De laatste warme dagen. We genieten daardoor misschien nog wel extra van de tuin. Als het vanaf het weekend kouder wordt en gaat regenen is er nog tijd genoeg om te beseffen dat de zomer voorbij is en de tuin steeds leger wordt.

Nu, met dit mooie weer, is het glas nog half vol, en zien we de tuin nog door een zonnige bril. En kijken we vooral wat er nog wel is. Zoals deze klimmer Mina lobata, die nog volop bloeit tegen de achtergrond van een strakblauwe lucht:

 

En doordat de grond nog lekker warm is kiemden de zaden voor de herfst-saladebak binnen een week:

 

Ik had misschien beter eerst water kunnen geven en dan pas een foto kunnen maken, in plaats van andersom, maar dat is achteraf praten. Ik liet in mijn vorige blog zien welke zaden ik breedwerpig in deze bak ging zaaien. Binnen een week kiemen er slazaailingen, rucola, mosterdblad, tuinkers en winterpostelein. Ik hoop dat we  over een week of 6 tot 8 de eerste saladeblaadjes kunnen oogsten.

We wedden natuurlijk niet op één paard. We hadden 2 weken geleden ook al wat soorten in een zaaitray voorgezaaid:

 

De mosterdbladzaailingen, winterandijvie, rucola en wintersla kunnen volgende week in de kas worden uitgeplant. Nu nog even niet want de kassen staan nog vol; met dit heerlijke weer zijn we vooral buiten, wat er in de kas gedaan moet worden bewaren we voor regenachtige dagen. Maar vanaf dit weekend gaan we tomatenplanten ruimen. En de komkommerplant mag eruit (want zit net als de meloen stijf onder de meeldauw). De pepers en paprika’s mogen nog blijven staan want daar valt nog genoeg uit te oogsten.

Ook de buitencourgettes hebben al meeldauw. We hebben de planten deze week geruimd, ook omdat we nu volop kunnen oogsten van de 3 planten die we begin juli zaaiden:

 

Dit blad is nog frisgroen, en de planten hebben we opgebonden zoals we dat in de tuin van Villa Augustus hebben gezien. De ‘hoofdstam’ is aangebonden aan een stok van iets meer dan een meter hoog. Je kunt nog net een courgette langs die hoofdstam zien (het ras Lebanese White, nog steeds ons meest favoriete ras).

Dit blad blijft trouwens niet heel lang zo mooi hoor, nu het echt vaker en langer gaat regenen zullen ook deze planten het wat moeilijker krijgen. Maar we hopen er toch in ieder geval nog een week of 2 tot 3, misschien zelfs 4 (afhankelijk van het weer), van te kunnen oogsten.

Waar we ook van genieten zijn de frambozen:

 

Er is er nog geen framboos mee naar huis genomen dit jaar, alles wat we tot nu toe hebben kunnen oogsten hebben we bij de planten opgegeten. Ze zijn heerlijk!!

Dan nog 3 mededelingen:

Ik heb op de website van Pokon een blog geschreven. Het vorige blog schreef ik daar over het oogsten van zaden van eenjarige bloemen. En omdat dat iets is wat ik zelf heel leuk vind, en heel handig, en heel voordelig, heb ik dit keer iets geschreven over het zelf oogsten van zaden van  groenten. Met mooie fotocollages, vind ik zelf. En aan het einde van dat blog vraag ik of mensen het willen laten weten wanneer ze ook nog iets willen lezen over het oogsten van zaden van vruchtgewassen en/of kruiden. Want soms is het  gokken wat ik denk dat mensen leuk zouden kunnen vinden om te lezen. Ik heb al zoveel geschreven, op deze website en op die van Pokon, dat ik soms flink moet verzinnen wat een leuk onderwerp is (waar ik niet al eerder over schreef). Alle tips zijn dus welkom!

Dan nog even over het zelf oogsten van zaden: ja, er komt nog een (wel wat kleinere) zadenlijst dit jaar 🙂 .  Ik ben op dit moment heel druk met oogsten, beschrijven, verpakken, labelen, etc.. Ik verwacht dat het nog wel een week of 6 gaat duren voor de lijst klaar is. Maar ik meld het alvast maar even voor de mensen die er interesse in hebben.

En zo wil ik ook nog één keer melden dat ik naast een facebookpagina nu ook een instagramaccount heb. En ik begin nu een beetje te begrijpen wat het nut ervan is en wat ik er mee kan. Ik maak elke dag dat we in de volkstuin zijn wel foto’s, mogelijk voor een blog of een pagina of om te bewaren. En nu plaats ik dus elke dag dat we in de tuin zijn een foto op instagram, De laatste foto’s die ik heb geplaatst zijn van de stamsperziebonen die we konden oogsten, van de Zinnia elegans Inca, van een Dahlia, en een foto van de Salvia Naomy Tree. Straks gaan we weer naar de tuin, ergens vanmiddag plaats ik weer foto. Terwijl we nog in de tuin zitten laat ik zo even snel iets zien van wat we doen of oogsten of wat er bloeit of groeit 🙂

De laatste 3 foto’s van dit blog plaats ik om even te laten zien hoe wraakzuchtig planten kunnen zijn:

Even in het kort; ik heb teveel potten. Dat is altijd wel duidelijk, maar dit jaar nog meer, dankzij de droogte van deze (verder wel echt heerlijke) zomer. En ik heb Ruud beloofd daar ernstig mee te gaan minderen. En dus hadden we besloten dat er 2 Brugmansia’s weg moesten.

Ik heb van 2 mensen een mail gekregen dat ze onze witte en gele Brugmansia wel willen adopteren. En daar ben ik blij mee, dan is het makkelijker om ze weg te doen dan wanneer ik ze bij de composthoop neer zou moeten zetten. Voor die 2 personen; neem maar contact met me op, dan kunnen we afspreken wanneer ik ze terug ga snoeien en ze opgehaald kunnen worden.

Maar ze hebben ons wel gehoord. Ik heb het dan over de Brugmansia’s. Ruud en ik hebben blijkbaar te dicht bij de planten gestaan toen we overlegden dat ze weg moesten. En nu zijn ze boos. Zo zijn zo pissig dat ze ons willen laten voelen dat je zo echt niet met Brugmansia’s om kunt gaan. Dat we eigenlijk heel slechte ‘ouders’ zijn, dat we ‘onze kinderen’ zo maar weg doen.

Ze hebben ongetwijfeld samen afgesproken dat ze ervoor zullen zorgen dat we spijt krijgen van onze beslissing! En dus bloeien ze dit jaar langer en rijker dan ooit tevoren. Foto’s:

Deze witte Brugmansia bloeit al sinds half juni met een constante stroom nieuwe bloemen.

 

Ja, au!! Ik weet het. En deze gele Brugmansia is wat later gaan bloeien en bloeit meer in etappes. Maar deze laatste etappe wrijft ze het er nog even in, wat we gaan missen:

 

Ruim 2 meter hoog, bijna 2 meter meter breed en meer dan 100 bloemen van meer dan 20 centimeter lang.

Zucht.

Heb ik spijt? Nee hoor, want deze planten zijn echt niet niet te tillen, ze zouden naar huis en vervolgens naar zolder moeten worden gesjouwd en daar zijn ze veel te groot en te zwaar voor (ze staan in 60-liter speciekuipen).

Maar we vinden het wel jammer, zelfs Ruud (jawel!). Ik opper voorzichtig: “Zal ik er stekken van nemen? Die zijn makkelijk te verplaatsen en nemen deze winter weinig plaats in. Dan mogen ze volgend jaar in een grote pot of desnoods in de volle grond staan. Dan zijn ze natuurlijk wel kleiner en bloeien wellicht ook iets minder lang. Maar dan hoeven we ze niet meer te jouwen. En kunnen we ook weer gewoon naar zolder. Maar hebben we toch Brugmansia’s”.

Het was een vrij lang betoog, maar Ruud vond het eigenlijk gelijk best een goed idee. Ik was bijna verbaasd. Vandaag even stekken zoeken en nemen. En dan zullen we gelijk de Brugmansia’s bedanken dat we zo lang van ze hebben mogen genieten. En dat we goed voor hun kinderen gaan zorgen!

 

 

Ik zit in een inmaakfase. Dat ligt niet alleen aan mij maar het komt ook door alle oogst; een mens moet er tenslotte ook wat mee.

Ik heb zeker 15 tot 20 inmaakboeken en ik probeer naast de favorieten ook altijd nog wat nieuwe recepten uit. Ooit moet ik uit mijn verzameling inmaakboeken nog eens de leukste recepten halen en op de inmaakpagina toevoegen (er zitten bijvoorbeeld boekjes tussen uit de jaren 70 en 80 die ik op de kop heb getikt in de kringloopwinkel en die al lang niet meer in de winkel te koop zijn).

Het resultaat van wat nieuwe ´inmaakprobeersels´ liet ik al op facebook en instagram zien; ik heb alleen deze week al 4 verschillende soorten inmaak gemaakt;

• gemalen chilipepers in zout (waardoor het een soort sambal oelek wordt, erg handig/bruikbaar, recept moet ik nog opschrijven )
• een heerlijke luxe appel/peren-compote met noten (erg geslaagd, vinden wij zelf, ga ik zeker vaker maken!)
• stoofpeertjes in rosé met sinaasappel en citroen (lekker fris, recept moet ik nog opschrijven)
• stoofpeertjes in herfstbokbier (en dat is hier wel een nieuwe favoriet, wat een lekkere, ‘herfstige’ peertjes!)

 

En zo vliegt de zomer voorbij. Het is nog steeds zulk lekker weer dat het niet opvalt dat de herfst al heel dichtbij is. We kunnen dankzij deze mooie nazomer lekker vaak naar de tuin, en er is daar ook nog meer dan genoeg te doen. Er groeit en bloeit nog van alles en we oogsten elke dag wel een emmer vol groenten, van bonen en worteltjes tot bieten en knolvenkel. De pompoenen zijn mee naar huis, en de laatste appels en peren. We plukken nog frambozen, maar de bramen zijn klaar en de takken die vrucht hebben gedragen mogen teruggesnoeid worden

Op de foto hieronder een verhoogde bak die ik gevuld heb als ‘mooie moestuinbak’; een allegaartje van maïs, snijbiet, andijvie, palmkool, basilicum, dille en rucola, met daartussen vrolijk bloeiende Zinnia’s (begin juli gezaaid, zelfs dat is dus mogelijk!), Tagetes, Cosmos en Ipomoea (als je op de foto klikt zie je die in groot formaat):

 

Ik heb een paar maanden geleden eens een aantal pagina’s geschreven over zo’n mooie moestuinbak, en deze bak heb ik ingericht en geplant met soorten die ik kon gebruiken voor foto’s voor die pagina’s (en tegelijkertijd wilden we er natuurlijk wel ook gewoon uit kunnen oogsten 🙂 ).

En dit is het resultaat. Ik heb vast wel eens eerder gezegd dat ik fan ben van de combinatie van de bloemkleuren oranje, geel en rood, bij voorkeur met donker en/of juist geelgroen blad. We hebben dan ook in alle opzichten veel plezier van deze bak gehad dit jaar! En nog steeds, deze foto vandaag gemaakt:

 

De oranje Zinnia’s, gele Bidens (ook in juli gezaaid!) vind ik zelf erg vrolijk bij de donker blauwgroene palmkool en de maïsplanten erachter. En links achterin zie je de dieprode bloemen van zaailingen van Salvia Royal Bumble.

Volgend jaar weer!! Weer geel, oranje en rood? Dat zou ik best willen! Maar ik heb ook een zwak voor kleuren die zogenaamd vloeken; roze met oranje bijvoorbeeld. Of contrasterende kleuren, zoals oranje met blauw en geel met paars. En ik heb zelfs ook een wat meer beschaafde tuin-kant; rood met wit en grijsgroen blad.

Ik ga er eens over verzinnen, leuke combinaties met paarse boerenkool of donkerbladige basilicum, of bonte sla, lilabloeiende bonen, etc., er is zoveel leuks te bedenken.

Oftewel; ik begin al aan 2019 te denken. Elk jaar hetzelfde liedje: als de zomer ten einde komt ben ik al aan het plannen en verzinnen voor een nieuw jaar; meer uien, minder koolrabi, genoeg bonen voor Ruud, geen zomerkool meer in een verhoogde bak (veel te droog dit jaar), juist wel veel winterkool in een bak (want die doen het nu geweldig goed). Misschien wat meer tomaten en wat minder paprika’s. En vooral veel Dahlia’s langs de rand van de tuin. Want dat is ons wel erg goed bevallen. En minder potten, dat heb ik Ruud (en eerlijk gezegd ook mezelf) beloofd.

Voor morgen staat het schoonmaken van de kruidenbak op het programma. De verhoogde bak waar sla in heeft gestaan heb ik gisteren leeg en schoon gemaakt, en daar ga ik een mengsel herfst- en wintersaladegroenten breedwerpig in zaaien (ik heb vorig jaar al eens iets over de zomervariant geschreven: de saladebak oftewel polycultuur). Ik heb voor deze herfstsaladebak de zaden al in een bakje gemengd:

 

Het zijn koudebestendige slasoorten als Frisby, Winter Density en Hivert de Tremont, gemengd met soorten als winterpostelein, raapstelen, tuinkers, rucola, mosterdblad en pluksla. In de hoop op een snelle kieming (de grond is nog lekker warm) zodat we er in de herfst, en misschien zelfs ook nog wel een deel van de winter verse blaadjes uit kunnen oogsten. Ik ga in de komende weken/maanden laten zien hoe zich dat ontwikkelt want het is voor mij ook nieuw.

Tot slot nog één foto, van mijn nieuwe liefde (nou ja, dat is overdreven, laat ik het een herontdekte liefde noemen), de Dahlia’s. Nog even genieten van een prachtige nazomerweek!

 

 

Ik liet vorige week op Instagram een foto zien van Villa Augustus, waar ik samen met mijn zus van een heerlijke Afternoon Tea genoot. Voor wie het nog niet weet; ik heb inderdaad nog niet zo lang een instagramaccount. Of heet het een instagrampagina? Hoe noem je dat eigenlijk? Nou ja, ik ben in ieder geval tegenwoordig heel modern, ik heb facebook en instagram. Ik moet er nog wel mee oefenen en soms weet ik ook nog niet heel goed wat ik er nou precies mee kan doen en wat leuk is om er op te zetten. Alle tips zijn wat dat betreft welkom! Voor wie ze nog niet kent in ieder geval nog even de linkjes: Facebook en Instagram van Diana.

Maar even terug naar het begin; ik was dus in Villa Augustus, een erg leuk restaurant (en hotel) met grote moestuin in Dordrecht. We hebben er heerlijk gewandeld tussen de pompoenen, kolen, kruiden, perenbomen en plukbloemen. Even 2 foto’s ter illustratie:

 

Het was heerlijk om in de nog volle tuin te lopen, er groeide en bloeide nog van alles, en er waren nog heel veel jonge, late groenteplanten uitgeplant. We hebben er veel inspiratie opgedaan. Ik moet bijvoorbeeld morgen nodig gaan zaaien; veldsla, wintersla, winterpostelein, weeuwenteelt bloemkool en -spitskool, winterandijvie voor in de kas. Wat mosterdblad, en de rucola niet vergeten. En ik zag leuke stapelmuurtjes met kruiden, daar kan ik ook wel wat mee. En ik zag dit:

 

Een rij met courgetteplanten. Elke courgetteplant heeft een stok bij zich waar de plant aan wordt opgebonden. Dat heeft als resultaat dat de planten dus ietwat omhoog groeien en de bladeren daardoor niet op de grond liggen (= minder snel meeldauw in een regenachtige periode?). Daarnaast blijven de courgettes zelf lekker schoon en ze zijn op bijna stahoogte te plukken. En tot slot nemen de planten zo ook wat minder plaats in, en dat is altijd prettig in een moestuin. Oftewel; dat gaan wij ook doen!

Na de thee met lekkers kwamen we erachter dat achter het restaurant ook nog een winkeltje is; er wordt groenten/kruiden/fruit verkocht uit de moestuin. En ook nog wat leuke spulletjes, en lekkere hapjes. En boeken. Och, en ik heb toch zo’n zwak voor boeken.

En dus zocht ik als herinnering aan deze leuke dag (voor zover ik een smoes nodig heb) een boek uit. Het werd het boek ‘Meer smaak uit eigen tuin’ van James Wong. Een leuk boek! Want vrolijke foto’s en een duidelijke boodschap; uiteindelijk is bij alles wat je teelt de smaak het belangrijkst. En daar ben ik het helemaal mee eens. Maar tegelijkertijd ben ik ook best kritisch en eigenwijs (Ruud kucht).

Ik heb het boek nog lang niet uit, maar ik ben er wel al in begonnen. En terwijl Ruud de krant leest moet hij aanhoren wat er naar mijn mening niet klopt aan sommige uitspraken in het boek. Zoals het kopje ‘Weg met de kas’. Met de bewering dat er in een kas tot wel 40% minder licht is en daarmee 40% minder smaak. Ik heb geen verstand van die 40% maar het lijkt mij overdreven (tenzij de kas  echt heel vies is, of voor een deel niet van glas, of overwoekerd door een metershoge druif). En als de zon schijnt werkt die toch bijna als een vergrootglas in de kas, dat lijkt me licht genoeg? En dan heb ik het nog niet over het nut van een kas in een regenachtige zomer. En in de winter. En trouwens; niemand maakt mij wijs dat mijn kastomaten minder lekker zijn!

“Maak je niet zo druk”, zegt Ruud achter zijn krant vandaan. Een uurtje later begin ik een nieuw betoog: “Nou zeg, hij schrijft dat aardappelen, uien, doperwtjes, pastinaken en radijsjes niet in het boek worden beschreven omdat ze voor hem niet de moeite van het telen waard zijn in zijn kleine tuin. Omdat de opbrengst te klein is, of omdat de smaak niet veel verschilt van dezelfde groente uit de winkel. Maar zelf geteelde aardappelen zijn toch heerlijk, en ze geven best een goede opbrengst. En ik proef toch een groot verschil tussen een radijsje uit de winkel en een dubbel-pittig exemplaar uit eigen tuin. Dan heb ik het nog niet over de smaak van een vers geoogst doperwtje uit eigen tuin dat je ter plekke rauw opeet. En hij vindt het wel de moeite waard om zelf kaki’s en truffels te proberen, dat is wel vreemd”.

Ruud zegt alleen: “Dan had je het boek niet moeten kopen”. Ik antwoord nog: “Ik vind het een heel leuk boek, ik ben het alleen niet altijd met de schrijver eens”. Ruud zegt: “Vertel mij wat nieuws”, en er achteraan komt nog: “Als je het zoveel beter weet, schrijf dan zelf een boek”.

Ik kan tegen zoveel logica (en zo kort en bondig geformuleerd ook) niet op. Ik geef het op en lees in stilte verder. En zoals ik al zei; het is een heel leuk boek, met ook heel veel leuke wetenswaardigheden, handige tips, mooie foto’s, etc.. Een aantal van die tips ga ik zeker volgend jaar eens testen. Zoals de jasmijnspray, misschien ook de aspirinespray. En ik ga zeker de frambozenazijn uit het boek maken. Oh, en ook heel leuk is de peer in een fles. En er worden goede rassen aanbevolen. En ik ben gelijk ook heel benieuwd naar zijn boek “Grow your own drugs”, met allerlei tips voor middeltjes uit eigen tuin, tegen slapeloosheid, insectenbeten, koude voeten, etc.. Er schijnt ook een tv-programma op te zijn gebaseerd en wellicht wordt dat binnenkort op een Nederlandse zender uitgezonden. Dat zou ik leuk vinden!

“Misschien weet hij ook een tuinmiddeltje tegen prikkelbaarheid tijdens de overgang”, zegt Ruud en schiet in de lach.

 

Tot slot nog even:

Ik heb op de website van Pokon een blog geschreven, over hoe makkelijk en leuk het is om zelf zaden te oogsten van eenjarigen, met foto’s van wat voorbeelden: Zaden oogsten van eenjarigen

En dan nog even deze foto:

 

Deze stoofperen (Gieser Wildeman) hebben we gisteren geoogst. En we hebben nog 15 potten stoofpeertjes in rode wijnsiroop op zolder staan. Wat te doen met al deze peren? Ruud heeft direct na de foto al 3 emmers weggegeven aan 3 tuinburen. Zo, daar was hij mooi vanaf. De andere 3 emmers staan in de gang, zondag wordt peren-kookdag. En wat ik ga maken? Ik heb rosé gekocht, en witte wijn, gember, rietsuiker, honing, vanillestokjes, minneola’s, anijs en bruin bier. Allemaal ingrediënten die (denk ik) smaaktechnisch gezien wel bij peren passen. En ik ga 3 verschillende inmaakrecepten uitproberen. Ik laat later weten welke lekker genoeg zijn voor in de lijst met inmaakrecepten.

 

Elk jaar probeer ik ze te vangen; de smaak van “tomaten-in-de-zomer-uit-eigen-tuin”. Voor wanneer het koud en nat en grijs en donker wordt.

Dat lukt me ten dele. Zelf tomaten roosteren, pureren, zeven, opkoken en invriezen of inmaken als pastasaus: heerlijk! En de cherrytomaatjes in zoetzuur; ook heerlijk!  En een goede tomatenchutney is ook niet te versmaden. En wat te denken van de Tamatar Kasaundi, misschien nog wel lekkerder dan die eerste chutney (beter gezegd; het is een chutney, een erg lekkere Indiase tomatenchutney).

Maar tomaatjes zelf zijn lastig in een pot te vangen, bij inmaak worden ze zacht en snotterig en ze verliezen die zomerse tomatensmaak.

Maar deze week kreeg ik lumineus idee, een soort Willie Wortelidee. En ik moet daar eerst Carine heel hartelijk voor danken. Van haar kreeg ik een erg lekker recept voor courgettes in olie (met azijn, ui, knoflook, laurier, etc.):

 

Ik beloof dit weekend het recept nog even uitgebreid beschreven op de website te zetten, zodra het klaar is plaats ik hier nog even de link. Erg geslaagd, de courgettes nog een beetje knapperig, lekker op een broodje kaas, in salades of bij koud vlees of zo. Franse tapas, dat is het.

En mijn Willie Wortelidee? Ruud en ik proefden de plakjes courgette en toen bedacht ik: Zou dit ook met cocktailtomaten kunnen? Eureka!! (volgens mij riep Willie Wortel dat ook als hij iets uitvond, maar ik geef toe dat het wellicht al weer een jaar of 30, uh waarschijnlijk 40, is dat ik voor het laatst een Donald Duck las 🙂 .

En dus kocht ik nieuwe flessen olijfolie en witte wijnazijn en plukte ik cocktailtomaten, wat basilicum, verzamelde ui, suiker, en zout. Want uiteindelijk is dat alles wat er in gaat.

Poging 1: ik heb de olie met azijn, suiker, zout en gesnipperde ui gekookt. Als laatste de hele tomaatjes en basilicum erbij en direct na het koken in potten gedaan.

Na een paar uur zag ik wel dat de velletjes van de tomaten waren gesprongen en dat het geheel troebel werd. En dat troebele is in dit geval niet slecht (als in rot of schimmel); het is een teken dat het sap uit de tomaten zich vermengt met olie-azijnmengsel.

 

Eureka 2: wellicht moest ik proberen om de tomaten zo rauw mogelijk te houden. Dus niet in het kokende olie-/azijnmengsel leggen, weer aan de kook brengen en dan in potten doen. Maar de potten zo heet mogelijk houden, het oliemengsel goed doorkoken, maar de tomaatjes en basilicum goed wassen en drogen, rauw in de nog warme potten doen. Vervolgens het kokende oliemengsel erop gieten en direct afsluiten. Dat geeft een klein risico, omdat de tomaten niet zijn gekookt kunnen er wat bacteriën aanwezig zijn; het is belangrijk om alles zo heet mogelijk te houden en zo snel mogelijk te te handelen zodat een eventueel bacterie wordt gedood door de hete pot en het hete oliemengsel.

En misschien kon ik dan voor deze 2e poging dan ook wel een ‘gewone’ olijfolie nemen (voor poging 1 had ik nog duurdere olijfolie van eerste persing gekocht).

En zo geschiedde. Dit is het resultaat na een paar dagen. Even een opmerking erbij; de verhouding is nog even zoek; ik had te weinig tomaatjes voor het formaat pot en de hoeveelheid olie\azijn, maar het gaat nu eerst even om het resultaat in smaak:

Links de pot met tomaten die rauw in de pot gingen, rechts de tomaten die eerst nog even werden opgekookt:

 

En beter te zien wellicht in een bakje. Links de rauwe tomaten in olie, rechts de tomaten die eerst werden opgekookt.

 

En natuurlijk hebben Ruud en ik samen de tomaten geproefd. Onze conclusies (natuurlijk wel met wat meningsverschillen, hoe kan het ook anders):

• de opgekookte tomaatjes zijn zachter dan de tomaatjes die rauw in pot gingen (als je op de foto klikt zie je die in groot formaat en zie je bijvoorbeeld al dat het gesprongen velletje bij de opgekookte tomaten wat verder/breder is gebarsten dan bij de rauw ingemaakte tomaatjes). De rauwe tomaten zijn trouwens ook wel zacht hoor, maar net iets minder ‘kapot’ dan de opgekookte tomaatjes.
• De kleuren van de rauw ingemaakte tomaatjes zijn wat mooier (helderder) gebleven dan die van de opgekookte tomaatjes. De kleur van basilicum wordt lelijk (beetje grauw olijfgroen), dus die ga ik de volgende keer gewoon fijn snijden in plaats van heel laten, geven dan wellicht ook wat meer smaak.
• Ruud vindt de opgekookte tomaatjes het lekkerst, er zit meer smaak in van het olie-/azijnmengsel. Ik vind de rauw ingemaakte tomaatjes wat meer naar tomaat smaken. Ruud vindt het zure lekker, ik zou de zure smaak juist iets willen neutraliseren door er 1 koffielepel suiker extra aan toe te voegen (dus niet zoeter maken maar minder zuur zodat ik de tomatensmaak beter proef).
• we proefde allebei weinig verschil in het oliemengsel. En dat betekent dat het dus echt niet nodig is om dure extra vierge olijfolie te gebruiken (ook geen goedkope rommel natuurlijk, maar een gewoon goede olijfolie is prima).
• dat olie-/azijnmengsel is trouwens ook erg lekker en kun je als basis gebruiken voor een lekkere dressing.

De eindconclusie is dat je “tomaten-in-de zomer-uit-eigen-tuin” niet kunt vangen. Niet echt. Of eigenlijk echt niet. En misschien is dat maar goed ook, zo blijven ze onvervangbaar en hebben we in de winter en lente iets om (met smart) naar uit te kijken.

Maar dat neemt niet weg dat deze ingemaakte tomaatjes in olie en azijn wel erg lekker zijn. En ik heb nog een Willie Wortelidee in mijn hoofd; wat als ik de tomaten eerst half zou drogen en dan in potten zou doen met het olie- en azijnmengsel? Als ik nog genoeg tomaten van geschikt formaat kan oogsten ga ik dat nog proberen.

Tot slot nog 1 foto, van het trio bij elkaar, waar het mee begon en waar het toe kan leiden:

 

Carine, nogmaals heel hartelijk dank voor het courgette-recept!!

Edit vrijdagmiddag: zojuist de 2 inmaakrecepten geplaatst:

• Courgettes in olie/azijn
• Cocktailtomaten in olie/azijn

 

Leuk woord voor de Dikke van Dalen. Noodslacht kende ik wel, maar ‘noodrijp’ is voor mij een nieuw woord. Dit jaar hebben we er kennis mee leren maken, van de extra vroege oogst van maïs (die trouwens wel gewoon erg lekker is) tot de pompoenen die we in kleinere hoeveelheden maar wel eerder dan normaal konden oogsten.

Eerst even een raadplaatje. Vind ik zelf erg leuk:

 

Dit is mijn ontbijt. Zeker niet van Ruud, die houdt van volkorencrackers met overjarige brokkelkaas. Maar ik hou van kwark, met wat ontbijtgranen en vers fruit (in de winter wordt dat  diepvriesfruit uit eigen tuin en daar is voor door de kwark ook helemaal niks mis mee).

Maar wat zijn die rode blokjes naast de laatste verse blauwe bessen? Lijkt wel een beetje op watermeloen. Maar is het niet. Het is een appel van onze nieuwe aanwinst:

 

Appel Rosette, zowel van buiten als van binnen rood. We hebben 12 appeltjes kunnen oogsten. Met de nadruk op ‘tjes’ want ze zijn maar klein. Maar dat komt mede omdat de boom pas afgelopen februari is geplant. En de droogte heeft ook niet meegeholpen. Maar wel leuk!!

En dan de hamvraag: Is ze ook lekker? Nou, ze is zeker niet vies. Lekker knapperig en een friszure smaak met genoeg zoet. Eerlijk is eerlijk; ze mist iets appelaroma. Maar dat wordt ruimschoots goed gemaakt door de bijzondere kleur.

Als mensen me zouden vragen wat mijn meest favoriete appelras is, zou ik er geen antwoord op kunnen geven. Maar als ik maar 1 boom zou kunnen zetten koos ik voor een erg lekkere friszure appel als Gloster of Ecolette of Summer Red (maar er bestaan heel veel lekkere handappelrassen).  Als ik 2 bomen zou mogen zetten, dan hoort er voor mij persoonlijk een moesappel bij. Zoals deze:

 

Grote ronde appels die dit jaar ook iets vroeger rijpen dan normaal. Met 3 bomen zou ik zeker de Rosette erbij nemen. De oogst was nu nog te klein voor een appeltaart maar volgend jaar…….. En nu eet ik al een paar ochtenden een bijna feestelijk ontbijt-kwark. Als ik dan nog een boom zou mogen kiezen, dan zou ik zeker voor een stoofappeltje gaan (ook om te drogen). Of die er nog gaat komen hangt af van de beslissing of we de bramenstruik weg doen. We lusten wel bramen, maar eigenlijk vooral als jam, en dat eten we niet zo vaak. En in de kwark vind ik bramen te overheersend, ik proef geen aardbei of aalbes meer als er ook een paar bramen in zitten.

Keuzestress dus. Braam weg = plaats vrij. En de braam wordt natuurlijk niet weggegooid, onze tuinbuurman heeft al aangegeven haar te willen adopteren. Dat maakt de keuze wel makkelijker. Mochten we nog eens enorm veel trek in een paar bramen hebben, dan mogen we bij hem ongetwijfeld een bakje bramen plukken. Dat maakt de keuze dan wel wat makkelijker.

Sterker nog, terwijl ik dit schrijf voorzie ik voorzichtig al de komst van een stoofappeltje. En dan blijft er nog wel een stukje over. Misschien nog een pruim erbij? Of nog wat frambozen:

 

Dit is de herfstframboos Himbo Top. Lekkere frambozen!! Nooit voor in de kwark, Ruud en ik vechten er ter plekke bijna om, zo lekker vinden we ze. Dus misschien gaan we zelf wat frambozen stekken want ze heeft in haar eerste jaar al flink wat uitlopers gemaakt. Of we zoeken er nog een zomerframbozenras bij. We gaan er over verzinnen. Er zijn in ieder geval dus al weer plannen voor deze winter en volgend jaar.

We zijn blij met onze pruim (Reine) Victoria. Altijd erg lekker. Maar dit jaar niet geweldig, veel last van pruimenmot. Waarbij de larven in de pruim kruipen en eten. En dat is nog niet zo erg, maar ze poepen er ook gelijk. En dan lusten wij ze niet meer 🙂 . Er zijn dieren die daar minder last van hebben, we zagen deze week eenden de gevallen pruimen eten alsof het een feestmaal was. En wespen natuurlijk. En zelfs een lieveheersbeestje:

 

En tot slot worden ook de peren van het ras Gieser Wildeman nu ook wat eerder rijp dan normaal. En met dank aan de droogte ook iets kleiner dan in andere jaren, net als het meeste fruit dat we konden en kunnen oogsten.

 

Ze maakt veel goed door een paar emmers opbrengst te geven. We zien alleen een beetje op tegen het schillen 🙂 .

Ik wil nog even melden dat ik op de website van Pokon ook nog een stukje heb geschreven, dit keer met wat uitleg over welke planten in de moestuin welke voeding nodig hebben, met een duidelijke foto die ik eergisteren kon maken van een blad met magnesiumgebrek: Voeding in de moestuin

En tot slot dan nog 1 foto die ik maakte van een gevallen handpeer bij onze tuinbuurvrouw:

Hoeveel wespen passen er in één zo’n kleine peer? Ik heb geen idee; er lagen een stuk of 10 gevallen peren, allemaal even overwoekerd door wespen. Ik ben na het maken van de foto voor alle zekerheid maar vrij vlot een andere kant op gelopen.