Voordeel

Het voordeel van een enorme rotzooi in de tuin is dat je wel ziet waar je blijft (als we een beetje positief blijven 🙂 ).

Als we naar de tuin kunnen, werken we daar ook hard. Maar helaas zijn er steeds vaker dagen dat het regent, hagelt en/of stormt. En het gaat echt koud worden, voor zondag wordt er 5 centimeter sneeuw verwacht. En zijn we thuis ook druk bezig geweest, met het terug snoeien en naar boven sjouwen van de kuipplanten; grote potten met Brugmansia’s, een Cassia, Asarina’s, Colocasia’s, jonge en bijzondere Canna’s die ik nog niet in de kas durf te overwinteren, wat Fuchsiastekken, een Fejioa. Zucht……. in de winter heb ik altijd weer even spijt van al die planten die ik in lente en zomer zo enthousiast koop en spaar. Omdat het de afgelopen periode nog flink heeft geregend was de grond in de potten kletsnat, en de potten daardoor extra zwaar. Met als resultaat dat het huis van achterdeur tot zolder (de winterstandplaats voor deze planten) onder de modder zat, en de trap op een paar plekjes licht beschadigd is. En gisteravond toen we naar bed gingen kroop er een volwassen naaktslak over de overloop. Zucht.

Maar, die ene dag dat we deze week op de tuin waren hebben we wel lekker kunnen werken.

Kas 2 bij aankomst op de tuin (en pas op, schrik niet, het doet ook mij wel wat pijn aan de ogen 🙂 ):

Heel veel rotzooi, alles maar snel even naar binnen gegooid in de afgelopen weken. Bergen onkruid (gelukkig niet in bloei). Ruiten nog wit van de temperzon. Overal stokken.

Aan het einde van de dag:

 

Je ziet in ieder geval wel het verschil. Gewied, ruiten ‘schoon’, opgeruimd, lichter, ruimer. Poehee. Komende week gaan we ook in deze kas nog gecomposteerde mest storten en uitspreiden. En daarna noemen we dit winterklaar.

Kas 3, waarover ik in het vorige blog wat liet zien, hebben we tot opslagplaats voor deze winter gebombardeerd:

 

Links moeten we dus nog steeds opruimen, en rechts hebben we de stokken gelegd. Als je goed kijkt zie je dat ze niet op de natte modder liggen. Ruud legt altijd wat stenen op de grond, daar gaan dan stukken stellingpijp op, die zet hij vast met wat oude stukjes stokken en daarop leggen we dan de stokken. Ze drogen zo dicht bij de grond niet uit, maar ze zijn niet zo nat dat ze sneller gaan rotten. In onze kas precies goed voor de overwintering.

Oh ja, die stokken. Misschien kan ik daar nog wat meer over vertellen. Wij gebruiken tonkinstokken (bamboestokken) en plastic plantstaven, in verschillende maten. Het verschil cq. de voor- en nadelen van tonkinstokken en geplastificeerde stokken:

  • tonkinstokken zijn relatief goedkoop (afhankelijk van waar je ze koopt en in welke dikte kosten ze zo rond de 1 tot 2 euro per stuk – wij kopen ze gezamenlijk via de tuinbouwvereniging per hele bos bij zaadhandel van der Wal en dan kosten ze ongeveer 1 euro per stuk). Geplastificeerde stokken zijn duur, kosten wel zo rond de 3 tot 4 euro per stuk
  • tonkinstokken gaan gemiddeld zo’n 3 tot 4 jaar mee, mits goed  onderhouden/verzorgd, niet uit laten drogen, niet te vaak en te lang nat laten liggen. Geplastificeerde stokken gaan wel ruim 10 jaar mee, mits goed onderhouden. Uiteindelijk komen er een keer beschadinkjes in het plastic en dan gaat vervolgens het dunne laagje ijzer roesten en breken.

Oftewel; eigenlijk maakt het niet heel veel uit; goedkoop en een relatief korte levensduur, of duurder maar een langere levensduur. Wij hebben ze gekocht wanneer ze in ons budget pasten of wanneer er bijvoorbeeld een aanbieding was. Elk jaar moeten we wel wat stokken weggooien en elk jaar kopen we een paar nieuwe, de eerste aanschaf is het duurst maar nu kost het ons elk jaar ergens tussen de 10 en 20 euro (vanaf nu ook nog wat minder want ik reken nog voor de 500 vierkante meter tuin die we hadden, en we hebben nu nog maar een piepklein tuintje van 325 vierkante meter 🙂 )

 

Voor alle duidelijkheid even pijltjes gezet. De rode pijlen zijn de geplastificeerde stokken in een wat dikker en dunner formaat. De blauwe pijl wijst naar nieuwe tonkinstokken (afgelopen voorjaar gekocht), de gele pijlen wijzen naar tonkinstokken die al een jaar of 3 oud zijn; dan worden ze donkerbruin, vaak zitten er scheurtjes in, ze kunnen makkelijker breken. Maar aan het eind van hun leven als stokbonensteun gooien we ze niet weg, want ze kunnen dan nog dienst doen als bijvoorbeeld dwarslegger van een plantrek. En zelfs als ze uiteindelijk zijn gebroken gebruiken we ze nog als markeerstokjes, meetstokjes, of om planten mee overeind te houden, als steunmateriaal of wat dan ook.

De formaten: voor de stamtomaten in onze (hoge) kassen gebruiken wij de plastic plantstaven van 240 centimeter lang, dan zijn ze voor de tomaten zo’n 215 centimeter hoog (want ze gaan ook nog een centimeter of 25 de grond in, dat moet je altijd even meerekenen als je een maat stok uitzoekt).

Voor paprika’s, pepers en aubergines gebruiken we plantstaven van 120 centimeter hoog (want die gaan ook weer een stukje de grond in). En dan gebruiken we nog wat plantstaven van 180 en 220 centimeter, om er rekken van te maken voor bijvoorbeeld komkommers of meloenen. De tonkinstokken die we gebruiken zijn 270 centimeter lang. Ze zijn voor het mooi net iets te lang voor in de kas (moeten extra diep de grond in want anders raken ze de dakramen).  Maar zeer geschikt voor de stokbonen, even een foto van afgelopen voorjaar:

 

Bedenk dat geplastificeerde stokken en tonkinstokken niet de enige stokken zijn die je kunt gebruiken. Er zijn bijvoorbeeld ook mensen die van snoeiafval stokken maken (en dat is het allergoedkoopst want gratis). En er zijn mensen die voor tomaten zweren bij tomatenspiralen (relatief duur maar gaan het langst mee van alle soorten stokken). Ik zou ze zo willen kopen, mits ze eindelijk eens worden gemaakt in een formaat dat ik wil hebben (voor zover ik weet is er maar één maat te koop en dat is 170-180 centimeter (inclusief het deel dat je in de grond steekt en dus komt het gedeelte waaraan de tomaat groeit op slechts 15 tot 160 centimeter). Heel fijn voor een kleinere/lagere kas maar te kort voor onze hoge kas. En tot slot zijn er ook mensen die touwen spannen bovenin de kas en de tomatenplanten daar aan laten draaien, ook nog een optie. En je kunt bonen ook laten klimmen aan allerlei andere hekwerken of ook zelfs touwen, mits je ze goed spant en bevestigt. Dus onze manier is zeker niet de enige manier, maar voor ons de beste manier.

Tot slot nog 1 foto, want waar ik de stokken heb verzameld en ontdaan van labeltjes in kas 3 heb gelegd, en kas 2 op de mest na winterklaar heb gemaakt, heeft Ruud de laatste grote verhoogde bak bijna klaar:

 

Nog 1 kant uitmeten, zagen en vastschroeven, en dan kunnen we de inhoud schoonmaken en gaan vullen met grond en compost. Erachter zie je de hoopjes verse paardenmest voor de pompoenen en courgettes komende zomer.

Aangezien het de komende week met vorst en sneeuw toch geen tuinweer is, kunnen we eindelijk eens gaan verzinnen over een kerstdiner. En de planning is bijna klaar, maar daar moet ook nog wat aan gesleuteld worden.

 

Abonneer
Laat het weten als er
guest

28 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Ria

Ja, die regen! Er zijn zomerse dagen dat je verlangt naar wat regen voor de tuin, maar als die niet komt kun je altijd nog met slangen en gieters aan de gang gaan.
Maar het is bar en boos zoals het nu te keer gaat. Je kunt alleen maar toekijken en hopen op betere dagen.

Wat het ‘stokkenverhaal’ betreft, ik heb ook de groene lange kunststofstokken en een voordeel daarvan vind ik ook, dat ze niet zo glad zijn als tonkinstokken. Ze hebben namelijk ribbeltjes over de gehele lengte. Handig als je iets wilt vastbinden.

Groetjes en sterkte met alle werkzaamheden,
Ria

Liz & Co

Weer een mooie weergave van jullie moestuin bestaan. Diana jij haalt iets aan dat veel mensen aanspreekt; geweldig wat jullie met de bamboestokken doen, tot de laatste centimeter, ok tot de laatste decimeter gebruik je ze. Als we allemaal zo veel mogelijk onze plastic stokken tzt vervangen door bambou/ Tonkin stokken, helpen we allemaal een beetje de plastic berg op ‘t land en het plastic eiland in ONZE oceanen te verminderen.
Helemaal zonder plastic lukt niet meer, maar alle beetjes helpen.

Anja

De genoemde spiralen voor tomaten zijn superhandig-> bovenin zit een gaatje, daar doe ik touwtjes die ik in de hoogte vastmaak in de kas. De tomaten staan stevig en willen ze doorgroeien, dan kan dat via de touwtjes.

Bas Domburg

Hallo Diana,deze weekje ik het toch nog druk in de kas.
De week na st Nicolaas spit ik mijn kas en plant de bloemkool en spitsboog
10 bloemkool en 10 spitsboog,gewoon in de koude kassa’s de planten eventueel bevriezen dan niet aanraken anders worden ze zwart.Dit gaat al jaren goed .
De planten zaai ik half september.

Alie

Haha, die naaktslak herken ik, plus nog allerlei ondefinieerbaar insectenspul. Toch op t laaste moment veel onvoorbereid naar binnen.
T komt weer goed gelukkig. Ben al weken niet op de tuin geweest, veel te koud en nat. Dan doe jij het toch veel beter!

Agnès

Leuk stukje weer Diana.
Ik heb gisteren ook voor het eerst verse paardenmest op mijn landje gegooid. Ik ben benieuwd!
Gisteren nog 2 koolrabies uit de kas geoogst. Had ik uitgeplant in september.
Gisteren 1 opgesmikkeld in de risotto en was het sappigste raapje wat ik ooit heb gegeten! Jum!

Dank liz&co voor de aanvulling over het milieu aspect van de stokken. Zulke dingen worden vaak vergeten.

Simone

Hoi Diana, wat een aparte opbouw van de bonenstokken in de bak. Bij mij waaien ze elk jaar om en moet ik met spandraden werken. Zou Ruud misschien een tekening kunnen maken van jullie systeem en zou jij daar een foto van kunnen maken. Ik vermoed dat zo jullie taak verdeling is
Ik ga zeker de bloempot verwarming uitproberen in de kas

Groetjes.

Rob

Wij hebben een knotwilg bij de moestuin staan, en iedere paar jaar halen we daar bonenstaken uit. Takken van een cm of 4 dik en ruin 2 meter lang. Ze hoeven niet ver de grond in, want ze gaan wortelen en waaien daardoor ook niet om! En het staat nog leuk ook, die bonenrekken met een pruik…
In de kas hebben wij wel van die tomatenspiralen. Bovenin de kas heb ik liggers gemaakt en vanuit het oogje bovenin de spiraal gaat er een touwtje naar de liggers waarlangs de tomaten hoger kunnen groeien. Kunnen ze ook niet omvallen.

Wil

De foto van deplastic stokken lijkt wel 3-dimensionaal . Hoe heb je dat gedaan?
Wij (pluktuinvrouwen) halen onze bamboestikken uit de berm, waar ze anders wel door de gemennte worden gemaaid in het voorjaar. Er zijn dus elk jaar nieuwe. Geniet van een winterse dag!

Els Peeters

Dag Diana,
Na veel nadenken, en ik probeer steeds logisch te blijven, vroeg ik me af of mijn tuin geen tekorten heeft, want de paplaurieren haag heeft gele spikkeltjes. Ze krijgt elk jaar de traditionele mest…Natrium, kalium en magneziun (koemestkorrels)en een enkele keer bloedmeel, na een paar jaar. Ook andere planten zie ik niet meer zo gelukkig als 24 jaar geleden…ze krijgen ook de juiste mest, vooral koemestkorrels, jaarlijks of 2 keer per jaar .Ik zoek alles op, kwestie van geen kalk te geven aan degene die daar ongelukkig van wordt.
Al surfend, ben ik op (volgens mij) een zinvol antwoord gekomen…Planten hebben zeker 60 verschillende soorten mineralen nodig, in kleine hoeveelheden en ik kwam uit bij “Lavameel” Ik heb alle artikels erover gelezen en de inhoud logisch gevonden…We geven ze nooit mineralen en veronderstellen dat we ze alles geven. Ik versta ook, dat je 1 a 2 jaar moet wachten op het resultaat, want planten of struiken die al lang staan zoeken met hun wortels naar beneden en dat Lavameel moet zachtjes kunnen zakken (en ingewerkt worden) om opgenomen te kunnen worden. Ik las ook op een blog, dat iemand zijn sla in bakken zet (ik ook, wegens te veel planten) en de slakken (ik kan een kwekerij beginnen, ze zijn hier zeer gelukkig, in alle soorten en maten) . Die man vertelde dat hij wel slakken onder zijn sla vindt, maar ze willen er niet van eten. Ze lusten de mineralen niet, die in de sla opgenomen zijn. Hij had géén slakkenvraat. De groenten blijken ook groter,lekkerder en ziekte resistenter te zijn en minder gemakkelijk ziektes te krijgen.
Als dat allemaal waar is, dan laat ik het wel weten, want ik wil het wel proberen, in mijn bloembakken met verse grond en bij mijn buiten tomaten, want in feite heb ik een (overvolle) siertuin met een bonte mengeling van planten, struiken, bananen planten en in de meeste bloembakken tropische passiflora’s , en kruiden bakken op hoogte.
Ik kwam op het idee, omdat ik ook nog een hoop orchideeën heb, die ik had verpot in verse orchideeën mulg, waarop ik witte stenen had gelegd en mijn orchideeën begonnen de stenen, die op hun pot lagen, om ze vooral in het begin, niet om te laten vallen,te omvatten met hun wortels en tot hier toe laten ze niet los…Dat gaf me het idee van tekorten, (mineralen) die je in stenen kan vinden en zo ben ik gaan zoeken met het bekende resultaat :
Lavameel … Van het Eifelgebied in Duitsland. Daar zijn mijnen en de lava komt uit de mijnschachten en is daar dus een afvalproduct
Hopelijk zijn er nog mensen die uit ondervinding kunnen spreken? ik ben ondertussen al verkocht, en wil 2 zakken van 20 kg gaan halen, daar kom ik toch echt lang mee toe. Voor mij is dat in België , Grensstraat in Heppen- België (omgeving Leopoldeburg.) Ook prijzen vergelijken is altijd zinvol. Een zak van 20 kg kost daar 12,95 euro.
In Nederland kan je het op verschillende plaatsen bekomen, maar lees eerst al de info. die te lang is om hier te melden. Het hangt er van af waar je woont .
Hopelijk Diana, heb ik je een goede tip gegeven. Lees er eens over, ‘t is toch bar slecht weer en dan kun je er misschien wat tijd voor uittrekken.

Vriendelijke Groetjes,

Els

Esther

Hallo Diana,

Ik heb een vraag en wilde je er al over mailen. Ik heb ook wat plantjes (precies, ik hoefde niet zo héél erg te sjouwen) binnen gezet, en die waren ook nogal vochtig.
En nu zitten er allemaal vliegjes in en om. Ik heb al wat rondgekeken. Het zijn waarschijnlijk rouwmugjes of vliegjes. De vliegjes zijn irritant, maar niet het probleem. De larven eten de wortels op waardoor de plant verzwakt. Ik heb dit al vaker gehad (maar wist toenniet wat het was).
Ik vroeg me af of jij het wel eens hebt gehad en hoe jij het hebt opgelost.
Op internet lees ik wel een oplossing over aaltjes kopen, maar die zijn beperkt houdbaar en je moet het spul in één keer gebruiken en dan moet je het weer herhalen (en dus weer kopen).
Ik hoop dat je me wijzer kan maken.
Hartelijke groet,
Esther
Hartelijke groet, Esther

Esther

Ha Diana,
Jammer. Nou ja, ik bedoel fijn voor jou en jammer voor mij.
Ik had gehoopt op een makkelijke oplossing van jou. Maar je tip: spoelen en opnieuw oppotten is denk ik helemaal goed. Als ik niet aan de aaltjes wil beginnen. Misschien word ik nog eens ‘specialist behandelen rouwvliegjes’. Wel een bedenkelijke titel. Ik denk dat ik de favorietjes een primeurbehandeling geef, en de rest mag het buiten bekijken.
Hartelijk bedankt voor je reactie. Groetjes, Esther.

Hetty Rutten

Beste Diana

Ik heb een vraag over het bewaren van zaad.
Ik heb nog zaad over van dit voorjaar ( tomaten, wortel, rode kool etc)
Is het nu beter om ieder jaar vers zaad te kopen of kun je zaad goed bewaren?
Alvast bedankt voor je antwoord

Carine

Beste Hetty,
Om Diana een beetje te verlichten met al de antwoorden die ze “moet” geven, ga ik alvast jouw vraag beantwoorden.
Zaad kan je zeker bijhouden. Bewaar dit op een donkere, koele ruimte. Hoelang je de zaden kan bijhouden, hangt af van de groentensoorten. Er zijn groenten waar je de zaden 3, 4 etc jaren kunt bijhouden, sommigen tot zelfs 8 jaar. Hanteer hiervoor een goed boek. Weet wel dat hoe ouder de zaden zijn, hoe minder kiemkracht deze bevatten.
Ikzelf tracht zoveel mogelijk zaden (geen hybriden of F1) zelf te behouden. Planten in bloei laten komen is zo prachtig en goed voor de bijen. Heb ik oudere zaden van dezelfde soort, ga ik steeds de meeste recente gebruiken en oudere zaden weggooien. Schrijf altijd het jaartal op, zodat je weet hoe oud de zaden zijn.
In de hoop dat je hier iets aan hebt.
groetjes en veel succes met de zaden
Carine

Carine

De stokken…. Ik gebruik zelf ook liever de groene lange kunststofstokken voor de tomaten omwille van de ribbeltjes. Ze gaan zoveel langer mee dan de bamboestokken. Over recyclage gesproken…. naast de bakken die Diana recupereert om te zaaien, zaai ik ook in wc-rolletjes en in eierdozen. Dit kan je dan ineens in de grond steken.
groetjes,
Carine

Wia Bonte

Aan Els Peeters en alle andere tuiniers,

In het Permacultuur Magazine, nummer 1, december 2015 wordt heel lovend geschreven over Lava. Er werd Lavagruis gestrooid op plaatsen waar veel Equisetum arvense, ook wel Paardenstaart of Heermoes genoemd, voorkwam.
Menigeen verwenst deze plant als ze overal opkomt. Schoffelen of uittrekken helpt niet. Ze wortelt heel diep en verspreidt zich ook horizontaal.
Maar deze plant is volgens hen een indicator voor een tekort aan mineralen. Het resultaat was heel goed. Er kwam nauwelijks nog Heermoes terug.
Lavagruis heeft een grove korrel, wat op kleigrond gunstig is. Het zorgt ook voor meer zuurstof in de bodem. Maar om snel mineralen aan te brengen is Lavameel geschikter.
Onze tuinvereniging bestelt dit altijd bij Boerengoed in Wilsum (vlak bij Zwolle).

Succes gewenst,
Wia

Ann

Ik geloof zelf niet zo echt in het effect van lava. In compost zitten in principe voldoende mineralen en spoorelementen. Veel blad gebruiken in je compost zou het mineralengehalte goed doen.
Ik denk dat ik hem al eens heb aangeraden : One yard revolution Op YouTube. Hij heeft een test gedaan tussen een verhoogde bak die verschillende seizoenen een gift lavameel heeft gekregen en een die dat niet kreeg. Zelfde groenten gezaaid. En de oogst van het vak met lavameel was niet groter, niet gelijk, maar zelfs kleiner dan het andere vak.
Bovendien, lavameel moet weer ergens vandaan komen. Liever geen turf, lava of andere stoffen die ergens uit de grond worden gehaald.

Carine

Dag liefhebbers tuiniers,
Even een reactie op Wia betreffende de heermoes.
Heermoes groeit dikwijls op plaatsen waar veel pesticides gebruikt worden. Kijk maar naar de randen van vele velden.
Ingeval geen pesticides, kan je deze planten heel goed gebruiken voor het maken van aftreksels die gebruikt kunnen worden in een bio moestuin. Gelijkaardig zoals netels, zien veel mensen dit als onkruid; terwijl dit de meest krachtige meststof is. Ik ben blij dat ik netels in de tuin heb. Warmoes heb ik helaas niet.
De natuur biedt zoveel planten die gebruikt kunnen worden tegen allerhande beestjes en als meststoffen in een groententuin.
Vele tuingroetjes van Carine

Carine

Ik bedoelde natuurlijk heermoes ipv warmoes

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties