Vriezen

Nou, voor deze ene keer zelfs een derde blog in één week, ik beloof jullie volgende week minder vaak lastig te vallen :-). Maar ik heb wat mensen beloofd om iets te schrijven over de aankomende vorstperiode.

De grond is hier nog kletsnat (zelfs vandaag regende het weer), daar komend weekend tot 20 centimeter sneeuw bovenop te gaan vallen. En vervolgens gaat het een hele week 5 tot 12 graden vriezen. De combinatie van kletsnatte grond en meerdere dagen en nachten matige tot strenge vorst is voor planten heel slecht. Als je op zandgrond tuiniert hebben de planten dus een voordeel, maar aan de andere kant woon je dan waarschijnlijk meer richting het Oosten van het land daar vriest het normaals gesproken dan weer strenger dan hier aan zee.

Vroeger (25 tot 30 jaar geleden) schrokken we niet van -10 of -15 graden. Maar vroeger hadden we in deze tijd alleen spruiten, knoflook en boerenkool in de tuin, misschien nog een rijtje veldsla of een verdwaalde savooiekool. Maar ondertussen staat er ook palmkool, broccolini, cichorei, pastinaken, snijbiet, en in de kas knolvenkel, koolrabi, zuring, paksoi, tatsoi, etc. Dat zijn voor een deel relatief nieuwe groenten in onze tuin waarvan ik ook niet precies weet hoe ze op de kou zullen reageren. Ik schreef ongeveer 2 jaar geleden dit blog en daarin kun je zien hoe de palmkool bij -5 graden instortte maar na de vorst weer overeind kwam: Sneeuw. En we telen nu andere rassen knoflook dan vroeger.

Nu het zo streng gaat vriezen bedenken we wat we kunnen doen om planten te helpen.

In huis: we halen de zaailingen van pepers, paprika’s en aubergines een stukje van het koude raam vandaan. En we hebben het schuifje/rooster voor de frisse lucht gesloten. En we laten de deur dicht zodat de warmte die er komt, van zon of kachel, in dat kamertje blijft hangen. En we doen de gordijnen/luxaflex dicht zodra het donker wordt, ook weer als bescherming tegen de kou van het raam.

In de schuur: Ruud heeft de voorraad aardappelen in kisten met oude kranten afgedekt en er vervolgens een deken over gedrapeerd. Mochten we het idee krijgen dat het nog kouder wordt en het ook in de schuur echt gaat vriezen gaan we bedenken of we de aardappelen naar zolder gaan sjouwen. De voorraad uien en knoflook kunnen prima tegen de kou.

In de tuin: de 200 litervaten zijn geen probleem maar de 1000-litervaten die vol water staan laten we voor een kwart leeglopen (want water dat bevriest zet uit en door het grote volume kunnen volle vaten scheuren). De meeste koolsoorten (mits je soorten en rassen hebt gekozen die geschikt zijn voor de winterteelt) kunnen goed tegen kou. Knoflook kan dat in principe ook. Bedenk dat bij knoflook ongeveer 10 centimeter loof nu ideaal is, voldoende loof om te leven en niet teveel (want veel blad kan vorstschade oplopen). De knoflook ziet er hier nu zo uit:

We gaan ze niet beschermen, en dat komt vooral omdat ze in een verhoogde bak staan (iets minder nat) en omdat het flink gaat sneeuwen. En sneeuw werkt isolerend, als een (weliswaar heel koude) deken die beschermt tegen nog meer vorst en een straffe oostenwind. Maar mocht je twijfelen, dan kun je stro (of hooi, blad, etc.) tussen de planten verdelen en alles afdekken met vliesdoek.

Aan de kolen doen we ook niks, wellicht storten ze in, we zien wel of en welke soorten over een week weer overeind staan of komen, gelijk ook eens leuk om dat te zien en ondervinden. Maar we oogsten wel de soorten waarvan we denken dat ze de strenge vorst komende week niet gaan overleven: een laatste spitskool uit de tuin, de kleine venkelknollen uit de kas, een paar laatste kropjes kropsla en andijvie uit de kas. Maar de pluksla zou de kou moeten overleven en dat geldt ook voor winterpostelein (foto bovenaan de pagina), rucola en het mosterdblad.

Mosterdblad Grün im Schnee, de naam geeft al aan dat ze behoorlijk wat vorst moet kunnen verdragen

Dan zijn er nog de potten en dat zijn onze grootste zorg. Want alle planten zijn minder winterhard in pot dan in de volle grond.

Gelukkig hebben we een (koude) kas maar elk tunneltje, bouwsel of overkapping kan al helpen. En als het mogelijk is kun je planten in huis, in een garage of schuur zetten. Maar de planten die hier in pot op de volkstuin staan kunnen we niet naar huis sjouwen.

Er is op ons volkstuincomplex geen elektriciteit en we hebben geen kacheltje. Bovendien zijn we altijd een beetje huiverig voor strenge vorst, omdat de sloot rond het complex bevriest en er dus op het ijs gelopen kan worden, en dat lokte in het verleden nog wel eens vandalisme uit. We willen dus geen kaarsjes of andere lichtjes in de kas. We hebben vanmiddag de belangrijkste potten (met vooral Salvia’s) bij elkaar in het middenpad gezet (want het is langs de ruiten/wanden in een glazen of plastic kas altijd kouder dan in het midden):

Vervolgens hebben we zoveel mogelijk emmers en gieters met water gevuld en die aan weerszijden van de potten gezet. En daarna hebben we er een vliesdoek over gedrapeerd (niet te verwarren met fleecedoek want vlies is van polypropyleen gemaakt en half doorzichtig, en fleece is polyester, beide overigens wel een soort ‘plastic’), en dat vervolgens als een deken ‘ingestopt’:

We hopen dat, als het dan toch zo koud wordt, overdag de zon regelmatig schijnt; dan warmt het onder het vliesdoek op, en dus warmt ook het water op. En die warmte wordt in de nacht afgestaan en dat kan dan net enkele graden schelen.

In een andere kas staan een Peper (Capsicum pubescens), 4 jonge Dahlia’s en 2 Salvia’s. Ik heb ze op stenen gezet (zodat de kou niet naar boven trekt). Ik heb de stelen en stengels wat terug geknipt, dat vervolgens over de planten gedrapeerd, er nog wat stro bij gedaan en er vervolgens een emmer ondersteboven overheen gezet. En ook daar weer volle emmers en gieters water tegen de potten gezet. Aan het einde hebben we de zwaarste pot met Salvia guaranitica naar binnen ‘gezwieperd’ en de deur dicht gedaan 🙂

Ook heel spannend is het citroenboompje. We hielden citroenboompjes altijd thuis, met alle ellende van dien (vooral luis en bladval in de winter op zolder). Ik las vorig jaar dat ze veel beter in een koude kas overwintert, niet wetende dat het zo streng zou gaan vriezen. Ik heb een grote lege speciekuip in het midden van de kas gezet, een dikke laag stro over de bodem verdeeld, de pot met citroenboompje erin gezet en de ruimte tussen pot en speciekuip en opgevuld met stro. Vervolgens ook nog wat stro over de grond in de pot verdeeld:

Na de foto heb ik nog wat meer stro rond de stam verdeeld en tot slot een grote kuip ondersteboven over de plant gezet. En nu maar duimen dat het genoeg is!

Ik weet dat het beter zou zijn om potten ook nog te omwikkelen, met bijvoorbeeld stro en jute, zodat de pot (en de wortels erin) minder snel kunnen bevriezen. Maar helaas waren de beschikbare middelen op (en ging het weer eens regenen).

Zo moet het maar. De komende 7 dagen komen we waarschijnlijk niet op de tuin, tenzij er wordt gestrooid en het fietspad na het weekend weer begaanbaar is. We gaan duimen dat het meevalt met de vorst en alle planten het overleven.

Tot slot nog 1 foto, van de Fejioa sellowiana (ik geloof dat ze ondertussen Acca sellowiana heet, Nederlandse naam Ananasguave) die ik 6 jaar geleden zelf zaaide en die in een heel grote pot op het terras in de moestuin staat. Niet te tillen en niet te slepen. De winterhardheid wordt op -10 graden beoordeeld, dus duimen we nog wat harder. Mocht ze deze week overleven overwegen we om de grond waar ze in staat komende zomer grotendeels op te laten drogen zodat we de pot wellicht op een hondje (zo’n plaat op wielen) kunnen hijsen waardoor we haar voortaan in de winter kunnen verrijden (niet de kas in want ze past niet door de deur. We hebben nu heel veel stro over de grond en tussen takken verdeeld. Ik vond vanavond nog een halve rol stuckloper en dat ga ik morgenochtend nog even rond de pot wikkelen. Twee jaar geleden had ze geen moeite met -5, we hopen maar dat er nog flink wat sneeuw op en tegen de pot aanwaait waardoor ze voldoende beschermd is.

Iedereen veel succes en sterkte met tuin en planten (en dieren) in de komende 7 dagen!

Abonneer
Laat het weten als er
guest

40 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Lies

Ook voor jullie dat nodige tikkeltje geluk! Hopelijk geen/weinig vorstschade.
Lie(f)s.
Lie(f)s.

Margriet.M

Hallo Diana &Ruud en alle andere mede tuinierders,
Iedereen heel veel succes met de slechte weersverwachting, hopelijk bevriest er niet te veel, maar geniet aub ook een beetje van de schoonheid van een witte sneeuw wereld. Het gebeurt maar zo zelden dat er zo’n pak verwacht word. Ik bescherm mijn planten zo goed mogelijk en ga dan lekker genieten .
Groetjes

carla

Hoi Diana, en what about de dhalia’s. We hebben ze de afgelopen jaren trouw uit de grond gehaald. Ik volg je al heel lang op je blogs. Als ik me goed herinner schreef je een tijdje geleden dat je jouw dhalia’s in de grond laat zitten omdat we toch geen koude winters meer kregen. Ik heb nu veel prachtig grote wortelsknollen in de grond zitten. Met hooi en vlies erover heen. Denk je dat we het gaan redden?/
groet
Carla

Maud

Dahlia’s Wij hebben een paar jaar geleden al eens geprobeerd ze in de grond te laten. Waren allemaal kapot aan het eind van de winter. Niet door vorst maar door vocht waren ze gaan rotten en die dat niet deden zijn opgegeten door de (woel) muizen.

Petra

Hoi Diana,
Een late reactie, maar je schrijft dat je dit jaar veel Dahlia’s gaat zaaien. Dat wil ik ook eens gaan proberen, want ik denk dat er dit jaar niet zoveel de winter hebben overleefd.
De meeste webshops verkopen echter knollen, geen zaad of enkel gemengde kleuren.
Waar koop jij de zaden van Dahlia’s ?
Groeten,
Petra

Petra

Hoi Diana,
Ik had deze idd alle drie al gevonden, maar wist niet dat je zaden van Dahlia’s niet op ras kunt kopen en dat dit altijd mengsels zijn.
Maar evengoed bedankt, ga deze week nog bestellen.
Groeten,
Petra

Petra

Hoi Diana,
Ik heb vorig jaar verschillende knollen gekregen, de een nog groter en voller dan de ander. En daarom gaat nu mijn voorkeur ook naar de ‘eenvoudige’ enkelbloemige Dahlia’s.
Heb deze gisteren nog besteld bij Groei & Bloei (en nog vele andere zaden, kon de verleiding niet weerstaan 😉 )
Ik ben benieuwd.
Petra

Isabel

Helaas, Dahlia’s gaan het niet redden, haal er morgen nog uit wat je kan.

Carine p

Coucou allemaal,
Ik denk ook dat het afhangt van de duur van het vriezen. Als het alleen ‘s nachts vriest, zou ik de dahlia’s goed beschermen. Als het zowel dag en nacht vriest, zou ik de dahlia’s uithalen die je wilt redden.
Groetjes carine

Stella

Hallo Diana,succes met de planten ,wij gaan vandaag ook nog wat inpakken en al de dahlia knollen in de garage nog wat beter beschermen, deze week gelukkig de 1000 liter vaten al wat leeg laten lopen in de serres .Ben aan het bedenken hoe ik het beste mijn stekken en zaailingen van de bloemen bescherm We zijn het niet meer gewoon hè

Lous

Dank voor je heldere blog hier staan de citroen boompjes nog steeds op zolder en dat gaat goed. Vanmiddag de oleanders binnen halen voor de zekerheid. Eerdere jaren bleven ze tot -5 gewoon buiten maar in het oosten gaat het fors vriezen. Heb je misschien zaden van die Ananas Guave?

Thérèse Zwaard

Ook hier voorbereid op harde wind met sneeuw en vorst. De stekken in pot uit het kasje gehaald en in de schuur (met lemen wanden en een raam) neergezet met een ventilatorkacheltje met thermostaat. Potplanten die wel iets vorst kunnen hebben maar geen dagen -7 tot -12 en harde wind uit NO en O in het kasje neergezet. Ik hoop dat de andere kleddernatte potplanten de vorst een beetje kunnen verdragen want dat zijn er teveel om ergens droog neer te zetten. Het water uit de maxi watervaten deels nog gebruikt om een paar wassen te draaien en verder maar weer leeg laten lopen. Op zich vind ik het altijd leuk als er een mooie deken van sneeuw ligt, het hoort bij de winter en dan kunnen we weer mooie foto’s maken. Veel planten met restanten vruchtdosen zien er prachtig uit met sneeuw, dus zorg voor een volle accu, anders ben je snel uitgefotografeerd. Sterkte allemaal en geniet er maar van, wie weet duurt het weer tig jaar voordat het weer wit is. Groetjes, Thérèse

John Van der jagt

Heel bijzonder wat we de komende week gaan meemaken. Ik kweek al jaren exotische planten voornamelijk afkomstig uit Australië. Ze zijn redelijk winterhard geworden en kunnen een paar graden vorst makkelijk aan. Ik heb ze nu allemaal naar de kas verhuisd en ontkom er denk ik niet aan om een kacheltje aan te zetten. Milieu bewustzijn legt het nu maar even af tegen het gevaar, planten die ik al vele jaren heb te zien sneuvelen.
https://cultuurvogelweb.nl

Henk

Ja fijn al die tips om je planten te beschermen.
Maar wat ik niet goed begrijp is het feit dat je om de planten in de kas gieters en emmers met water zet. Het nut daarvan ?

Carine p

Dag tuinliefhebbers,
Een klein vraagje voor diegenen die reeds aard noten geplant heeft. Ik ga dit voor het eerst uitproberen. Heb reeds gevonden om dit best voor te zaaien rond 25 graden, maar ik heb geen idee of dit een sterke groeier is. Als ik dit begin mei buiten wil uitplanten, hoeveel weken moet ik voorzien om dit op te kweken? Is er iemand die mij hierin wil helpen. Bedankt. Carine

John Van der jagt

Ik heb ze ook al gezaaid. De plantjes zijn 10 hoog. Ze komen snel op maar de groeisnelheid daarna is niet zo hoog. Pas na het verpotten in een grote pot of als het weer het toelaat, op een warme plek in de tuin, krijgt de plant een groeisprint en worden de bloemetjes gevormd. In de kas moeten de bloemetjes met een kwastje worden bestoven omdat er anders geen grondstengeltjes ontstaan. Zie ook:
https://cultuurvogelweb.nl

Carine p

Dag John,
Bedankt voor de info. Ik heb ze in aparte potjes gezaaid en op 27 graden in de propagator gelegd en na 3 dagen had ik overal molshoopjes, de pinda kwam naar boven. Nu zit elke pinda vast als ik er voorzichtig aan trek, maar de pinda zit volledig boven de grond. Heb ik deze niet diep genoeg gelegd in het potje? Of is dit normaal? Groetjes en bedankt voor de hulp.
Carine

Margriet.M

Hallo tuinvrienden,
Ik keek net op 17 tips om wintertuin te beschermen. Tip 10 gaat over de beschermende werking van sneeuw voor de wintertuin.
Dus ik heb mijn planten met stro en vliesdoek beschermd en hoop dat de sneeuw de rest doet! En een beetje geluk

Margriet.M

Hallo nogmaals
Ik zag dat ik wat vergeten was , excuus.17 tips om wintertuin te beschermen op

Simone

Hallo Diana en Ruud, Lekker lang stuk om te lezen en weer erg mooi en helder geschreven.
Ik heb twee Acca sellowiana’s staan in de volle grond zijn nog kleine boompjes en heb al een paar vruchten gehad. Maar daar heb ik ze niet voor de prachtige bloemen zijn spectaculair wat op de foto goed te zien is.
Ik pak de boompjes in wanneer het boven de -8 graden gaat worden dan redden ze het wel.
De Dahlia’s laat ik ook zitten en kijk wat er gebeurd. Net als jullie zit ik aan de kust in de klei dus hopen dat het mee gaat vallen. Sterkte en geniet.

Bertus

Van restaurants in de buurt heb ik plastic emmers gekregen en die over de Groenlof, Kolen en kruiden gezet tegen de wind en vorst.
De kolen zijn Blauwkopper die wel tegen wat zouden moeten kunnen, maar voor de zekerheid.
Ben benieuwd hoe ze er na de vorst bijstaan.

Marijke Rietveld

Succes! Rond de grote potten karton wikkelen geeft ook wat extra isolatie.
Meer dan het beste hopen en op het ergste voorbereiden kunnen we niet :)) Hier is het momenteel -43C (geen schrijffout) maar hadden in NOvember al een flink pak sneeuw wat inderdaad goed isoleert. (Ik woon in Devon, Alberta/ Canada) en zit te hopen dat de Ginko (4 jaar geleden geplant) dit overleeft. Ben blij met jullie blog, favoriet leesvoer!

Maaike

Ik snap er niets van maar in onze kas is het nu 1 graad boven nul terwijl het buiten de kas -6 is. We hebben er wel twee ibc vaten vol water in staan. Misschien helpt dat een beetje. Maar afgelopen nacht vroor het er gewoon 3 graden (buiten 6). Ik snap het vooral niet omdat het hier nogal grijs en sneeuwerig is. Als de zon nou zou schijnen….

Gelukkig gebeurt dat vanaf morgen, dus ik hoop maar dat de ibc vaten niet bevriezen en zo nog wat vorst buiten houden. We gaan het zien.

Ton Rensen.

Hallo Diana, of medelezers.
Ik las in deze blog over de 1000 liter vaten. Nou wil ik er dit jaar ook een (of meer) aanschaffen. Op een moestuin van 200 m2 hoeveel vaten zou dan handig zijn?
En vooral waar zet je ze neer, in verband met zon / schaduw / algvorming in het water enzovoort.
Ik hoop dat iemand mij hierover kan informeren.
Groetjes Ton Rensen, Zevenaar.

Ton Rensen

Diana, bedankt voor de info, ga er zeker wat mee doen!
Ook de link naar mijn e-mail werkt perfect.
Groetjes, Ton.

Dirk Huyghe

Dag Diana, heeft het citroenboompje de vorst overleefd ? die van mij stond mooi te glanzen maar na de voorbije weken zijn alle blaadjes dof geworden en hangen ze ‘met hun kopje’ naar beneden. Ook de citroenen worden ietwat donker. Ik vrees dat het boompje -hopelijk deels- bevroren is. Heb jij hier ervaring mee ? is dit nog te redden ? zo ja, hoe ?
met dank,
Dirk

Dirk Huyghe

Dank je wel Diana voor je snelle antwoord. Inderdaad, dat had ik ook gedacht, ik laat het boompje eventjes ‘bekomen’ en we zien wel hoe het reageert op de (lente)temperaturen.
Doe zo verder met je website ! heel informatief en leuk om te lezen.

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties