Kapucijner
Ik had de kapucijner ook wel bij de doperwt en peul kunnen noemen en beschrijven (ze behoren tenslotte alle drie tot de dezelfde plant – Pisum sativum, maar ik vind dat ze een eigen pagina verdient.
En er zijn trouwens nog best veel verschillen tussen peulen en erwten en kapucijners, vooral m.b.t. smaak en oogst, en er zijn natuurlijk verschillende rassen.
Voor het geval je alleen die donkerbruine ronde ballen in pot of droogpak kent; mijn liefde voor kapucijners is dus voor de verse kapucijner. Ze lijkt qua smaak een beetje op een kruising tussen een tuinboon (zonder dat bittere en weeïge) en een doperwt (maar dan minder zoet), ook qua formaat (kleiner dan een tuinboon, groter dan een doperwt), en zelfs de kleur (niet zo glanzend groen als een doperwt maar ook niet zo dof mintgroen als een tuinboon). In alle opzichten dus een beetje van beide.
Je ziet in de supermarkt eigenlijk nooit kapucijners, alleen in de betere groentewinkel kom je ze wel eens tegen, en dan worden ze vaak “blauwschokkers” genoemd (hetgeen eigenlijk een rasnaam is). Ze zijn erg duur en dat voor “vuil gewicht”, want als je ze koopt zul je ze zelf moeten doppen en houd je nog geen 1/3 aan gewicht over aan kapucijners. Kapucijners worden trouwens ook wel veld-erwtjes, of nog wat afgekort ‘veldertjes’ genoemd.
Kapucijners behoren tot de vlinderbloemigen, net als bonen, erwten, peulen en tuinbonen. En net als peulen, erwten, etc. kan ook de kapucijner heel goed tegen kou en worden dus al vroeg in het voorjaar geteeld. Verwar deze soorten niet met sperziebonen en snijbonen want dat zijn ook peulgewassen maar zij behoren tot een heel andere plant en hebben een andere teeltwijze (beginnend met het feit dat sperziebonen en snijbonen niet tegen kou kunnen en die teelt pas in mei begint).
Voor wie niet weet wat je met kapucijners in de keuken kunt doen: zelf bakken we wat ham- of spekblokjes, wat uienringen, en dan een eetlepel grove mosterd, zout en peper toevoegen. En dan gaan daar de kapucijners bij, die we eerst een paar minuten hebben gekookt. Nog even doorbakken en doorwarmen. Heerlijk!! Daarnaast kun je er ook heerlijke salades van maken, en gebruiken in gerechten waar je anders tuinboontjes of doperwten in zou gebruiken. Nou ja, je moet ze vooral zelf proeven.
PLANT
Kapucijners zijn eenjarig. Ze hebben, net als bonen, wortelknobbeltjes die stikstof uit de lucht vastleggen. Dus net als bij bonen kun je na de laatste oogst de stengels van de planten net boven de grond afknippen en tussen de ondergrondse wortels nog andere groenten telen die dan profijt hebben van de stikstof die vrijkomt. Mocht je dat niet willen of kunnen omdat je andere plannen hebt voor de nateelt, haal dan de gehele planten uit de grond en gooi ze op de composthoop; ook daar doen het zachte en al verdorrende blad en de wortels veel goeds.
TEELTWIJZEN / OPKWEEK
Er zijn lage kapucijners (die worden ook wel stamkapucijners genoemd) en hoge klimmende kapucijners (die worden rijskapucijners genoemd). Beiden prima van kwaliteit, de hoge kapucijnerplanten leveren misschien iets meer opbrengst maar je hebt er wel een klimsteun/gaas van minimaal 160 tot 180 centimeter voor nodig.
Zelf zaaien we tegenwoordig eigenlijk bijna altijd hoge kapucijners, maar vroeger zaaiden we vooral lage kapucijners. Lage kapucijners worden maar 1 meter hoog, maar we hebben een paar keer in een regenachtige junimaand meegemaakt dat de planten en vooral peulen half omvielen en schimmelden/rotten. Klimkapucijners hebben daar geen last van want ze drogen gemakkelijker op na een regenbui. Mocht je liever lage kapucijners telen, laat ze dan toch tegen een (laag hekje) klimmen, of zorg anders voor bijvoorbeeld wat stro onder de planten zodat ze niet zo lang nat blijven na regen.
Kapucijners zijn echte lenteplanten; ze groeit beter in het frisse voorjaar dan in de warme zomer. Ze zeker wat vorst verdragen, bij echt matige en strenge vorst kun je de planten afdekken met wat vliesdoek om vorstschade te voorkomen, maar het is al jaren geleden dat we dat zelf hebben moeten doen bij kapucijners. het is bijna risicovoller om haar laat te zaaien; als je haar te laat zaait zal ze nog wel een plant maken maar de kans op een goede bloei en dus goede oogst wordt steeds kleiner.
ZAAITABEL / PLANTEN / OOGSTEN / PLANTAFSTAND
Klik op de tabel om die in groot formaat te zien:
RASSEN
Er bestaan maar weinig rassen. Bedenk eerst even wat je wilt; lage of klimmende kapucijners:
- Blauwschokker (klimkapucijner, 175 cm hoog, lilapaarse bloei en donkerpaarse peulen (met uiteraard wel groene kapucijners)
- Desiree (80 cm hoog, moeten dus ook wel gesteund worden, anders vallen ze om, ook lilapaarse bloei en donkerpaarse peulen)
- Er bestaat ook Gastro, een kapucijner waarvan de peul groen is in plaats van paars). Hebben we zelf nog nooit geprobeerd .
BODEM / BEMESTING
Hier doen kapucijners het prima op onze kleigrond, maar ook op zandgrond zou ze goed moeten kunnen groeien. We spitten in de winter wel wat rijpe compost onder voor een betere structuur.
Soms geven we een week of 2 voor het uitplanten van de zaailingen een kleine hoeveelheid algemene moestuinvoeding (zoals bijvoorbeeld groene Culterra, of 12-10-18 als je geen bezwaar hebt tegen kunstmest). Maar veel voeding heeft ze dus niet nodig. Teveel stikstofrijke meststof zorgt voor veel blad en weinig bloei.
STANDPLAATS
Kapucijners willen graag een plekje in de zon, zeker omdat ze vroeg in de lente geteeld wordt en dus wel kou, regen en soms zelfs nog wat sneeuw, etc. moet kunnen verdragen. Dan is redelijk snel opdrogen na een natte periode of lekker opwarmen na een koude nacht prettig. Kapucijners horen op het landje van de peulgewassen, met een vruchtwisseling van 1 op 4 jaar.
Omdat je kapucijners vroeg kunt oogsten (soms, bij vroege teelt, zelfs al in juni), kun je nog gemakkelijk wat anders telen na kapucijners. Zoals late koolsoorten, andijvie, sla, maar ook bietjes, etc., afhankelijk van je vruchtwisselingschema.
OPKWEEK
Zelf zaaien we kapucijners voor in de koude kas; in trays met goede potgrond, verluchtigd met wat grof (breker)zand. Je kunt ze ook prima ter plaatse zaaien (een week of 2 later dan bij voorzaaien), maar bescherm de zaden dan wel met een vliesdoek of net tegen vogel- en muizenvraat. Zelfs onder glas moet je de zaden beschermen tegen muizen; zelf leggen we op de bak waar de tray in ligt een perspex of glazen plaatje: houdt elke muis tegen zonder dat je ze dan hoeft te bestrijden. En ook niet onbelangrijk; met wat zon is het onder zo’n doorzichtig plaatje extra warm; als een kas in een kas, de warmte blijft er onder hangen nadat de zon is ondergegaan en ze kiemt zo wat sneller. Bedenk wel dat het onder het glasplaatje vochtig is, de zaailingen hebben ook frisse lucht nodig. Hier halen we, als we op de volkstuin komen, altijd direct de glasplaat weg als we komen, en leggen die weer terug als we naar huis gaan. En als de zaden eenmaal zijn gekiemd en de zaailingen zo’n 5 centimeter hoog zijn halen we de glasplaat definitief weg.
Zorg dat je de zaaisels niet te nat houdt; ze zijn wel wat gevoelig voor rot door te nat staan (ook daarom zaaien we liever voor in de kas dan ter plaatse in de natte/vette klei). Na een paar weken (afhankelijk van de temperatuur waarin je zaait) heb je in een zaaitray plugjes zoals je hieronder op de foto ziet.
De zaailingen kun je aan de onderkant van de tray met een stukje bamboestok (of de achterkant van een houten lepel) makkelijk uit de tray drukken en zonder al te veel worteltjes te beschadigen, en zo kun je de plugjes in de grond overplanten.
Je hoeft kapucijners natuurlijk niet in een tray te zaaien, dat heeft onze voorkeur, maar je kunt ze ook prima in potjes of zelfs breedwerpig in een bakje zaaien. De zaailingen hebben een behoorlijk sterk wortelgestel (dat je niet wilt beschadigen), als je de zaden goed de ruimte geeft (zo’n 4 centimeter van elkaar zaait), en de grond eerst goed nat maakt, kun je de zaailingen voorzichtig van elkaar scheiden en afzonderlijk uitplanten.
Je kunt ook thuis voorzaaien maar dan vooral niet te warm; een onverwarmde slaapkamer of koude zolder in het volle licht (raamkozijn op het zuiden) gaat dan het beste. De kiemduur is dan nog wat korter.
Kapucijners kiemen, afhankelijk van de zaaitemperatuur binnen anderhalf tot 3 weken. Als je binnenshuis voorzaait, bedenk dan wel dat de overgang van het warme huis naar buiten groot kan zijn; probeer de zaailingen af te harden door ze een week of zo overdag buiten en ´s nachts binnen te zetten, of gebruik de onverwarmde kas als ‘tussenstation’. Breng in ieder geval geen zaailingen over van binnen naar buiten als het heel koud is, vriest, sneeuwt, etc..
Ook bij het uitplanten zul je de de jonge zaailingen nog moeten beschermen tegen vogel- of muizenvraat; met een net of gaas of vliesdoek. Als de zaailingen zo’n 35 centimeter hoog zijn kun je het beschermmateriaal meestal wel weg halen.
Zo kunnen de jonge planten ongestoord opgroeien tot volwassen planten. Maar dan komt het volgende punt: op het moment van oogsten zijn de peulen juist weer erg in trek bij vogels (dan eten ze vooral graag de jonge peulen en de erwtjes/kapucijners die erin groeien). Hier gebruiken we dan weer een bescherming in de vorm van een net; als de volwassen planten na de bloei peulen gaan maken gaat het net over de planten tot na de oogst. Als we dat niet doen kan dit het gevolg zijn:
Het is niet heel goed te zien maar de duiven (en dan bij voorkeur de grote houtduiven, Ruud noemt ze ‘onhandige slagschepen’) landen op het rek waar de kapucijners aan groeien en maken en passant ook nog ruzie met elkaar. Met als gevolg dat de slappe stelen van de kapucijnerplanten worden gekneusd, vertrapt en gebroken. Zodra we het zagen hebben we alsnog een net gespannen, maar de peulen die aan de gescheurde en gebroken stengels groeien zullen niet verder groeien en dus ook nooit zaden = kapucijners bevatten.
Bij voorkeur zijn we dit voor en spannen we al een net voor de eerste duiven de groeiende peulen ontdekken. In 1 avond kunnen ze heel veel schade aanrichten. Misschien heb je geluk en geen of weinig last van duiven, maar hier zijn ze ongeveer moestuinvijand nummer 1 (en tegelijkertijd kunnen we ook erg genieten van ze hoor, van hun onhandigheid en stugge volhouden, maar dan wel nadat we zelf genoeg hebben geoogst 🙂 ).
TEELTZORGEN
Een belangrijke teeltzorg is uiteraard het bouwen van een rek met gaas voor de klimkapucijners. De planten kunnen zich wel redelijk goed vasthouden aan het gaas maar hebben (zeker hoe verder de planten bovenin komen en bossiger worden) soms toch nog een touwtje nodig om niet van het gaas af te vallen.
Op de volgende foto zie je de (klim)kapucijners rond juni. Ze zijn dan op volle lengte (dat is zo’n180-200 centimeter hoog), en je ziet dat de bloemen zijn uitgebloeid (het verlepte bloempje hangt er nog), en de jonge peultjes nog klein en leeg zijn, en nog een week of 2 nodig hebben om dikker te worden en zich te vullen met de groene kapucijnererwten.
Dit is dus het goede moment om de planten weer af te dekken en zo te beschermen tegen vraat door vogels.
Vergeet niet water te geven bij droogte, maar zo vroeg in het voorjaar is er niet vaak een echt droge periode, het zal wellicht belangrijker zijn op zandgrond dan op onze natte kleigrond.
OOGST / BEWAREN
Pluk kapucijners jong maar wel pas wanneer ze dik en vol zijn (net als doperwten). Vaak pluk je dan ook slechts 2 of 3 keer omdat je wacht tot je een aardig maal van dikkere peulen hebt. Net als bij doperwten is het altijd even zoeken naar het juiste moment van plukken; te jong is te klein en onvolgroeid en dan zijn de erwtjes nog zacht en is de opbrengst klein. Maar als je te lang wacht is de beste smaak eraf, dan zijn de erwtjes vooral melig en stug. Maar als je eenmaal kapucijners hebt geplukt weet je wat het beste moment is (wanneer de paarse peulen vol en dik zijn maar nog een zijdeglans hebben en voordat ze zachter worden omdat de peulen uitdrogen en de zaden = kapucijners al gaan rijpen).
Kapucijners zitten altijd erg vast aan de plant, je hebt 2 handen nodig, 1 om de plant vast te houden en 1 om de peul van de plant af te trekken, zodat je de plant niet beschadigt. Ik ken mensen die de peulen zelfs liever met een schaartje van de plant af knippen.
En onderschat het ‘doppen’ van kapucijners niet: het is best veel werk en je krijgt er donkerpaarse handen van (de term ‘keukenmeidenverdriet’ is minstens zo van toepassing op kapucijners als op schorseneren 🙂 ). Ik vind persoonlijk handschoenen niet fijn om mee te werken en ben zo veroordeeld tot een paar dagen paarse vingers en goed boenen met water en zeep.
Eet kapucijners vooral dezelfde dag, dan zijn ze het lekkerst, dan zijn de suikers nog niet omgezet in zetmeel. Als je ze niet gelijk kunt eten kun je ze ook nog wel een dag of 2 op een donkere plaats laten staan, dop ze uiteraard wel op het laatste moment.
Zelf vriezen we kapucijners ook in; schoon, gedopt en rauw. Als we ze willen eten gooien we de bevroren kapucijners in het al kokende water, een paar minuten koken en dan verder verwerken (roerbakken of wat je wilt), gaat best goed (zoals dat ook bij diepvriesdoperwten gaat).
Op deze foto zie je kapucijners die bijna dik genoeg zijn om te oogsten, nog 2 of 3 dagen geduld….. Je ziet ook gelijk dat het blad geel wordt en de planten vrijwel direct na de oogst dood gaan.
ZAADTEELT
Kapucijners zijn zelfbestuivend, maar insecten kunnen wel kruisbestuiven: zorg voor voldoende afstand tussen bijvoorbeeld klimmende en lage kapucijners, maar dus ook tussen doperwten en peulen en kapucijners want ze kruisen onderling ook.
Om zaad te winnen teel je de kapucijners op de gewone manier maar je oogst pas als de peulen helemaal dik zijn en dor en droog zijn geworden. Trek dan de planten in hun geheel uit de grond en laat ze nadrogen. Na een week of 2 kun je de kapucijners (die dan niet mooi groen maar een beetje bruingroen en gekreukt zijn geworden) uit de peulen oogsten. Laat ze nog een weekje nadrogen.
Persoonlijk vind ik het prettig om ook de kapucijners voor zaadteelt 2 dagen in de vriezer te leggen, zodat er zeker geen ziekten/aantasting door larven komt (zie meer daarover bij het hoofdstuk Bonen en dan onder het kopje ‘zaadteelt’). Na het invriezen laat je de kapucijners weer een paar dagen drogen, daarna donker, droog en koel bewaren, de zaden blijven dan minimaal 3 jaar kiemkrachtig.
Dag Diana,
Ergens heb ik een zakje Bloemendaalse Kapucijnerzaad gekocht. Deze bloeit mooi en doet het goed maar…. de peulen zijn al best dik maar blijven groen….? Of worden ze pas in een later stadium paars….?
Is dit dan wel een kapucijner…. of een erwt?
Hopelijk kun jij me helpen ;-))
Alvast dank en vr groet,
Doet
Hallo Doet,
Ben je zeker van de naam?
Ik heb nog nooit van Bloemendaalse kapucijners gehoord, wel van Bloemendaalse gele savooie kool.
Ik weet wel dat kapucijners van het ras Blauwschokkers peulen hebben die vanaf het allereerste begin al paars.
Groeten,
Ria
Hallo Doet en Ria,
Ik ken ook alleen de Bloemendaalse Gele Putjes savooikool.
Er bestaan wel ook kapucijners met groene peulen hoor. Uiteindelijk zijn ze natuurlijk nagenoeg identiek aan de doperwt, lees daarvoor even de eerste alinea’s op deze pagina.
Kapucijners zijn inderdaad of groen of paars maar veranderen tijdens de groei nooit van kleur.
groetjes,
Diana
Ha Diana,
Ik was helemaal vergeten dat ik jou vorig jaar gemaild had… Nu weet ik inmiddels dat het een oud ras is en Bloemendaalse blauwschokker heet, het is wel een kapucijner. Helaas kan ik er verder niet veel over vinden, behalve dat hij op de Oranje lijst staat….
Hoe dan ook heb ik ze alweer gezaaid ;-))
Hallo,
Heeft iemand ooit geprobeerd om een tweede oogst te starten in Augustus?
Ik woon in Seattle, dus een stuk verder zuid dan Nederland, maar het weer komt vaak overeen.
Bedankt,
Marja.
Hallo Marja,
Ik heb het jaren geleden wel eens geprobeerd en toen kiemden de zaden prima, en de planten groeiden ook prima. Maar de planten wilden maar niet of amper bloeien, en dus was er ook nagenoeg geen opbrengst.
Maar ik heb het dan wel echt over 15 of 20 jaar geleden, ondertussen zijn er veel nieuwe rassen die wellicht beter zijn dan vroeger. Mocht je het zelf willen proberen hoop ik dat je hier nog eens wilt laten hoe dat ging en hoe de planten groeiden en de opbrengst was!
groetjes,
Diana
Hallo Marja en Diana,
Ter informatie:
Dit jaar heb ik voor het eerst zaden van een zogenaamd daglengte-ongevoelig doperwtenras gekocht, genaamd VITARA . Het zijn geen capucijners maar het is natuurlijk wel naaste familie. Ik heb ze in juli gezaaid en ik kan dan tot in oktober verse doperwtjes eten, dat wordt mij tenminste beloofd. De plantjes groeien goed dus ik ben heel benieuwd.
Ria
Hallo Ria en Marja,
Wat interessant! Leuk dat er een ras is dat wellicht ook in de zomer gezaaid kan worden.
Ik heb gelijk even gegoogeld en zag dat Vreeken er zaden van heeft en ik zag dat het ook internationaal te koop is (googel dan even op het merk: Kiepenkerl Pea Vitara).
Ria, ik hoop dat je hier later nog eens wilt laten weten hoe de teelt is gegaan, opbrengst, smaak, etc.
groetjes,
Diana
Mijn paarse vingers na het doppen heb ik makkelijk weg gekregen met wat citroensap.
Ruud & Diana,
Wat een leerzame site hebben jullie, vandaag pas ontdekt
Dank jullie wel voor zoveel goede informatie over kapusijners waarvan ik een hoop geleerd heb.
Met vriendelijke groet, Josef
Hallo allemaal,
Ik ben op zoek naar wat zaden van de blauwschokker.weet iemand hoe ik daaraan kan komen?ik wil graag proberen ze volgend jaar te planten, maar heb maar een beperkte oppervlakte.stuk of 10 zaden ongeveer,
Hoop iets te horen,
Groetjes anja
Anja, zaden van de blauwschokker zijn algemeen verkrijgbaar, maar dan moet je wel een heel zakje kopen. Misschien dat je bij http://www.zaden-enzo.nl kunt slagen. Daar kun je kleine hoeveelheden kopen.
Succes,
Ria
Hallo Diana,
Wat een geweldig informatieve site. Hartelijk dank. Ik heb nog een vraag. Ik woon in een appartement 9 hoog. Ik heb voor het eerst kapucijnen in een pot op m’n balkon. Tot nu toe doen ze het goed. De eerste bonen komen eraan. Maar tegelijkertijd zie ik dat de onderste bladeren beginnen hun groene kleur te verliezen en worden geel. Is dit normaal of zou er iets mis kunnen zijn?
Met vriendelijke groet
Scott
Hallo Scott,
Het zou een gebrek aan voeding kunnen zijn. Of droogte. Maar als kapucijnerplanten hebben gebloeid en peulen maken, zijn de planten dus in principe zaden aan het maken. En daarna sterven de planten af. Kijk vooral ook even naar de onderste foto op deze pagina, daar zie je ook het vergeelde blad: het is het teken dat de oogst nabij is, de planten op zijn en het na de oogst begeven.
groetjes,
Diana
Hallo Diana, interessant artikel! Ik heb een vraag: is het normaal dat er alleen bloesems aan de bovenste 40cm komen van de planten? (deze zijn ong. 1.80m lang).
Hallo Linda,
Ja, dat is inderdaad normaal. De planten eerst tot een hoogte van ongeveer 120 tot 140 centimeter en gaan dan pas bloeien. Hetzelfde geldt trouwens voor alle hoge rassen van bijvoorbeeld sugar snaps, peulen, etc., de bloemen zitten altijd in het bovenste gedeelte van de planten.
groetjes,
Diana
Is het mogelijk om andijvie tee zaaien opeen stuk waar capucijners gestaan hebben
Hallo Theo,
Ja hoor, dat kan zeker, ze zijn geen familie van elkaar en kapucijners hebben niet veel voeding gebruikt en dus is er nog wat over voor de andijvie (als je geen voeding hebt gegeven omdat kapucijners niet veel nodig hebben zou je nu wel kunnen overwegen om voeding wat voor de teelt van andijvie te geven).
groetjes,
Diana
Wat geniet ik van jullie site, dank voor de vele info
Kunt u mij vertellen of het veel verschilt in opbrengst tussen een hoge blauwschokker en de lage Desiree?
Het afdekken met gaas lijkt me bij een lage makkelijker. Ik heb nu 2 meter hoge staan en die zijn ook 2 meter hoog als het niet meer is. De smaak is zo fantastisch…. is de smaak van Desiree het zelfde als van de hoge blauwschokkers?
Hallo Christel,
De smaak van de lagere Desiree is hetzelfde als die van de hoge kapucijners.
Maar heb je nu nog kapucijnerplanten staan dan? En bloeien die? Want mijn ervaring is dat te laat gezaaide kapucijners wel goed groeien maar amper bloeien en dus ook maar heel weinig opbrengst geven. Op deze pagina kun je lezen waarom je kapucijners vroeg zaait (februari/maart/eventueel nog in april). Hoge kapucijners geven meer opbrengst dan lage Desiree. Ik had dit jaar de lage Desiree weer eens staan en de opbrengst was iets meer dan de helft dan wanneer we de hoge kapucijners zaaien.
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Nee hoor, ze zijn al uitgebloeid en geoogst. Dit was mijn eerste keer, super lekker vinden we ze. De vogels weten nu ook waar ze staan. Maar ze zijn best hoog dus was al aan het nadenken voor volgend jaar ivm vogelnet ☺️
Vandaar aan het bedenken of lage handiger is. Maar ze zijn zo lekker dat als de opbrengst zoveel minder is dan moeten we nog maar ff goed nadenken hoe we de vogels op afstand gaan houden.
Ps je zaaiagenda is binnen…. erg mooi, duidelijk en handig.
Hallo,
Ik heb ook een vraagje. Mijn kapucijners beginnen te bloeien maar ook boven mijn rek uit te groeien. Kan dit kwaad, moet ik nu gaan verlengen met stokken en touwen?
Groetjes Jennie
Hallo Jennie,
Worden de planten veel hoger dan dat op de achterkant van het zakje zaden staat aangegeven? Als de planten 10 of 20 centimeter hoger worden dan je rek kunnen ze zich wel redden, omdat ze zich daaronder met hun hechtrankjes goed hebben vastgegrepen. Maar als de planten nog een stuk hoger worden zul je inderdaad met 2 palen en iets waar ze aan kunnen klimmen moeten zorgen dat ze niet uiteindelijk topzwaar worden en bij een windvlaag omvallen/knakken want de peulen verschijnen altijd vooral in het bovenste deel van een plant.
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Er staat niets qua hoogte op de achterkant van het pakje! Nou ja het heeft de laatste tijd goed geregend natuurlijk! Ik ga dan toch maar verhogen want er zit pas een enkel bloemetje in hier en daar. En ik zou het zonde vinden een deel van mijn oogst te laten mislukken hierdoor!
Groetjes Jennie
Onze kapucijners hebben altijd wormpjes. Is dat op een natuurlijke manier te voorkomen?
Hallo Rona,
Ik heb zelf nog nooit wormpjes in verse groene kapucijners gezien. Zou het kunnen zijn dat je de kapucijners laat drogen en oogst/droogt als bruine kapucijners? Want daar kan ik me iets bij voorstellen. Als je bonen droogt en als droogboon wilt bewaren is het verstandig om ze na het drogen 24 tot 48 uur in de vriezer te leggen, voor het geval dat de bonenkever eitjes in de bonen heeft gelegd. Door ze 1 tot 2 dagen in de diepvries te leggen vriezen de eitjes/larfjes kapot en kun je de bonen daarna nog een paar dagen drogen en vervolgens heel lang als droogboon bewaren. Hetzelfde geldt voor bruine kapucijners. Mocht je wormpjes in groene verse kapucijners vinden, dan vvrees ik dat ik je niet kane helpen en hoop ik dat je op de Engelse term wilt googelen, zoals op ‘peas pests worms’ en dat vind ik bijvoorbeeld iets over cutworms en armyworms. Misschien kun je daar verder mee. Kijk dan bijvoorbeeld eens op een pagina als deze: Seed to Spoon
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
Ik heb vorig jaar een bak gedroogde kapucijners op de markt gekocht voor weinig, ze kiemden en deden het prima 🙂 we hebben er drie keer van gegeten. Interessant is dat het middelhoge met groene peulen zijn, en dezelfde prachtige bloemen, ik zal die Gastro eens Googlen. Nu is mijn vraag, weet jij of de kiemen van kapucijners ook lekker zijn, net zoals bij erwten? Lijkt me anders wel een goede voor onder de groeilamp in de winter.
Groetjes,
Marjolijn
Hallo Marjolijn,
De kiemen van kapucijners/grauwe erwten kun je inderdaad ook eten.
Ze zijn uiteraard wel minder zoet dan die van doperwten maar zeker eetbaar.
groetjes,
Diana
Dag Diana, je hebt me helemaal warm gemaakt om Kapucijnen te gaan zaaien:-). Ze liggen nu in de diepvries voor 48u. Ik wou vragen is het haalbaar om aan de andere kant van het steunrek ook kapucijnen te zaaien of geldt hier het 80cm ook? Of plant ik daar helemaal niets? Dankjewel Diana!
Hallo Marie Sophie,
Leuk!! Het is me niet helemaal duidelijk waarom je ze nu in de diepvries hebt gelegd. Dat is handig om in de nazomer te doen, als je er zaden van hebt geoogst en gedroogd. Maar als er bonenkeverlarven in hebben gezeten zouden die al in de herfst zijn begonnen met vreten. Ik kan me wel voorstellen dat je ze 24 of maximaal 48 uur in water zou leggen, om alvast op te zwellen zodat ze wat sneller kiemen.
Over je vraag: ik zie dat ik daar nog geen duidelijke foto van op deze pagina heb geplaatst, ik hoop daar dit jaar aan te denken. Maar ik plant de zaailingen uit zoals ik dat ook met doperwten doe, aan weerszijden van het hek, en dat ziet er zo uit (al is het wat lastig te zien):
Bedenk wel dat door het planten van zaailingen aan weerszijden van het rek, het een flink volle bos planten wordt: meestal houden die planten elkaar wel vast met hun hechtrankjes maar soms moet ik ook wel wat planten opbinden.
groetjes,
Diana
Dankjewel Diana voor de input!
Hallo Diana,
Ik wil dit jaar voor het eerst kapucijners kweken, al was het alleen al voor de prachtige bloemen. Ik heb het ras blauwschokker, een rijskapucijner. Op de verpakking staat een plantafstand van 150×3. Ik neem aan dat dat 150 tussen de rijen inhoudt, maar dat is voor mij niet interessant, ik wil slechts 1 rij bij het gaas. Dat zou inhouden dat ik 3cm tussen de planten aan moet houden, jij schrijft hier echter over 10cm. En op jouw foto staat een dubbele rij bij het hek. Ik ben een beetje in de war (nieuwelingsstress?? Haha). Begrijp ik goed dat jij ze uitplant op 10cm uit elkaar en dan aan weerszijden van het hek, dus tegenover elkaar?
Alvast bedankt voor je antwoord.
Hallo Fimke,
Ik vind 150 centimeter rijafstand ook wel heel erg ruim. Ik houd zelf zo’n 60 tot 70 centimeter aan (dan kan ik net tussen de 2 rekken met planten lopen om te verzorgen, water te geven, oogsten, etc.).
Ik plant de zaailingen op ongeveer 8 tot 10 centimeter van elkaar uit, en dan inderdaad aan beide zijden van het rek (in een soort zigzag-vorm), dus dan staan de zaailingen op 4 tot 5 centimeter van elkaar. Veel krapper dan dat lukt niet, dan kunnen de planten niet goed groeien.
Ik hoop dat je hier iets aan hebt!!
groetjes,
Diana
Dank Diana voor alle uitgebreide informatie. Erg inspirerend, en fijn om te lezen!
Wat het klimgaas voor de kapucijners betreft: ik kan het niet uit de foto afleiden, maar is dat een constructie die je zelf hebt gemaakt? Of gebruik je daar bestaande hekwerken voor, die speciaal voor dat doel zijn ontworpen? En in dat geval: heb je goeie tips, over bijvoorbeeld leveranciers / materialen? Na een tijdje zoeken weet ik niet meer of ik nou het beste kippengaas / steungaas / klimgaas, ijzerwerk, plastic of jute kan gebruiken. Of gewoon een paar wilgentakken. O, en waar bestel jij het blauwe vogelnet? Ben benieuwd! Dank, alvast!
Groeten, Han
Hallo Han,
Ik gebruik er een oud Heras Hekwerk voor dat we eens van een buurman kregen en dat we horizontaal doormidden hebben geslepen. Daardoor is het nu dus iets meer dan een meter hoog.
Maar elke rek dat hoog genoeg is voor het ras dat je zaait is goed (er zijn rassen die slechts 60 cm hoog worden maar ook rassen die wel 2 meter hoog worden). En als het maar sterk genoeg is om planten overeind te houden en als de mazen maar niet al te groot zijn. Om die reden zijn stokken ook minder geschikt. Tuingaas, kippengaas, vogelgaas zijn allemaal prima (ik gebruik zelf nooit kippengaas omdat ik daar te onhandig voor ben en mijn handen er altijd aan openhaal 🙂 ).
Wij vinden zelf het geplastificeerde tuingaas ook heel fijn, omdat je het min of meer op kunt rollen als je het niet nodig hebt, het minder scherpe randjes heeft en het jaren mee gaat. Wij hebben nog een stuk liggen dat ik wel eens voor meloenen gebruik en dat zeker al 15 jaar ook is en gewoon bij de bouwmarkt in de aanbieding is gekocht.
groetjes,
Diana
Dank voor je uitgebreide reactie Diana! Ik ga er nog even over nadenken en dan de knoop doorhakken. En zal ondertussen regelmatig deze site bezoeken – wát een fijne hulplijn voor tuinzaken! Heb naar aanleiding van je tomatentop 25 voor komend jaar ook de zaden besteld van een stuk of 10 verschillende tomatensoorten. Ik kon me niet inhouden, hopelijk wordt het een mooi tomatenjaar. Ben benieuwd!
Wat fijn, zoveel uitgebreide informatie. Ik experimenteer momenteel met het ras Blauwschokkers in de bergen van Vietnam en dat gaat verrassend goed! Ze groeien tegen de westgevel van het huis en krijgen dus alleen namiddag- en avondzon, dat is in het regenseizoen (dat is nu) niet al te fel – maar absoluut meer te vergelijken met Hollands zomer- dan lenteweer. Ze zijn wel al drie meter hoog en zo te zien nog niet opgehouden met groeien!
Hallo Bram,
Wat bijzonder en leuk om te zien dat kapucijners (die in Nederland van een koele lente houden) het zo ver weg in een heel warm land ook doen!
groetjes,
Diana
Hallo Diana, ik “speel” van het jaar voor het eerst met wat er mogelijk is aan groente telen, op een balkon op het Westen, in Zwitserland. (Bieten: prachtig, chicorei: prachtig. Bloemkool: komt op maar brengt het niet ver. Tomaten: prima). Ik weekte een handjevol “Kollumer blauwschokkers een nachtje in water en zaaide ze uit, laat in Mei. Veel te laat leerde ik dus nu hier, en ook dat de plek niet goed is, want ze krijgen maar weinig zon. Toch waren de bloemen prachtig, er hangen nu ook bonen aan, nog groen, Ik begreep dankzij deze mooie voorlichtings-site, dat ik nu nog wachten moet, tot ze paars zijn. Het was een proef, dus ik zaaide maar een klein bakje, toch hangen er best veel peulen aan. Maar: alle bladeren zijn nu wit. Is dat een schimmel? Hoe kan ik die bestrijden? Geniet van deze site, kom vast terug, veel dank voor zulke prima info! Marijke
Hallo Marijke,
Leuk!! Ik hoop dat je een heerlijke oogst op je balkon hebt!
Uiteindelijk hoeven kapucijners niet paars te zijn; als ze paars zijn (zoals het ras Desiree en Blauwschokkers) zijn ze als ‘pasgeboren’ plat peultje al paars. Ze beginnen dus niet groen en worden paars. Als ze nu groen zijn hoef je niet te wachten tot ze paars worden, je oogst ze dan groen, en je wacht gewoon tot de peulen goed gevuld zijn maar nog niet hard, vezelig worden want dan wordt de smaak steeds minder lekker/meliger. Ik weet niet welk ras je kocht maar misschien heb je bijvoorbeeld de ‘Grauwe kapucijner’ of een ander ras dat geen paarse peulen maar groene peulen geeft.
Het witte blad kan duiden op verbranding maar met weinig zon lijkt me dat niet. Dan kan het inderdaad schimmel zijn; kapucijners houden van een koel en vochtig voorjaar en het was tot nu toe vooral een droge en warme zomer. Het kan ook nog zo zijn dat de voeding op is en/of je laat oogst en de planten al langzaam afsterven; van beiden krijgen planten geel blad. Als het meeldauw is vind je op deze website op de pagina met Milieuvriendelijke bestrijdingsmiddelen een goed middeltje op basis van melk.
Ik hoop dat ik je zo een beetje op weg heb geholpen!
groetjes,
Diana
Closet papier rol. Die gooi je normaliter weg daar kan de Capucijner mooi in om te groeien als ze dan groot is overzetten in de moestuin.
Mijn kapucijners (Desiree) zitten al bomvol paarse peulen. Nu nog niet dik genoeg om te oogsten maar dat duurt niet lang meer, vermoed ik. Heb alleen iets geks: er groeien ook groene peulen tussen de paarse door, terwijl ik toch echt alleen maar kapucijners gezaaid heb op die plek… Hoe kan dat?
Hallo Sietske,
Dat kan prima hoor. Een kapucijner is in principe ‘een grauwe erwt’. En zoals je een kleur ook soms terug ziet lopen bij bonte planten (omdat er ergens in het genenpakket nu eenmaal de sterke niet-bonte variant zit), zo kan een kapucijner ook tussen de paarse peulen ineens groene peulen geven (of soms ook wel groen met paars gespikkeld). Ik heb even in mijn foto’s gezocht en vond deze:
Je ziet rechts dat er ook hier wat groene tussen alle paarse groeien. Ze zijn even groot, smaken hetzelfde en rijpen op dezelfde tijd, alleen de kleur is anders (soms zijn de kapucijners in de peul iets groter en ronder/gladder, dat is het enige verschil). Je kunt ze dus gewoon samen met de paarse oogsten en eten.
groetjes,
Diana
Super bedankt!!!!