Heet!!

Nee, niet buiten, buiten is het koud. Maar binnen, in huis wordt er sambal gemaakt, hete sambal. Met de pepers die ik afgelopen nazomer en herfst oogstte. Ik heb er ook een stukje over geschreven op de website van Pokon, je kunt dat hier vinden: Het bewaren van pepers. Je kunt daar ook het ‘recept’ vinden van peperzout, en van een hete sambal met limoen. En ik beloof in dat stukje dat ik op mijn eigen website het recept plaats van de andere lekkere sambal die ik maakte; Sambal Kokos. Bij deze:

sambal-kokos-klaar

Sambal Kokos (voor 4 tot 5 potjes van 150 gram)

Ingrediënten:

  • 5 eetlepels arachide- of zonnebloemolie
  • 350 gram pepers (schoon gewogen, zonder kroontje, zaadlijsten, zaden en in stukjes gesneden)
  • 7 middelgrote uien, gepeld en in stukken gesneden
  • 7 tenen knoflook, gepeld
  • 2 blaadjes djeruk purut  (citroenblad – bij voorkeur vers of uit de vriezer van de toko, eventueel gedroogd)
  • 2 blaadjes daon salam (salamblad, – ook bij voorkeur vers of uit de vriezer van de toko, eventueel gedroogd)
  • 4 eetlepels ketjap manis
  • zout naar smaak
  • een stukje djahé (verse gember) van 4 centimeter, geschild en in stukjes gesneden
  • 1 stengel sereh (citroengras)
  • 3 schijven gula djawa (palmsuiker, eventueel te vervangen door 3 eetlepels bruine basterdsuiker)
  • 100 gram geraspte kokos

Verder nodig: een keukenmachine en potjes met deksel

Recept:

Ja, een lange lijst met ingrediënten. Maar dan heb je ook wat, daar kan geen sambal uit de winkel tegenop. En met je eigen oogst. En zonder conserveringsmiddelen. En dus biologisch. En erg lekker. En je kunt nooit genoeg citroenblad en citroengras in huis hebben, het ruikt zo lekker, en het is heerlijk in thee. Ik heb zelfs een recept van sereh-sorbetijs, ook heel erg lekker. Ik hou erg van citroen en limoen, misschien is dat al wel duidelijk 🙂 .

Eerst de kokos, want die is niet ingewikkeld maar ik zag op 24-kitschen in het programma ‘Zoals alleen oma dat kan’ een erg leuk en handig recept: bak de geraspte kokos zonder olie op laag tot middelhoog vuur in een koekenpan. Roer regelmatig en bak de kokos tot ze goudbruin tot karamel van kleur is. Laat iets afkoelen maar niet helemaal. En maal de gebakken kokos dan in een keukenmachine, net zo lang tot de olie loslaat en het geheel lijkt op een soort pindakaas. Schep dit in cupcakevormpjes en laat helemaal afkoelen en vervolgens in de koelkast opstijven. Je houdt dan harde blokjes over die je in kunt vriezen en in Indische gerechten kunt gebruiken (onmisbaar in Rendang maar dus ook erg lekker in deze sambal). Heb je hier allemaal geen zin in (hoewel het echt maar een kwartiertje werk is en het de sambal bijzonder maakt), bak dan de geraspte kokos mee met de uien in dit recept.

Maal de pepers zo fijn mogelijk in een keukenmachine. Verhit de olie in een pan en bak de gemalen pepers op zacht vuur ongeveer 5 tot 7 minuten. Hak ondertussen in de keukenmachine de knoflook, ui en verse gember fijn (plus de geraspte kokos als je geen blokjes wilt maken – maar ik heb je gewaarschuwd dat het echt heel lekker is om het eerst te bakken en er dan pasta van te malen 🙂 ). En voeg dit toe aan het pepermengsel in de pan. Geef een flinke mep met bijvoorbeeld de achterkant van een mes op de stukjes sereh en voeg toe aan het pepermengsel in de pan. Leg ook de blaadjes djeruk purut en de blaadjes daon salam erbij, roer regelmatig en laat ongeveer 15 tot 20 minuten zachtjes bakken.

Maak ondertussen de potjes en deksels schoon  door ze eerst goed af te wassen en vervolgens met soda en kokend water om te spoelen. Spoel de potjes na met kokendheet water en laat dit water tot de rand in de potjes en deksels staan tot je de potjes gaat vullen.

Voeg aan het pepermengsel nu de gula djawa in stukjes toe, en ook ketjap manis (plus 4 eetlepels van de kokospasta als je die wel eerst hebt gemaakt). Maak tot slot op smaak met wat zout naar smaak. Laat alles nu nog even stoven en de gula djawa oplossen/smelten.

Verwijder dan de stukjes sereh en de blaadjes djeruk purut en daon salam. Giet dan de potjes met kokendheet water leeg en vul ze direct met de kokendhete sambal. Sluit de potjes goed af en zet ze ondersteboven tot afgekoeld. Voel dan aan de deksels of ze vacuüm zijn (je kunt de deksels dan niet meer indrukken). Potten die vacuüm zijn kun je 6 tot 12 maanden bewaren, potjes die niet vacuüm zijn bewaar je in de koelkast en maak je binnen 2 maanden op. Potten die zijn geopend bewaar je in de koelkast en maak je binnen ongeveer een maand op (om die reden gebruik ik dus ook altijd bij voorkeur klein formaat potjes, liever meerdere kleine potjes dan 1 grote). En gebruik altijd een schoon en droog lepeltje om wat sambal uit het potje te pakken, bedenk dat er geen conserveringsmiddelen in deze sambal zitten, hygiëne is daardoor heel belangrijk als het potje eenmaal geopend is.

Ja, erg lekkere sambal. Maar de sambal waarvan ik het recept op de website van Pokon heb gezet is minstens zo lekker, deze Sambal Kokos heel warm en zoetig en kruidig, de Sambal Limoen veel heter, en zuiver fris en citrusachtig.

Tot zover het recept. Nog iets te melden over de tuin? Natuurlijk, bijvoorbeeld dat mijn planning bijna rond is. En dat Ruud heel hard heeft gewerkt op de tuin.

volkstuin-overzicht-december-16

Vak voor vak klaar, nog 3 te gaan: het vak vooraan waar je nog net wat winterprei ziet staan. En het lange vak links waar de kruiwagen staat. En het vak rechts achterin waar nog wat snijbiet staat.

En ook de eerste paardenmest is er (krijgen we altijd gratis van een manege in de buurt).

mest-voor-de-courgettes

Flinke berg. Het mag de hele winter uitspoelen (want er zit nu nog veel urine in en dat is scherp). En dan maken we er in mei gaten in die we vullen met tuingrond. En daar worden dan de courgettes in geplant. Zoals je kunt zien op een foto van vorig jaar:

Courgette planten

Was het al maar weer zover 🙂 . Nee hoor, dit is goed zo, nog veel te doen maar ook genieten van de komende feestdagen en ons daarna verheugen op een nieuw jaar, op het zaaien van de pepers in januari, op alle plannen, en de bloemen en groenten die hopelijk volgend jaar kiemen en groeien en vrucht gaan dragen en geoogst kunnen worden.

Nog even een opmerking over het vorige tuindagboek en de reacties daarop (waarvoor mijn hartelijke dank!). Agnita; ik ga zeker volgend jaar ook eens proberen om af te dekken met plastic, moet nog verzinnen hoe ik dat eens ga doen en welk materiaal ik daarvoor wil gaan gebruiken (ik denk antiworteldoek, omdat het wel ook kunststof is maar vocht doorlaat en dat doet landbouwplastic niet en dat scheelt hier dan (denk ik) veel water geven). Of anders goed plastic, niet dat flodderspul dat hier altijd wegwaait in de zeewind. Goed, ik hoef het nog niet te beslissen, kan er nog een paar weken over nadenken.

En iemand vroeg of je ook in de kas bodembedekking kunt gebruiken. Ja hoor, maar pas wel goed op, door bodembedekking dek je de grond af en als je mest geeft in de kas kan die onder de bedekking en in de warmte van de kas gaan ‘stomen’, er komen (als ik het goed heb begrepen) dan amoniakgassen vrij onder de bodembedekking, die natuurlijk heel schadelijk kunnen zijn voor alle  planten in de kas. ik wil je niet afschrikken maar kijk even in een oud tuindagboek:  Dom en het tuindagboek daarna; The weekend after . Zorg voor goed luchten en geef voorzichtig en niet teveel voeding, en doe dat in een bewolkte week en geef vervolgens een paar keer ruim water.

Leer vooral van mijn fouten, dat is echt heel veel leuker dan leren van je eigen fouten als het gaat om je met liefde gezaaide en opgekweekte tomaten en pepers 🙂 .

En dan tot slot van dit tuindagboek nog 2 vrolijke foto’s:

Kamasutra voor zomerwortelen:

wortel-in-rare-vorm

Of is het een jonge slungelachtige olifant met veel te grote poten?

En deze viooltjes, veel te laat gekocht in november, in de halfschaduw. En nog zo klein. Maar dapper!!

viooltjes-bloeien

2 blaadjes en 3 bloemen, toch een beetje kleur in deze donkere dagen!

 

Abonneer
Laat het weten als er
guest

15 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Tannie Vink

Bedankt maar weer. Ik ben altijd weer blij met je berichten.
Fijne feestdagen !

Liane

Hele fijne feestdagen Diana en hartelijk dank voor al je dagboeken. Ze helpen mij enorm.

Ria

Diana, hele fijne rustige feestdagen.
Verder wens ik jullie een heel mooi, nieuw tuinjaar 2017 toe.

Groetjes,
Ria

Ann

Ivm de bodembedekking uit het vorige bericht. Ik herinner me dat je zei dat in de serre de tomaten heel slecht groeiden met het stro. En dat je dacht dat het te veel broeide en bemesting niet kon uitspoelen.
Nu las ik deze week op een Amerikaans tomatenforum dat iemand daar hetzelfde probleem had door met stro te mulchen. Of misschien was het door koeienmest met stro. Daar kwam men tot de conclusie dat boeren vaak herbiciden sproeien op hun velden en dan daarna gras of graan telen dat eigenlijk besmet is met de resten van dat gif. Ik weet er zelf niks over. Geen idee of graan (dat dan als stromulch terecht komt in een moestuin) herbiciden kan overleven. Maar het klonk wel logisch, tomatenplanten die het hard te verduren hebben door de overblijvende herbiciden, zeker in een serre waar regen dat gif niet kan uitspoelen.
En ook ik wil je een fijn eindejaar wensen. Wat is het telkens leuk jouw dagboek weer te lezen.

Ann

Ivm de bodembedekking uit het vorige bericht. Ik herinner me dat je zei dat in de serre de tomaten heel slecht groeiden met het stro. En dat je dacht dat het te veel broeide en bemesting niet kon uitspoelen.
Nu las ik deze week op een Amerikaans tomatenforum dat iemand daar hetzelfde probleem had door met stro te mulchen. Of misschien was het door koeienmest met stro. Daar kwam men tot de conclusie dat boeren vaak herbiciden sproeien op hun velden en dan daarna gras of graan telen dat eigenlijk besmet is met de resten van dat gif. Ik weet er zelf niks over. Geen idee of graan (dat dan als stromulch terecht komt in een moestuin) herbiciden kan overleven. Maar het klonk wel logisch, tomatenplanten die het hard te verduren hebben door de overblijvende herbiciden, zeker in een serre waar regen dat gif niet kan uitspoelen.
En ook ik wil je een fijn eindejaar wensen. Wat is het telkens leuk jouw dagboek weer te lezen.

Hanneke

Het is lastig dat biologisch stro zo goed als niet te krijgen is, want ik vind het ook de fijnste bodembedekker. Het heeft ook wel wat, zo rond de kerst zoetjesaan alle grond bedekt hebben met een dikke laag stro, net een grote kerststal. 🙂 Maar ik gebruik dit jaar ook zoveel mogelijk herfstblad, ik heb de indruk dat de planten die er nog staan dat ook wel prettig vinden. (Ik zag dat een dappere goudsbloem in mijn tuin weer aan het bloeien is geslagen tussen het bladerdekentje.)

Ik denk trouwens dat je in de kas (waar je geen slagregens hebt), ook prima kan mulchen met compost. Dat ga ik zelf volgend seizoen doen, eens zien hoe dat gaat.

Diana en iedereen, hele fijne feestdagen en een geweldig 2017 gewenst!

Ann

Oei, ik lees nu pas de link naar ‘Dom’. Vergeet maar wat ik hierboven schreef. Je had al zelf het probleem (overbemesting en dus niet herbiciden) gevonden.
Groetjes

Anneke van Kekem

Hoi Diana,
Ik lees al een aantal jaren met grote liefde je dagboek. Graag volg ik altijd je volgorde en adviezen op. Hiervoor heb ik je nog nooit bedankt maar dit keer wil ik je graag bedanken dat je me al jaren door de moestuin leidt.

Bedankt en groetjes Anneke

TEA

Dag Diana, tuinvrienden en vriendinnen,
De wortelfoto zou ik innige oranjeliefde noemen.
Ik wil je ook bedanken voor de wekelijkse mail.
Ik word er altijd heel blij van en hoop er volgend jaar
nog veel plezier van te hebben.
Allemaal goede feestdagen en tot volgend jaar
groet van Tea

Anky Schop

Hallo Diana,
Dankjewel weer voor je verhaal. Ik lees ze allemaal hier op het eiland La Palma. Zelf maak ik geen sambal meer, ofschoon het heel erg lekker is, want ik heb hier een struikje met piepkleine rode pepertjes. Ze zijn HEEL heet. Ik stop ze in een zakje in de vriezer. Één pepertje is genoeg voor een gerecht voor 2 personen..
Ik heb hier in de tuin een grote struik Serehgras staan. Maar ik kan jouw recept voor het sorbetijs oo je site niet vinden. Waar staat het bij?
Verder heb ik deze week ergens worteltaart met een witte topping gegeten. Verrukkelijk. Heb je daar soms ook een recept van.
Diana, hele fijne feestdagen en een heel gelukkig en gezond moestijnrijk 2017.
Groetjes van Anky.

Christa Vogel

hoi Diana,
Ook van mij fijne feestdagen en een mooi groen nieuw Tuinjaar gewenst!
Ik wilde nog even reageren op je praktische bodembedekkingstips van de vorige blog.
Zelf dek ik afwisselend af met vers stro, landbouwplastic en blad. Alleen op dat laatste ben ik nu teruggekomen voor de moestuin. Vorig jaar heb ik bladaarde gebruikt van een kweker in de buurt. Heel mooie grond, met nog resten onverteerd blad ertussen. Geen probleem leek me.
Helaas. Mijn tuinbonen, erwten, kapucijners en peulen werden compleet gefileerd. Het was een drama. De aanstichters? Bladrandkevers. Die blijken namelijk te overwinteren tussen bladeren. Vooral mijn tuinbonen hebben zwaar geleden. Ze kwamen totaal niet aan het groeien omdat steeds het jongste blad werd aangevreten. Ik heb denk ik drie keer opnieuw gelegd, voorgezaaid, niets hielp.
Dus mijn waarschuwing: beter de vakken waar je peulvruchten op wilt telen niet afdekken met blad…
Ik ga overigens komend jaar experimenteren met champost (afgewerkte championaarde).
Heeft ook allerlei nadelen in de productie, maar is wel een (gratis) restproduct en medetuiniers hier behalen er goede resultaten mee.
Dat hoor je dan nog van me 🙂
Hartelijke groet, Christa

jakob

afdek plastic wordt vermeld.
ik gebruik de goedkoopste ikea vitrage dacht dat het ongeveer € 2 kost 2 in een zak 200×200 voor de mest hoop en vooral waar ik geen vogels wil hebben en de straffe wind in het voorjaar die de fruit bloesems kapot waait.
U hebt een heerlijke site die ik vaak en graag bezoek

Camelot

Goed idee!

Hennie

Hele fijne feestdagen en een gelukkig en gezond 2017.

en een goed moestuinjaar gewenst.

Rika ter Beek

Beste Ruud en Diana,

Heel fijne feestdagen ,
En een goed en gezond 2017,
Met heel veel tuinplezier.
Weer ontzettend genoten van je tuin dag boek.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties