tijd voelde mijn tong verlamd en mijn man had hetzelfde gevoel aan zijn tong.
Ik heb de inhoud van de potten jam door de wc gespoeld, met het idee dat dit een reactie is op de solanine. Hebben jullie dat gevoel niet?
Met hartelijke groet, Rietje

Ria

Diana en Rietje,

Ik ken dat tintelende gevoel op de tong ook. Ik heb het bij eten van kiwi’s, ananas en paranoten.
Ik maak ook wel eens iets met onrijpe tomaten maar daar heb ik nooit last van gehad.

Groetjes,
Ria

Saskia B

Hoi Diana,
Die klachten klinken als oral allergy syndroom. Kun je opzoeken. Heeft niet te maken met wat er in groente/fruit zit of hoe het verwerkt word, maar is een meestal milde allergie…..

John

Hallo Diana
Ook ik heb mijn tomaten opgeruimd. Een mooie oogst deze zomer van 6 verschillende rassen. Ik kweek mijn planten in de kas in grote emmers. Dat gaat goed, maar het water geven is erg belangrijk. Lastig als je een paar dagen weg bent. In de grond heb je hier waarschijnlijk minder last van. Ik wil daarom de tegels weghalen en de planten in de grond gaan zetten volgend jaar. Omdat ik een tomatenliefhebber ben zal een groot deel uit tomaten bestaan. Hoe zit dat met phytophthora? In de professionele tuin bouw wordt de grond gesteriliseerd. Hoe gaa jij daar in de kas mee om?

Froukje

Dag Diana,
Wat heb je een prachtige peperplant staan op de foto’s. Welk ras is dat? Is dit een overgehouden exemplaar of heb je deze dit jaar gezaaid?

Martien Optendrees

Dag Diana,
Op het eiland Flores (Indonesië) hebben ze een recept dat o.a bestaat uit groene tomaten. Erg lekker. Daarom ben ik ook zo blij met zelf gekweekte tomaten. In de winkel zijn ze niet te koop. Recept bestaat uit groene tomaat, stukjes kippendij vlees. Met ketjap Manis, tomaten pure, gember, knoflook, rode peper, sjalot, en wat kruiden. Erg lekker.

Groet,
Martien

Vicky

Al eens gefermenteerde groene tomaten geprobeerd? Lekker bij een aperitiefje.

Margriet Stuivenberg

Hallo Diana,
Ook ik ben zo langzamerhand met de tomaten aan het opruimen, ik ben begonnen met het drogen in het droogappaat van de Lidl , die werkt geweldig goed, erg tevreden over, moet wel halverwege de tijd de vakken verwisselen in hoogte.
Mijn vraag is alleen kan ik koude olijfolie op de halfgedroogde tomaatjes gieten of moet ik de olie verwarmen? Dit is misschien domme vraag maar ik zag het nergens beschreven en ik vind het teveel werk om te laten mislukken.
Ook ik heb wel oren naar jouw recept met groene tomaten, ga ik zeker uitproberen.
Ik zit altijd met spanning jouw nieuwe blog af te wachten.
Helaas mag ik zelf momenteel de tuin niet in vanwege een rugoperatie die ik net achter de rug heb, maar ik kan kan bijna niet wachten tot ik weer de tuin in mag.

Margriet Stuivenberg

Hallo Diana & Ruud,
Dank je wel Diane, herstel gaat erg goed, het is alleen erg moeilijk om niet zoveel te doen, maar met deze recepten van jou, die ik gemaakt heb, kan ik tussendoor mooi even liggen. Heeft goed gewerkt, dank nogmaals,
Dank je voor het recept Half- gedroogde- tomaatjes- in -dressing , is gemaakt en ik vind het heerlijk. Ook heb ik de gelei van gelei van Groene-tomaat-met appel en limoen-munt-rum gemaakt: ik heb alleen de limoen vervangen door sinasappel,(ik bleek geen limoen in huis te hebben en mag nog niet naar winkel) dit pakte erg lekker uit. ik wilde het je toch even laten weten.
Ik wacht met smart weer op jouw volgende blog. en als ik me verveel lees ik jou oude blogs, zijn ook leuk om te herlezen, Groetjes

Gerard Ariessen

Hoi Diana en Ruud ,, en niet te vergeten iedereen in jouw (blog) omgeving. Sinds kort ben ik heel blij met jullie. Ik ben een amateur tuinman, al wel jaaaaren , met wel veel liefde voor ut tuintje, maar niet altijd volop zin in het werk. Maar het klopt,, als ik dan de zaak aan kant heb, voel ik me lekkerder. Ik ontdekte jullie vanwege de recepten voor de zoetzure courgettes. Ik heb ondertussen al wel acht kilo verwerkt, en vind dat heel leuk. Ik heb een stukje grond ( 20 x 10 meter ) op een complex in Doetinchem. Eigenlijk doe ik het liefst wat met bloemen,,,kosten in de winkel wel de prijs van 10 kroppen ijsberg sla! Wat me opvalt is dat heel veel vrouwen reageren, op Martien na, en nu opeens ook een ouwe vent van 72.! Groetjes Gerard.. PS misschien is Martien ,, toch wel een dame?

Danny

Hoi Diana en Ruud;
Ik vraag me af of jullie elk jaar jaar op dit moment van het jaar de tomaten opruimen. Vele van mijn planten dragen nog volop en ontwikkelen nog vruchten. Sinds gisteren top ik de planten die grote en middelgrote vruchten geven. De kleinere soorten volgen pas met een week of drie.
Is het misschien omdat jullie de ruimte nodig hebben voor andere gewassen?
Vriendelijke groeten. Danny.

wim slabbekoorn

Hoe kan het beste tomatenzaad gewonnen worden ik lees 2 methode’s nl. vergisten en met zand . Welke is het “beste” of het makkelijkste.

Carola

Hallo Wim,
Diana heeft op deze site zoveel geschreven over tomaten en het winnen van zaad ervan dat je het antwoord vast wel vinden kunt als je hier even verder rondneust. Ik doe niet aan tomaten want ik heb geen kas, maar ik weet zeker dat Diana hier al veel over geschreven heeft. Doe je best! 🙂

Frouwke

Diana,

Een vraagje waar ik tot nu toe nergens het antwoord op heb kunnen vinden.

Mijn paprika’s staan in/onder een licht-groene folietunnel met gaatjes.
Ik vraag af rijpen de paprika’s door warmte (dus onder de tunnel) of moet ik de tunnel verwijderen zodat ze door het (zon)licht rijpen?
Wat is wijsheid?

Vast bedankt voor je reactie,
Frouwke

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties