Intafelen en trekken

Het zijn 2 termen die bij de witlofteelt worden gebruikt. Ik geef het toe; het is jaren geleden dat we voor het laatst witlof teelden. Vroeger (een jaar of 15 geleden) hebben we het een paar jaar geprobeerd. We waren er toen niet zo tevreden over. Het kostte in onze ogen veel tijd, voor de wortels om te groeien (en dat deden ze ook niet heel goed in de vette vaste natte klei). En daarna moesten ze afsterven/drogen/rusten en vervolgens mee naar huis. Daarna sjouwden we dan emmers met zand de 2 trappen op naar zolder. Daar plantten we de wortels en oogstten we wel wat witlofstronkjes en die waren ook echt lekker. Maar we vergaten ze ook wel eens waardoor we vervolgens 4 weken later weer losse of rotte frutjes witlofblaadjes weg konden gooien. En dan konden we weer opruimen en sjouwden we de emmers zand weer de trap af. We vonden het vooral veel gedoe voor een matig succes.

Nee, witlof telen was niks voor ons. Maar uiteindelijk veranderen we allemaal. Vroeger vond ik chrysanten zo lelijk dat ik ze uit een boeket bloemen haalde als er toevallig één in zat. Nu vind ik ze eigenlijk best mooi. Nou ja, ik zal niet overdrijven; ik zal ze zelf niet zo snel zaaien en ik koop geen herfst-bolchrysant, dat gaat me te ver. Als kind vond ik bloemkool smerig, nu is dat zeker niet meer het geval. Al had dat ook veel te maken met dat melkachtige maïzenapapje met belachelijk veel nootmuskaat dat mijn moeder er steevast overheen goot. Ik vind kort gekookte bloemkool nu heerlijk, maar het papje hoef ik niet, en fan van nootmuskaat zal ik nooit meer worden. Maar dat komt omdat dat ook door de sperziebonen ging, en over de koolraap (die hier door mijn ouders knolletjes werden genoemd, en door mij en mijn broertje ‘dooie vingers’, omdat het van die oranjebeige langwerpige stokjes waren). Ze werden uiteraard ook weer grof bestrooid met nootmuskaat. Dat we geen nootmuskaatvergiftiging hebben opgelopen is bijna een wonder.

Maar afijn, ik wilde hier iets schrijven over witlof. Want ik zeur al een paar jaar tegen Ruud dat ik weer eens witlof wil telen. Ruud vond dat geen goed plan, om de al genoemde redenen van het sjouwen met zand, de lange teelt, dubbel werk, slechte oogst, etc..

Maar na 2 halfslachtige pogingen in de afgelopen 2 jaar heb ik er dit jaar wel mijn best voor gedaan, ze in mei in een verhoogde bak gezaaid (met daarin een luchtige grond waardoor de wortels goed zouden kunnen groeien). Ik heb ze in de zomer nog wat extra kali gegeven voor een goede wortelontwikkeling. En nu wilde ik wel eens zien of het na al die jaren, met meer zin, kennis en kunde, wat beter zou lukken.

De witlofplanten dit jaar, ze zien er toch best goed uit, vind ik zelf:

 

Ons eerste discussiepunt was het blad: moest dat er nu af of niet wanneer je de wortels oogst en laat rusten/drogen? Ik dacht dat het blad eraf moest, Ruud vond van niet. En terwijl daarover kibbelden zag Ruud Corry over de dijk voorbij fietsen, die kwam vast naar de tuin. En voor alle duidelijkheid, Corry behoort tot één van de allereerste leden van onze volkstuinvereniging, is vrijwel zelfvoorzienend als het om groenten gaat en kan zelfs van een misvormde en uit de kluiten gewassen rode biet nog wat lekkers maken. En Ruud en ik weten allebei dat Corry al die jaren elk jaar witlof teelt.

“Ga het aan Corry vragen”, zegt Ruud. Dat vond ik een goed idee, en ik was ook blij dat Ruud, ondanks zijn eerdere scepsis, er nu toch zijn min of meer zijn best voor wilde doen.

Na ruim een half uur les te hebben gehad van witlofgoeroe Corry liep ik weer terug naar onze tuin, flink wat informatie rijker. Ze heeft het zelfs even voorgedaan want ze wilde er zelf toch ook gelijk wat oogsten om in te tafelen.

Intafelen is niets anders dan het ‘oppotten’ van geoogste witlofwortels. Corry oogst de wortels maar laat ze niet afsterven of drogen, dat vindt ze gedoe en dan vergeet ze ze, “Nergens voor nodig”, zegt ze. En ik ben een goede leerling, nu we eindelijk weer eens witlof telen ga ik het doen zoals iemand met kennis en ervaring het aanraadt en beloof ik mezelf (en Ruud) om niet eigenwijs te zijn.

“Niet teveel tegelijkertijd, want ze zijn ook allemaal tegelijkertijd klaar”, zegt Corry en dat klinkt logisch. Corry doet er een stuk of 10 in een emmer en de rest wacht in de grond tot de volgende oogst.

 

Misschien hadden de wortels iets dikker mogen zijn maar we zijn best tevreden.

Zoals gezegd, Corry laat ze niet drogen/rusten maar neemt ze direct mee naar huis, zet ze in een emmer met vochtige tuingrond en zet de emmer in de kruipruimte onder het huis. “Dat is koeler en dus beter dan een te warme zolder”. De kruipruimte is hier geen optie, dan moeten we telkens het zeil in de gang helemaal opklappen, houten plankjes weghalen, etc.. Wij kiezen hier daarom voor de schuur; die is donker, waarschijnlijk iets warmer dan de kruipkelder maar zeker koeler dan de zolder. En er hoeven geen emmers naar zolder.

Zo gaan er wat wortels mee naar huis, van witlof en ook wat roodlof.

 

“Gooi je kleine, korte, dunne of gebroken wortels weg?”, vraag ik aan Corry. “Nee hoor, dat worden kleine of dunne witlofkropjes maar die zijn net zo lekker, zegt ze. Ik moest gelijk denken aan mijn moeder die vroeger altijd zei: “Kruimeltjes zijn ook brood”. 🙂

“En als ze vreemde uitstulpingen hebben die niet in de emmer passen of te lang zijn, dan mag je die er ook best afsnijden, of ze wat inkorten. Maar laat wel minimaal 3 centimeter blad boven de wortel zitten, want zonder zo’n rand blad kan ze niet uitlopen”, waren de laatste tips die Corry nog meegaf.  Oh ja, en het afgesneden blad kun je eten, als een soort groenlof (bittere sla).

We hebben een emmer gevuld met wat grond uit de tuin en een restje potgrond dat nog in de schuur stond. Voeding is niet nodig want die zit voldoende in de wortels. Water is in principe ook niet nodig want de grond is vochtig.

We vullen de emmer met een laagje grond, zetten de 10 wortels erin en vullen de holtes ertussen op met grond. Het is een beetje kliederen maar dat is in de voortuin minder erg dan op zolder, en we zijn er uiteindelijk binnen 10 minuten klaar. In mijn herinnering waren we er een halve dag druk mee, toen we ze nog op zolder teelden.

En zo gaat de emmer de schuur in:

 

Eigenlijk dus helemaal niet zo veel werk. En vergeten kan ik ze ook niet. Telkens wanneer ik de schuur inga kijk ik even om de hoek naar de emmer. Stiekem is het zelfs leuk, bijna net zo leuk als elke dag in het voorjaar even kijken of bijvoorbeeld de peper- of tomatenzaden al kiemen.

Het is nu wellicht niet ideaal want de buitentemperatuur is voor half oktober aan de hoge kant (dus ook in de schuur). Maar het is maar een eerste probeersel, er staan zeker nog 25 planten in de tuin te wachten om ook ‘getrokken’ te worden.

Want zo heet het nu; het planten van de wortels in de emmer heet intafelen, en nu gaan we witlof trekken: de wortels willen in de donkere schuur weer nieuwe bladeren maken en dat worden daardoor kleine witte kropjes. Ik hoorde van onze tuinbuurman dat we daarom eigenlijk zouden willen dat de wortels relatief warm staan (om ze aan te sporen uit te lopen), maar de lucht relatief koud blijft (zodat de kropjes mooi compact en gesloten blijven). Nou ja, dan worden het met dit weer maar losse kropjes. Als ze maar lekker zijn.

Één week na het intafelen:

 

Ze doen het!!!

Je kunt zien hoe ze tussen de afgesneden bladeren bijna naar boven wordt geduwd. Misschien zou ‘witlof duwen’ een betere term zijn dan ‘witlof trekken’. Want wij doen er niks aan, alleen elke paar dagen even kijken en voelen of de grond nog vochtig is, ze doet het echt helemaal zelf. Ingenieus eigenlijk.

En ondertussen zijn we nog een week verder, dus 2 weken na het intafelen:

 

Ja, het gaat er al een beetje op lijken. Afhankelijk van de temperatuur kan er ongeveer 4 weken na het intafelen worden geoogst, heeft Corry gezegd. Misschien wordt dat door deze warme herfstdagen wel wat eerder.

We zijn benieuwd hoe het af gaat lopen, ik laat het uiteindelijke resultaat zeker nog zien. En zodra de witlof is geoogst en de wortels zijn verwijderd gaan we de emmer weer vullen met nieuwe wortels. Want we hebben de smaak te pakken. En zo moeilijk en tijdrovend is het dus helemaal niet, de planten hebben weinig verzorging nodig. En uiteindelijk blijkt dat intafelen een fluitje van een cent en het trekken van de witlof doet ze zelf. Nu nog oogsten en er wat lekkers mee maken!

Tot slot nog even de mededeling dat ik een definitieve datum heb gezet voor de zadenlijst (onderaan deze pagina): Zadenlijst – nieuws.

En nog even de link naar het blog dat ik op de website van Pokon schreef. En die gaat over de zoete aardappelen die we vorig week hebben geoogst: Zoete aardappelen deel 2: de oogst.   En daar hoort deze laatste foto bij, ook daar zijn we blij mee!

 

Abonneer
Laat het weten als er
guest

43 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Anja de Vries

O wat super leuk is dit. Ik geef het al jaren aan bij mijn man laten we witlof gaan zaaien en proberen nee nee krijg ik steevast te horen dat is niet te doen veelste veel werk. Maar nu gaat het volgend jaar er toch echt van komen.
Verheug me er nu al op.
Groet Anja

Ria

Hallo Diana,
Ik heb eigenlijk ook nog nooit witlof geteeld, een reden weet ik eigenlijk niet, want we vinden ze wel heel lekker, rauw gesneden door de sla of kort geroerbakt.
Als ik het verhaal lees krijg ik de neiging om onmiddellijk zaad van witlof te gaan bestellen. Vooral als de stronkjes ook nog eens veel lekkerder blijken te zijn dan de supermarktexemplaren.
Dank voor deze blog (en dank aan Corry),
Ria

nancy flament

Omdat mijn moestuin te klein is, koop ik witlofwortels. Je moet maar eens googelen, zelf bio witlofwortels kan je aankopen bij kwekers.

Lies Spaink

Ik heb het in mijn tuin ook opgegeven om ze te kweken want de hazen vinden het héérlijk en zijn me altijd voor met opgraven. Maar nu koop ik meestal een zak wortels bij een boer hier in de buurt en leg die in de koude schuur. We trekken ze in de kelder. Ik zet ze klem rechtop in een emmer met soms wat proppen krant ertussen om de ruimte te vullen. Maar ik doe geen zand of grond er in, alleen bodempje van een cm of 5 water. Dat gaat werkelijk prima, en scheelt een hoop gedoe.

Yvonne

Bedankt voor deze duidelijke uitleg! Vooral de foto’s erbij maken het erg duidelijk. En inderdaad niet zo ingewikkeld eigenlijk.. Toevallig had ik net besloten roodlof te gaan kweken en zat daar alles over te lezen. Kom ik nu dit tegen, handig!

Marina

Ontzettend herkenbaar verhaal over bloemkool met papje en die nootmuskaat overal overheen! Ik hoefde dat papje uiteindelijk niet over mijn bloemkool (moest daarentegen wel tegen mijn zin bruine bonen met spek eten), maar nootmuskaat komt mijn huis niet in:)
Ik kom denk ik uit zelfde omgeving/van zelfde generatie…..
Ben toevallig dit jaar ook weer met witlof begonnen; ben benieuwd!

Mark en Marion

Nootmuskaat. ..Dat kun je zo makkelijk over doseren! En dat terwijl het, als je het goed toepast, zoals bijvoorbeeld in worstenbroodjes het zo’n fijne smaakmaker kan zijn.

Marina

Klopt Diana, mijn moeder deed inderdaad haar best om dat bij magere kind, dat ik was, wat vlees op dr botten te laten krijgen.
Was in meerdere opzichten een heel andere tijd (oorlog, honger en armoe niet eens zo heel lang geleden).
Groet, Marina

Bea Weymiens

Ik heb een paar jaar witlofwortels bij de boer gekocht en dit jaar voor het eerst zelf gezaaid. Heb ze dus eerdere jaren steeds met een bodem aarde in een emmer gezet en een donkere vuilniszak erover heen. Konden zo in de kelderkast en hebben het prima gedaan. Wel 1 keer per week wat water erbij doen. De wortelstokken die ik nog niet nodig had heb ik steeds ingekuild in de kas.

Wijnie

Hoi Diana,
Wat een interessant stukje! Toen ik de titel las wist ik echt niet wat er ging komen, dus weer wat geleerd :).
Ik heb zelf nog nooit witlof geteeld, maar ik ben wel bekend met de grondwitlofteelt van tuincentrum en kwekerij De Gier. Zij telen de wortels in Zeeland (volgens mij op klei, of heb je daar ook nog andere grondsoorten?), als ze ze rooien zijn ze 15-20cm lang met een doorsnede van 5-7cm. Het zijn stompe wortels, niet lang en dun als die van jou. Na het rooien gaan de wortels de koelcel in en in het nieuwe jaar starten ze in de kas met de teelt van de witlof in kratten met grond. Mijn vorige huisbaas krijgt de wortels, zowel de wortels die bij het rooien beschadigd of aangevreten zijn als de wortels die overblijven na de teelt van witlof (dan zijn ze ondertussen een maatje kleiner). Na spoelen voert hij ze aan de koeien. Die vinden dat ontzettend lekker! Ik heb zelf ook een keer een stukje wortel geproefd, maar dat is echt nog 10x bitterder dan witlof zelf, niet te eten dus.
Waar ik eigenlijk benieuwd naar ben: waarom worden witlofwortels gerooid? Kun je niet gewoon van een klein stukje van je veld het loof afsnijden en dat stukje bedekken met zwart plastic? Dan groeit er toch ook witlof neem ik aan? Ik zou denken dat het nog sneller zou gaan doordat de wortels goed bij water en voeding kunnen en niet op een nieuwe plek weer opnieuw moeten starten. Ik ben benieuwd of iemand hier een antwoord op heeft.
Groetjes Wijnie

Wijnie

Op deze pagina staat (bijna onderaan) dat deze teler tot wel 3x witlof snijd van 1 wortel: https://sjeftuintips.wordpress.com/2012/05/11/24-witlof-kweken/

Ria

Bedankt Wijnie, wat een inspirerende en interessante link!
Ik ga steeds meer zin krijgen in het telen van witlof.

Groetjes,
Ria

Alex

ik teel ook witlof maar de wortels zet ik niet in een emmer maar in een kuil gewoon in de tuin gelijk naast het bedje waar de wortels gegroeid zijn, strak tegen elkaar een laagje grond van ongeveer 15 cm erover wel aandrukken en afhankelijk van het weer na 5 weken hebben we na 5 weken heerlijke witlof.

Janke

Vroeger deed ik het precies als Alex gewoon in de tuin, wat grond er over en dan hadden we prachtige witte witlof.

Marina 2

Ook ik koop reeds sinds enkele jaren witloofwortels bij het tuincentrum in mijn buurt. (€.9,00 voor 60 flinke wortels – dit jaar bijna 50% duurder wegens de droogte…). Ik tafel ze in in een 2 grote bakken met hergebruikte potgrond : potgrond in de bak – gaatjes maken met een plantstok – witloofwortels erin -veel water in de bak en afdekken van het licht. Klaar. ! 1 bak staat in een “warmere” garage (bij gebrek aan kelder) en de 2de bak staat koeler in het tuinhuis. Binnen 4 weken : oogsten vd 1ste bak en afhankelijk van de temperatuur buiten witloofstronkjes tot in maart/april. Ik laat steeds de wortels zitten. Deze lopen een 2de maal uit met veel kleinere kropjes, maar even lekker ! Ook goed voor witloofsoep.
De wortels gaan naar de schaapjes (of op de composthoop) ergens in mei.
Ik kreeg zelfs mijn zussen (schoonbroer eerst septisch en nu enthousiast!) en verschillende buren aan het “witloof-intafelen”…

Bianca

Leuk om over witlof kweken te lezen, maar mij lijkt het nog wel veel werk.

Jouw zoete aardappelen zien er goed uit. Toen ik je blog had gelezen, kon ik me ook niet langer inhouden en heb 2 planten geoogst. Ik wist vooraf niet of de bataat die ik gekocht had, uberhaupt geschikt is voor het Nederlandse klimaat, omdat ik die in Nieuw-Zeeland in de supermarkt heb gekocht (ja, ik neem vreemde souvenirs mee als ik op reis ga). Eigenlijk waren het 2 verschillende, maar 1 is weggerot en heeft geen scheuten gegeven. Van de ander heb ik 5 stekjes gehaald en de knol in de grond gestopt.
De eerste knol die ik oogstte, is meteen een joekel van 1060 gram! Dat was ook de enige knol van die plant. De ander had wat kleine knolletjes, 4 ons in totaal. Die rest mag nog even door groeien, tot het gaat vriezen. Ik ben in ieder geval blij met mijn eerste oogst en bewaar een goede knol om volgend jaar weer zoete aardappel te kweken.

Ellie Lagendijk

Wat ben ik blij met die foto van de witlofwortels! Ik heb ze gisteren uitgedaan en vond ze zó dun, maar die van jullie zien er hetzelfde uit! Dat geeft hoop!!! Maar snel in een emmer in de kelder, dan hebben we binnenkort onze eerste zelfgeteelde witlof. Ik kan niet wachten!

Petra

Hoi Diana,

In tegenstelling tot voorgaande reacties, die met het kweken van witlof te maken hebben
( wat ik trouwens wel heel interessant en leerzaam vond) heb ik een opmerking na aanleiding van het feit dat jij vroeger chrysanten lelijk vond. Ook ik vond er niks aan, totdat ik enkele jaren terug bij plantenkwekerij In Goede Aarde de Dendrathema (chrysant) ‘Apricot’ in pot zag staan.
Een zee van abrikoos/roze kleurige bloemen en deze bloeien van juni tot eind oktober.
En ook nog eens makkelijk te stekken, dus ik heb al heel wat exemplaren in de volle grond in onze tuin staan.
Een echte aanrader !

Ria

Gek die veranderende smaak, ik hield vroeger ook niet van chrysanten. Had ze ook niet in mijn tuin, maar een paar jaar geleden heb ik bij de Hessenhof de ‘Dernier Soleil’ gekocht (https://www.hessenhof.nl/al/c106.html). Echt een aanrader, prachtig!
groetjes,
Ria

Carine p

Dag Diana,
Leuk weeral om jouw tekst te lezen, zeker qua nootmuskaat. Zo’n lekker kruid, weliswaar als je dit beperkt gebruikt. Nu je hier over witloof schrijft,…. jaja ik doe daar een beetje geschaafde nootmuskaat op, je zal er allicht van griezelen, maar oh zo lekker.
Ik heb iets gelijkaardigs met kaassaus… bloemkool met kaassaus, broccoli met kaassaus, selder met kaassaus….pasta met kaassaus, zo’n dikke witte saus die je maag vult van hier tot in Tokio. Geef mij maar de smaak van de overheerlijke groenten uit de tuin ipv deze te overgieten met een kaassaus.
Om even terug te komen op witloof. Elk jaar (behalve dit jaar) zaai ik ook mijn witloof wortels. Het loof ziet er veel minder mooi uit, maar de wortels zijn dikke stompen. Allicht veel te stikstofrijke grond bij jou. De kwaliteit van het witloof zal niet minder zijn, maar de witloofstronkjes zullen kleiner zijn. Maar geen nood, hoe kleiner, hoe fijner van smaak, zeker bij witloof.
Ik laat mijn witloof wortels een klein weekje rusten (met blad). Hierdoor zal de laatste voeding van de bladeren naar de wortels gaan. Ze mogen niet nat liggen en niet uitdrogen. Gewoonlijk leg ik deze zodanig dat de ene bladeren de andere wortels bedekken. Na een weekje kort ik alle wortels in tot ongeveer 20 cm en dan ofwel in de grond zoals Alex schrijft, maar de laatste jaren doe ik dit ook in potten, netjes naast elkaar en zand ertussen (arme grond tegen verrotting). Ik geef 1 keer water en al derest van voeding komt uit de wortels. Onnodig om opnieuw water te geven. Ik dek af door opnieuw een pot erover te zetten. Het minste licht zorgt voor lichtgroene blaadjes. Smakelijk, al ben ik dit jaar stiekem jaloers. Gr Carine

Carine p

Dag Diana,
Misschien een simplistische vergelijking, maar met bloembollen moet je ook wachten met het wegsnijden van het groen totdat verdord is, zodat de meeste voeding naar de bloembol gaat, voor mij idem met witloof.
Groetjes
Carine

Betsy Joas

Hoi Diana
Met mijn wit lof is het goed gegaan
Als je de witlof er af snijdt en de worthless laat zitten dan groeit er nog een keertje een aan .
Het is niet zo,n vast kropje Maar nog goed te eten.
Heb jij dat ook wel eens gehad?
Groetjes Betsy

wim kalkman

Geachte mevr. Stek;
Ik zet altijd een wat grotere emmer over de emmer met lofpennen. Dit om te zorgen dat ze echt goed in het donker staan- blijven ze mooi wit (en minder bitter). Het kan ook gewoon in het tuinhuisje!
Hartelijk groet,
with love- o nee: lof,
Wim Kalkman

Jenneke

Om bij de witloftips te blijven … ik las ergens dat als je de witlof geoogst hebt, je de wortels weer kunt uitplanten in je tuin. Die geven het volgend jaar mooie bloemen en zaad.

Carine p

Ja dat is waar, ik gooi de witloof wortels gewoon in de tuin bovenop ander gerief en heel dikwijls wortelt dit terug. Dit geeft mooie bloemen, vrij gelijkbaar met groenlofbloesem.
Groetjes
Carine

Anoniem

Hallo, Ik heb zowel witlof geteeld die ik met grond moet bedekken als wiltlof die in een emmer kan. (dit staat op het pakje zaad) Ik heb de eerste geoogst, maar ik heb geen mooie penwortel, maar meer een bosje wortels, terwijl ik vrij zachte grond heb. Zou dit wat uitmalen voor het trekken??

Groeten John

john

Dank voor uw reactie, wordt vervolgd!

john

Dank voor uw reactie, wordt vervolgd!

Bianca

Hallo Diana, Ik had me nog zo voorgenomen om niet nóg meer zaden te bestellen dit jaar. Maar kon het niet laten om toch in je winkeltje te kijken. Wat een leuke soorten heb je weer! En dan ben ik toch weer een kind in een snoepwinkel … weg discipline, toch hebben. Dankjewel voor alle tijd en energie die je er weer in gestoken hebt!
Groetjes, Bianca
Ps haast je niet. Eerst moet de oogst 2019 nog binnen gehaald worden, dan wordt het winter en pas als de dagen weer langer worden begint het zaaiseizoen 2020

[…] dat ik de eerste witlofwortels te vroeg heb geoogst, ik schreef daar op 18 oktober een blog over: Intafelen en trekken . Die wortels zagen er toen zo […]

Suzanne

Nu weet ik hoe ik het doen moet.Ben ik nog op tijd,dan zaai ik het nu .Het groen aten wij vroeger thuis ook,ons bin zunig,Maar smaakt prima en bevat veel ijzer.
groet,Suzanne.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties