Yacón

Eerst even dit, mocht je internationale informatie/knolletjes/tips/foto’s/filmpjes over/van yacón zoeken:

  • Synoniemen:     yakon, appelwortel, Boliviaanse zonnewortel
  • Latijnse naam:     Smallanthus sonchifolius, synoniem Polymnia sonchifolia (Polymnia edulis)
  • Engelse naam:     Yacón, Peruvian Ground Apple, Bolivian Sunroot
  • Duitse naam:     Yacón, Inkawurzel
  • Franse naam:     Yacón, Poire de Terre

Eerst even dit; ik heb rond 2010 drie jaar lang yacón geteeld. Dat deed ik in de volle grond, in onze vette klei zelfs, en eigenlijk ging dat heel goed. Ik vond de planten mooi, en de oogst was behoorlijk groot. Maar ik vond de smaak niet heel lekker (ook niet vies hoor): een beetje als een kruising tussen komkommer en appel (knapperig), en peer en meloen (sappig) in. Maar niet echt zoet, een beetje flauw. Dus uiteindelijk stopte ik na drie jaar met de teelt, simpelweg omdat er weer andere nieuwe groenten op mijn pad kwamen, van aardperen tot kangkung en van hon tsai tai tot zoete aardappelen. Er is altijd wel weer wat nieuws te ontdekken, maar daar moet ik naast onze favoriete groenten natuurlijk wel plaats voor vrij maken:-) .

Ik las een artikel over de yacón en daar stond in dat de smaak veel lekkerder (zoeter) wordt als de knollen eerst een aantal weken worden bewaard (om te rijpen, om zetmelen om te zetten in suikers?). En dus werd ik opnieuw nieuwsgierig en besloot ik in 2020 weer eens yacón te gaan telen, met wat meer kennis (en hopelijk ook wat meer kunde).

De yacón komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika (uit het Andes-gebergte). Ze is een vaste plant (een knolgewas) maar in Nederland niet winterhard. Ze kan in het Nederlandse klimaat echter prima als eenjarige worden geteeld. Voorwaarde is dat je vrij vroeg in het jaar begint en pas in de herfst oogst.

Yacón wordt tot de ‘superfoods’ gerekend (hoewel ik persoonlijk tomaten, een verse krop sla of een extra sterke bol knoflook uit eigen tuin ook een superfood vind hoor 🙂 ). Maar het bijzondere aan een yacón is dat ze inuline bevat, en dat is een stof die zoet smaakt maar weinig of geen effect heeft op de bloedsuikerspiegel. En daarmee is ze geschikt voor diabetici en mensen die af willen vallen. Op internet kun je bijvoorbeeld recepten vinden van een siroop die je van de wortels kunt maken.

De oogst van 3 planten…

Ook de bladeren van de yacón zouden eetbaar zijn (met mate) maar dat is geen aanrader (ik heb het toen eens geproefd, de bladeren zijn stug en harig en naar mijn mening te bitter om lekker gevonden te worden). Bovendien vind ik toch ook wat tegenstellingen in de informatie op internet, sommige websites beweren dat jonge bladeren kunnen worden gestoofd als spinazie, andere websites geven aan dat de bladeren heel licht giftig zijn. Maar er wordt bijvoorbeeld wel thee van de (al dan niet gedroogde) bladeren gezet en dat zou heel gezond zijn voor onder andere maag en darmen en immuunsysteem (doordat ze antioxidanten bevatten). Onder andere de prebiotica in de eetbare zoete wortels van yacón zouden goed zijn voor de darmflora (zoals aardperen dat ook zijn), kunnen helpen bij cholesterol-, lever- en bloeddrukproblemen.

Maar daarnaast is ze dus ook gewoon erg leuk, omdat de planten heel groot worden en zo een bijna tropisch tintje aan je (moes)tuin geven, en soms in het najaar kunnen bloeien met gele bloemen die wel wat lijken op zonnebloemen. Ze is dan ook verwant aan aardperen (en dus ook zonnebloemen). En de opbrengst van zacht zoete knollen (die na bewaring zoeter worden) is behoorlijk groot, 5 tot wel 10 kilogram per plant.

Door de knapperige en sappige zoetige smaak wordt ze vooral rauw gegeten en gebruikt in salades, maar je kunt haar ook bakken, stoven of roosteren/grillen.

Oh ja, ook nog belangrijk om even te melden is dat de fructo-oligosaccharide in yacón (wat voor die prebiotische werking zorgt) ervoor zorgt dat je na het eten van yacóns wat last van je darmen kunt krijgen, zoals bijvoorbeeld winderigheid. Wij hadden daar trouwens weinig last van, maar mocht je er gevoelig voor zijn is het wellicht handig om er rekening mee te houden (want yacón doet dus heel goede dingen in je darmen, maar dat wil niet zeggen dat het niet tegelijkertijd ook wel eens lastig kan zijn, zeker als je daarna bijvoorbeeld nog sociale verplichtingen hebt 🙂 ). Zoals gezegd, wij hadden er weinig last van, wellicht omdat we via andere groenten uit de moestuin al een redelijk gezonde darmflora hebben, fructo-oligosaccharide zit bijvoorbeeld ook in aardperen, en in wat kleinere hoeveelheden in uien, knoflook, prei, cichorei en asperges.

Yacón-planten in juli

PLANT / TEELTWIJZEN

Het is belangrijk om te weten dat de ‘wortel’ van een yacón uit 2 delen bestaat. De grote, vaak onregelmatig gevormde maar meestal wel langwerpige knollen zijn eigenlijk geen knollen maar verdikte vlezige wortels. Ze zijn beige van kleur, na bewaring wordt de schil dikker en soms ook donkerder van kleur. Na het schillen zie je het eetbare crèmewitte vruchtvlees dat sappig en tegelijkertijd knapperig is.

Naast de eetbare wortels zitten er bovenin de kluit van de plant, aan de basis van het blad, ook kleine paarsbruine ´knolletjes’, dat zijn de broedknollen van waaruit je de yacón kunt vermeerderen. Mocht je twijfelen; in het Engels worden de eetbare wortels ‘roots’ genoemd en de broedknollen worden ‘rhizomes’ genoemd, als je op beide woorden + yacón googelt vind je heel veel duidelijke afbeeldingen. Dit is zo’n broedknolletje:

Je kunt op internet ook zaden van yacón vinden, maar die zaden zijn vaak niet levensvatbaar, en sowieso is de kans op succes door zaaien heel erg klein (doordat, als het al lukt om ze te laten kiemen, het Nederlandse klimaat te koel, en het tuinseizoen te kort is). De beste en eigenlijk enige succesvolle manier is door te starten met broedknollen of door de eerste keer een plant te kopen. Tien jaar geleden was het nog lastig om aan plantmateriaal te komen maar nu zijn (op internet) de broedknolletjes in het vroege voorjaar vrij algemeen verkrijgbaar, en later in de lente worden ook jonge planten te koop aangeboden.

RASSEN

Over het algemeen vind je broedknolletjes en jonge planten zonder rasnaam, gewoon onder de naam yacón. Ik heb wel gehoord dat het dan vaak om het ras Morado gaat maar dat weet ik uiteraard niet helemaal zeker. Er schijnen wel wat verschillende rassen te bestaan die wat vroeger of later zijn, wat meer of minder opbrengst geven en wat meer of minder zoet van smaak zijn.

Voorbeelden van rassen zijn:

  • Bekya (vroeg, middelgroot, hoge opbrengst, matige smaak)
  • Blanco (laat, middelgroot, matige opbrengst en niet heel zoet)
  • Bogachiel (vroeg, grote planten, hoge opbrengst, zeer goede smaak)
  • Dimi (middelvroeg, goede opbrengst, redelijke smaak)
  • Kalaloch (vroeg, middelgrote planten, redelijke smaak)
  • Morado (vroeg, middelgrote planten, goede smaak, prima opbrengst)
  • Sol Duc (middelvroeg, middelgrote planten, hoge opbrengst, zeer goede smaak)
  • White Russian (middelvroeg, middelgrote planten, hoge opbrengst, matige smaak)

Kijk vooral op deze 2 websites voor meer rassen en informatie over vroegheid, planten en smaak per ras:  Cultivariable en Ecohoeve

Yacón-planten in september in de volle grond

PLANT / BEMESTING

Yacóns houden van een luchtige goed los gemaakte grond, daar groeien de knollen/wortels niet alleen goed in maar het is later bij het oogsten ook prettiger, want de knapperig-sappig wortels breken makkelijk en dan zijn ze uiteraard niet lang houdbaar meer. Bovendien watert een luchtige grond beter af en dat kan barsten en vervolgens rotten van de knollen/wortels in een regenachtige herfst helpen voorkomen.

Wij hebben dus een paar jaar rond 2010 de yacóns in de volle grond geteeld en dat ging prima, al waren een paar wortels bij de oogst wel wat gehavend (een paar rot door scheuren en een paar tijdens het rooien geknakt in de vette klei). Nu ik in 2020 een nieuwe poging ga wagen wilt ik de yacón eens in een verhoogde bak zetten. Daarin is de grond losser, luchtiger, droogt eerder op in een regenachtige periode. Het is dan wel belangrijk om goed op de vochtigheid van de grond te letten want de planten mogen niet te droog staan. We gaan daarom wat rijpe compost door de grond mengen en ik wil ook wat vermiculiet (tweedehands, die ik over heb na het zaaien) door de grond werken (omdat dat vocht vasthoudt). Een weekje voor het planten werken we een gemiddelde hoeveelheid samengestelde organische meststof (in dit geval groene Culterra) door de grond. En ik ga in juli vervolgens nog een handje kali geven (voor de ontwikkeling van de knollen/wortels).

Een yacon-plant in 2020 in een speciekuip

OPKWEEK

In maart kun je gekochte of overwinterde broedknolletjes oppotten. Neem daarvoor gelijk al een wat grotere pot (12 tot 15 centimeter doorsnede) want de knolletjes lopen vlot uit en groeien snel uit tot forse jonge planten. Meng potgrond met een handje grof zand en/of vermiculiet voor wat meer luchtigheid en een goede afwatering, vul daar het potje mee en plant het broedknolletje iets dieper dan ze dik is (ongeveer 4 centimeter onder de grond).

Geef voldoende maar zeker niet overmatig water (want dan kan het broedknolletje gaan schimmelen/rotten voor ze uit kan lopen). En zet het potje op een warme plaats (dat hoeft nu nog niet in het volle licht), het liefst rond de 20 graden. Zodra het plantje bovengronds komt is licht uiteraard wel erg belangrijk. Dan mag de plant ook koeler worden gezet, in een zonnig raamkozijn bij ongeveer 17 graden groeit het plantje daar langzaam maar gestaag verder tot ze half mei (IJsheiligen) uitgeplant mag worden.

Ik kreeg de tip dat de potjes met opgepotte broedknolletjes nog koeler gezet kunnen worden, dat kan natuurlijk ook maar dan duurt het langer voor de planten boven de grond komen en pas dan extra op met water geven want in die koelere omstandigheden is de kans op schimmel groter.

De jonge planten zijn gevoelig voor vorst (bij late nachtvorst zal het broedknolletje onder de grond niet zo snel meer worden aangetast maar het blad wel en dat kost de plant natuurlijk energie). Zelf brengen we de jonge planten soms half tot eind april al naar de kas, omdat het daar lichter en (op zonnige dagen) warmer is maar we letten dan wel goed op de weerberichten.

Yacón-plantje loopt uit (begin maart)

PLANTEN / VERZORGEN

Vanaf half mei mogen de planten dan buiten worden uitgeplant. Geef ze een warm en zonnig plekje in de tuin, als het kan een beetje beschut tegen de wind. Omdat de planten zo groot worden (ruim 2 meter hoog en behoorlijk breed) kunnen ze in een herfststorm schade oplopen, door een beschutte plaats en eventueel aanbinden aan een stok voorkom je afgebroken bladeren en stengels.

De plantafstand is bij deze forse planten ongeveer 70 x 70 centimeter. Op de foto hieronder zie je drie planten die in een rij voor de kas staan. Je kunt zien dat we in de nazomer met wat stokken nog een rek hebben gebouwd/gezet om te zorgen dat de planten niet over het pad heen zouden gaan hangen. Ik heb het idee dat ze hier groter (hoger) werden dan normaal, dat zou kunnen komen door de voedzame kleigrond en de beschutte standplaats.

Yacón-planten vlak voor de oogst, eind oktober

Plant de planten net zo diep als dat ze in de pot stond en geef gelijk ruim water zodat dat ervoor zorgt dat de grond rond de wortels spoelt. Geef volwassen planten alleen water in droge periodes, de grote planten kunnen in een normale zomer met af en toe regen in principe goed voor zichzelf zorgen. Ze zijn ook niet heel bevattelijk voor ziekten. Ik heb eens gelezen dat ze wel kunnen worden belaagd door woelratten maar dat heb ik zelf nog niet ervaren.

Yaconplanten kunnen bloeien (maar dat doet niet elk ras elk jaar) met kleine gele bloempjes

OOGST

Je oogst yacón voor de eerste vorst, zo rond oktober of november, afhankelijk van de weersomstandigheden (liever ook voor er een kletsnatte periode komt i.v.m. het mogelijk barsten van de wortels).

Omdat de wortels zo groot zijn (in vorm en formaat een beetje vergelijkbaar met de knollen van zoete aardappelen) oogst je voorzichtig. Wij steken met een spitvork ruim rond de plant tot we de plant op zijn zij kunnen duwen/leggen en zo de wortelkluit boven de grond komt.

Vervolgens wassen we de kluit in de regenton zodat we beter kunnen zien welke delen we waar kunnen oogsten/knippen/snijden (zie foto bovenaan deze pagina).

Snijd met een scherp mesje de eetbare wortels van de plant, snijd vooral in het dunne gedeelte boven de wortel, en dat is best lastig want zoals je kunt zien zit alles dicht op elkaar gepakt. En beschadig de broedknolletjes vooral niet (die zitten bovenin tussen de stelen).

Na het wassen en drogen kun je yacóns bewaren. Sterker nog, de smaak (zoetheid) wordt beter na minimaal 4 weken bewaren. Daarvoor moet je de wortels naast elkaar tussen 2 laagjes net niet droge potgrond leggen. En dan moet de bak waar de wortels in liggen eerst een week of 2 tot 3 op een lichte en vrij warme plaats worden gezet en kunnen ze daarna naar een koelere plaats (bijvoorbeeld op zolder, bij zo’n 12 tot 15 graden). Dit blijft wel lastig, te droog, te nat, te koel of onvoldoende bedekt zorgt ervoor dat de knollen kunnen schimmelen, verschrompelen of scheuren. Uiteraard zorgen wondjes ook voor een korte bewaarbaarheid. Zelf heb ik in 2020 van de knollen een siroop gekookt en ingemaakt, ook leuk om eens te proberen!

Geoogste yácon-knollen

VERMEERDEREN

Na het wassen en de oogst van eetbare wortels zie je bovenin de kluit die je dan nog overhoudt de broedknolletjes. Waar de eetbare wortels beige of beigebruin zijn, is de kleur van die broedknolletjes wat roodbruin/-paarsachtig. Ze zijn zo´n 3 tot 4 centimeter groot en ze zitten in clusters tussen de wortels en de stengels.

Elke plant levert dus meerdere broedknollen, soms wel 5 tot 10 per plant. Die broedknolletjes zitten aan elkaar vast en ze zijn enorm hard, je moet ze met een klein maar heel scherp mesje van elkaar en van de rest van de plant afsnijden. Ik maakte in februari bij het oppotten van broedknollen deze foto:

Je ziet in dit geval nog een stuk steel (dat is helemaal dor en bros en heb ik er na de foto makkelijk vanaf kunnen breken. De paarsige broedknollen zitten dicht op elkaar. Ik zou ze met een heel scherp mesje kunnen delen maar in 2021 ga ik eens proberen om deze hele kluwen broedknollen uit te planten. Na het maken van de foto heb ik de kluwen broedknollen in potgrond opgepot zodat ze eerst verder kan uitlopen en een forse plant kan maken tot ze in mei buiten uitgeplant kan worden.

Je kunt broedknolletjes op een koele en donkere plaats in wat droge potgrond of kranten bewaren (tot ze dus in het voorjaar opgepot kunnen worden. Je kunt de broedknolletjes ook direct na de oogst oppotten maar dan zul je de potten licht en vrij warm moeten zetten tot de knolletjes uitlopen en de planten boven de grond komen. Dat gebeurt dan nog voor de winter, en je kunt de jonge planten dan op een lichte en koele plaats overwinteren (niet teveel water geven!) tot je ze in maart warmer zet om weer aan de groei te brengen.

Voor de winterrust van broedknolletjes moet het snijvlak na het afsnijden een paar dagen op een koele kamer in huis drogen en dan zie je ook vaak dat eventuele groene uitlopers verdrogen. Mocht je liever de knolletjes gelijk na de oogst weer oppotten en de jonge planten overwinteren, dan hoeft het snijvlak niet te drogen maar pot je het knolletje zo snel mogelijk na het oogsten/afsnijden weer op. Dit laatste heeft mijn voorkeur. Na het oppotten van de knolletjes zet ik de potjes in de koude kas voor overwintering. Bij strenge vorst bescherm ik ze extra met bijvoorbeeld vliesdoek, desnoods zet ik ze een paar dagen in een vorstvrije schuur. In maart haal ik de potjes naar huis en zet ze op een slaapkamer in een zonnig raamkozijn. Daar beginnen de knollen binnen enkele weken weer uit te lopen zodat ik in mei weer jonge planten uit kan planten.

Een yácon tijdens het schillen, je ziet dat ze onder de schil sappig, fris en zacht zoet vruchtvlees heeft (dat overigens heel snel verkleurt, besprenkel het vooral met wat citroensap als je ze in de keuken gebruikt
Abonneer
Laat het weten als er
guest

71 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Joris

Ik heb nog een kijktip, zoek op YouTube naar Gartengemüsekiosk en yacon, teil 1-4 gaat van opkweek tot oogst en bewaren. Zelf bewaar ik de broedknollen in een emmer met grond uit de tuin in mijn schuurtje. Het opkweken kan al vanaf februari, de plant heeft 8 maanden nodig om tot wasdom te komen dus tijdig starten loont. Het is ook mogelijk om na de eerste vorst te oogsten, de plant sterft dan bovengronds af maar de knollen in de grond zijn nog goed, zolang de vorst maar niet in de grond zit. De eetbare knollen spoel ik niet af maar bewaar ik net als ongewassen aardappelen in een krat in mijn schuurtje, ik denk dat dit indrogen tegen gaat. Ik heb nu nog steeds knollen van mijn oogst in oktober, ze worden met de tijd nog steeds zoeter. Het verschil met fruit is dat dit iets zoets heeft en ook iets zurigs, yacon heeft alleen het zoete en daarnaast een hele sappige chrunchie bite zoals alleen yacon dat heeft.

Joris

Graag gedaan.

Jouw website is bij mij (zoals bij zovelen van ons) veruit favoriet als het gaat om het lezen van moestuinberichten en de teelt van groenten, de passie spat er vanaf.

Onze oosterburen van Gartengemusekiosk hebben deze passie ook maar dan delen ze dit met filmpjes op youtube die ook echt leuk en leerzaam zijn (ook goed voor je Duits ;-). Rigotti is ook een leuke duitse Garten youtuber. Eigenlijk vind ik ze nog beter dan Gardeners World dat binnenkort weer start op de BBC.

Maar er gaat natuurlijk niets boven lekker zelf aan de hobby in mijn tuintje als het zonnetje schijnt en de vogeltjes fluiten.

Tuin ze met vreugd

Saskia B

Ik bewaar mijn knollen in het zand in een emmer in onze kelder, gaat prima. Ook in een piepschuim bak met deksel, waar wij vroeger de griepprikken in aangeleverd kregen, maar die mogen misschien niet meer gebruikt worden.
Ik maak geen broedknollen los van de plant. Bewaar gewoon een heel stuk knol in de kelder, met wat wortels eraan en diverse knollen, a la dahlia. Ik heb het idee, dat de plant dan makkelijker groot wordt. Van 1 plant maak ik er zo een stuk of vier. Eentje is meer dan genoeg voor ons zelf, de rest geef ik weg. Vorig jaar was de plant in november meer dan twee meter hoog en anderhalve meter breed, met zat oogst voor de hele winter.

Ghislaine

beste Diana of iemand anders , is er iemand in de buurt van Bunnik (Utrecht) die zo’n broedknol ( biologisch gekweekt) voor me heeft? Liefst van zo’n heel lekker smakende Yacon? Ik zou het graag volgend jaar een keer gaan proberen… ? In ruil heb ik een Topinamboer knol. Ik hoor graag, Ghislaine

Hankie

Ik heb wel een broedknol van Yacon voor je. Ik woon in Driebergen.

Ana María Garcia bellas

Hoi kan je ook opsturen ik wil graag de plant yacon hebben.

Mieke

Beste Gislaine, wij hebben wel wat broedknollen over, zitten in Amelisweerd, Bunnik. Als je het leuk vindt, kun je er een ophalen op de tuin: Tuinderij De Volle Grond. Zelf teel ik dit jaar voor het eerst yacon, heb de broedbollen vorig jaar ook gekregen, van een collega bio-tuinder.

Ghislaine

Ha Diana,dank voor je reactie en voor tip van vd Wal. . Tuingroet, Ghislaine

Georg

Dag Diana,

Hartelijk dank voor de uitgebreide informatie en tips over de Yacon. Heb dit jaar voor het eerst 4 planten. Doen het allemaal prima. Ben benieuwd wat we binnenkort uit de grond halen.

stephanie

dag diana
ik heb voor het eerst een yacon geplant en net geoogst (net na de eerste vorst zegt men wel es om de wortel zoeter te maken) onze knollen zijn echter rood paars, niet beige. en ze breken idd heel makkelijk. ik heb nochtans met een handschopje alle zware kleigrond rond de wortel uitgegraven.
helaas zijn er dus heel wat met stukken af. niet te bewaren dus.
ik probeer het zeker met de onbeschadigde. dank voor alle info en tips.

Marian van Ek

Ha Diana,
ik ben benieuwd of je ze al geoogst hebt. De onze vandaag geoogst, blad had vorstschade. Maar nu kan ik heel lastig de broedknolletjes eruit halen, tis een vaste kluwen, wortels, stengels en broedknolletjes. De eetbare knollen heb ik er al afgehaald, schoon gewassen en liggen in de schuur klaar om te drogen.
Mijn vraag is nu: kan ik die hele kluwen in een bak met aarde/zand bewaren totdat ik hem volgend jaar ga oppotten, dwz splitsen en in potjes grond zetten?
Vriendelijk dank 😉

Marian van Ek

Oooh, ik zie nu pas je antwoord, dank je wel ! Snap niet hoe me dat ontgaan is, krijg er geen melding van ofzo?
Maar goed, ik heb ze in bakken in de oude grond/ turfstrooisel in de schuur gedaan en nu zie ik dat ze gaan splijten….
Ik kan er verder nergens iets over vinden, wat gaat er fout…. Want zo zal ik ze vast niet lang kunnen bewaren 🙁

Marian van Ek

Ha Diana, dank je wel voor je antwoorden. Soms denk je : ik vraag het daar even, ben je een paar dagen met wat anders bezig en vergeet je te kijken. Op facebook zit ik in die groepen en dan krijg je een melding dat je een antwoord hebt, verwend dus, of irritant…. Heeft dus 2 kanten idd.

Maar ik wilde nog even een update geven, want het gaat dus heel goed met de knollen bewaren ! De scheuren die ik erin zag, hebben totaal geen invloed op het bewaren, behalve dat ze wat donker zijn door het turfstrooisel. De snijvlakken/ breekvlakken worden soms wel wat nat en zacht, dus die moet je apart houden, anders steekt het alles aan.
En last but not least: ze smaken fantastisch !! Zowel rauw als gewokt, heerlijk! En ze blijven knapperig, wat een aparte groente !!

De kluwe broedknollen staan op zolder in een bak, en gingen al uitlopen, dus die probeer ik maar in aparte potjes te doen en zo te stekken. Is wel lastig want de wortelkluwe is erg hard. Dus da’s nog een dingetje….
groetjes en bedankt voor het meedenken en voor de lekkere recepten.

Wia Bonte

Hallo Diana,
Ook ik teel al een aantal jaren Yacon, maar erg enthousiast is het thuisfront niet over de smaak.
Daarom was ik blij dat je een goed recept gaf om Yaconsiroop te maken.
Maar ik schrok van de lange kooktijd. Wel 360 minuten, 6 uur!
Gelukkig las ik in de beschrijving dat je het zelf 3 uur had gekookt. Dat is hopelijk genoeg?
Ik ga het recept beslist eens uitproberen.
Groetjes en de beste wensen voor 2021.
Wia Bonte

Wia Bonte

Hallo Diana,
Nog even over het bewaren van de Yacon broedbollen. De grote, eetbare knollen haal ik eraf en bewaar ik in Cocopeat met halfom zand gemengd in een emmer in de schuur.
De (te) kleine knollen laat ik aan de pol zitten. Deze grote pol met broedbolletjes zet ik met aanhangende grond in een emmer en dek ik af met een krant. Deze gaat ook in de schuur. Pas in het voorjaar breek ik de broedbolletjes eraf. Dit gaat nu heel gemakkelijk. Als je de broedbolletjes meteen na het rooien van de pol wilt halen gaat dit heel moeizaam. Zelfs met een scherp mes. Daar kwam ik na een paar jaar zwoegen pas achter.
Groetjes,
Wia

Eline

Hoi Diana,

Ik heb de yacon in mijn kas gezet in een bak met brekerzand. Denk je dat hij dit overleeft in de kas met deze lage temperaturen? Of toch beter om de bak te verhuizen naar een schuur oid? Dankjewel alvast!

Groetjes Eline

Eline

Hoi Diana,

Ik heb ze meegenomen en in een schuur gezet. Dank voor je antwoord!

De zon staat overdag wel op de kas (vanmiddag was het er 11 graden), maar met -10 op komst denk ik dat het daar ook wel zal gaan vriezen..

Groetjes Eline

Bart

Hoi Diana,
bedankt voor alle info hier. Erg behulpzaam.
Is het mogelijk om wat broedknollen bij je te kopen?

groeten,
Bart

Bart

Hallo Diana,
inmiddels heb ik er wat kunnen bemachtigen, bedankt voor je info.
Mijn vraag is of ik ze tot het oppotten kan bewaren in wat stro? De dahlia’s bewaar ik ook zo in de schuur met stro erbij. Ik kan er evt wat droog geel zand bij doen. Voor een volgend seizoen zou ik dan evt ook zo willen doen.
Ik hoor het wel.
Groeten

Bart

Hoi Diana,
ja, goed idee. Zo ga ik het dan testen.
groeten

wrozema

hallo allemaal. ik ben erg nieuwgierig naar de yacon broedknol. Kun je hem ook meekoken in het fruit waar je jam van maakt oid wat toch moet binden maar genoeg heeft aan zijn eigen fruitsiukers?
En hoe zorgen jullie ervoor dat er jam in de potjes zit ipv een heelrlijk fruit saus. i kwil lievber zo weinig mogelijk suikers toevoegen nl.
Heeft iemand voor mij een broedknol tegen betaling. Ik kan zaden vinden hier maar geen broedknol nl. en wie zegt mij dat het een goede is .Dan vertriuw ik meer op jullie ervaring nl.

Jenny Weima

Beste mensen,
Zoeken jullie nog naar yacon broedwortels of plantjes? Wij (de Groene Stap Bovensmilde) hebben er nog. Je zou een paar van ons kunnen kopen.
Groetjes
Jenny Weima

Irma Gommers

Ik zou ontzettend graag nog wat broedknolletjes willen hebben. Wellicht ben ik te laat maar wie weet.

Marian van Ek

Hi, ik heb wel wat broed knolletjes voor je. Woon je in de buurt van Rotterdam/ Krimpenerwaard? Kun je ze bij me ophalen. Stuur maar een mailtje: [email protected]

Ineke

Oh en ook een succes is jam maken van yacon met kiwi gold en sinasappelsap, heerlijk op de boterham en bij een stukje kaas, gaat prima met geleisuiker met minder suiker, wordt dan een soort gelei en gaat wel na het inkoken in de blender om een soort homogene massa te krijgen alvorens het weer in de pan gaat met de geleisuiker

Saskia H

Hallo!

Omdat we geen schuur, kelder of koude zolder hebben, bleek het erg moeilijk om yacons (of aardappelen) te laten overwinteren. Binnen met vloerverwarming droogden ze uit. Dat mislukte 2x, terwijl de knol die per ongeluk buiten bleef, het wel haalde.

Dus laat ik ze nu overwinteren in de tuin. Ik heb deze winter geoogst in februari en maart. Dus idd, ook na de vorst van -10. De knollen waren ook daarna ongeveer net zo als andere jaren. Op 10% van de knollen had ik zwarte vlekjes vorstschade. Maar bij mij, in de zware kleigrond, breken ze toch allemaal, dus dat is toch steeds meteen opeten geblazen…

Na de oogst zet ik de roze knollen op een nieuwe plek. En dan… ja, bij mij duurt het op die manier schijnbaar eeuwig voor ze schieten.

Gek is dan wel dat ze vorig jaar toch nog net begonnen bloemen, toen de vorst kwam.

Is er nog iemand die ervaring heeft met deze methode, of tips ivm wat men kan doen als het kiezen is tussen -10 en 23 graden? 😉

Ik begin te denken: misschien komen ze vlugger als ik er een miniserretje over zet om de temperatuur omhoog te krijgen?

Pien

Tot mijn verbazing bloeien mijn Yaconplanten inmiddels. Ik zet ze al jaren in de tuin, altijd goeie oogst, vrijwel nooit bloemen. En als ze al bloeiden was dat echt pas in het najaar. En dit jaar eind juli al bloemen. Zou dat een aanwijzing zijn dat ze tijdens de groei echt veel water moeten hebben? Want ja, regen genoeg!!!

Pien

Diana, het is nog veel erger. Ik was helemaal euforisch want bloeiende Yacon eind juli was toch heel bijzonder. En door de mooie bloemen meende ik zelfs te weten welk ras Yacon ik had. Maar wij zijn nu een paar dagen verder en het schaamrood staat inmiddels op mijn kaken: het blijken gewone zonnebloemen te zijn. Die stonden vorig jaar op dezelfde plek en vermoedelijk zijn er wat zaden niet opgegeten en alsnog gekiemd. Ze stonden zo mooi tussen de Yacons maar zijn inmiddels een meter hoger. Het enige leuke is dat je aan de bloem wel goed kunt zien dat dat Yacon en zonnebloemen in de verte familie zijn. Maar ik schaam mij diep!!!!

Arthur

Ik had ergens rond die tijd ook bloemen in de yacon. Maar ik had de planten via stekken overgehouden, en stekken van stekken in de winter.
Gelukkig maar, want de broedknollen hadden de winter niet overleefd.
Bij het oogsten had ik wat stekken gemaakt, en deze onder LED licht groot gebracht en deze ook gestekt.

Bart

Hallo,
ik heb de knollen geoogst rond half/eind oktober. Die heb ik in een speciekuub gedaan met wat gele grond. Dat staat in een schuur. Dat lijkt prima te gaan (andere speciekuub erop om muizen tegen te gaan)
De broedknollen heb ik meteen opgepot met wat simpele zwarte grond. Ze staan in de kelder (nu dus ca 2 maand).
Toen ik ging kijken van de week waren er een heleboel al uitgelopen. Een enkele al wel ruim 10cm. Het is er erg donker (1 klein raampje), dus ze zijn niet erg groen. Het is er doorgaans ca 10-12 graden C denk ik.
Het duurt nog zeker 3 maanden voordat ik ze eigenlijk naar boven wil halen.
Wat is nu wijsheid?

Sylvia

Beste Diana,

Hoe kun je een resterend deel van een yacon het beste bewaren?
We hebben een grote maar willen niet alles in 1 x opeten.

Kan dat afgesneden deel dan met plastic folie in de voorraadkast?

Tessa

Ik heb vorig jaar mijn oogst bewaard in een enigszins vochtige, koele kelder met een stabiele temperatuur van (ik schat) 10 graden (kelder van een poldermolen dus hele dikke muren). In een krat, gewikkeld in een badhanddoek tegen het uitdrogen. In mei (!) hebben we de laatste knol opgepeuzeld. Bewaren kan dus wel mits je over een vergelijkbare ruimte beschikt.

Dit jaar is mijn hele oogst opgepeuzeld door knaagdieren  😭  En het was echt een prachtoogst, dat kon ik zien aan de lege schillen  😱  En dat is dan ook meteen mijn vraag. Zou het helpen om ze volgend jaar in grote speciekuipen te telen? Wel (deels) ingegraven zodat ze niet al te veel bewaterd hoeven te worden. Of kruipen de krengen dan gewoon van boven naar binnen?  😫 

We wonen naast een dijk dus veel water en veel knagers in alle formaten  🙄  Gelukkig heb ik nog wat broedknollen kunnen redden. Daar waren ze ook al aan begonnen.

Laatst bewerkt op 1 jaar geleden door Tessa
Frans Ernst

Beste Diana,

Weet u waar we goede broedknolletjes van yacon kunnen kopen?

Marian van Ek

Hi, ik heb wel wat broedknolletjes. Woon je in de buurt van Rotterdam/ Krimpenerwaard? Kun je ze ophalen. Mail me maar: [email protected]

Ray

Ik heb dit jaar weer yacon gezet. Eén gedeelte heb ik bedekt met bladcompost, de ander met champignoncompost als mulchlaag.
Nu valt mij op dat de bladeren van de planten die in de champost staan gaan krullen (van de onderkant vh blad naar boven) en vraag mij af wat hiervan de oorzaak zou kunnen zijn.
Het enige wat ik tot nog toe kan verzinnen is dat de champost erg rijk is aan kalk.

Pien

Ik vind champost fantastisch spul maar heb altijd gehoord dat je het, liefst ruim vóór het planten maar zeker voor het zaaien, goed moet vermengen met de grond omdat het anders veel te rijk is. Eén keer dat advies aan mijn laars gelapt, geen enkele zaailing deed het!
En dat je vanwege het relatief hoge zoutgehalte ook dan goed water moet geven (doorspoelen) vanwege het risico op verbranding. Dus als mulch….,geen idee. Bij Yaconplanten is naar mijn ervaring de grondsoort eigenlijk niet zo belangrijk (hooguit wat kali voor de knollen) maar willen ze wel echt heel veel water. Zou het helpen een deel van de mulch nu alsnog weg te halen en daarna eens heel veel water te (blijven) geven?

Monique

Hallo allemaal!

Recept siroop uitgeprobeerd: 1,6l sap ingekookt tot iets minder dan 400ml. Bleef ook wat waterig maar is wel erg smaakvol! Ik heb overigens maar 1 uur ingekookt, maar wel op hogere stand. Weet iemand of je juist langzaam moet werken om de stroperigheid te verkrijgen?

Ik hield zo’n 750gr prachtige pulp over. ‘Dat ga je niet weggooien, zonder iets te proberen’, dacht ik. In de pan, met 125ml citroensap (uit een flesje dat ‘in huis’ was) even smeuïg moesje van gemaakt en er vervolgens 215gr geleisuiker speciaal bij gedaan. Ruim 1 minuut goed hoog doorgekookt en in schone potjes gedaan.
Dat lijkt een heerlijk fris jammetje te zijn geworden, met nog steeds de ‘byte’ van yacon!

M.b.t. de afweging of yacon volgend jaar weer ruimte op mijn volkstuin krijgt?
Ja! Na deze leuke ervaring met verwerking…
Tuingroet,
Monique

Monique

Gisteren nog een partij van 3,4 kg schoongemaakte yacon verwerkt.
2,3 liter sap tot 450 ml ingekookt in 1,5 uur op redelijk hoog vuur: wederom waterige maar smaakvolle siroop.
Tussen tot 1/4e(1e partij) en 1/5e (2e partij) inkoken zit m.i. geen winst in stroperigheid.
Ik moet wachten tot de oogst van 2023 om een volgend experiment te doen 😉 .

De ‘pulp tot jam’ volgens bovenstaande methode vind ik een heel verrassende ‘bijvangst’!!
Als je de pulp in de uitgewrongen kaasdoek laat zitten tot je – na het sap inkoken – in dezelfde pan de jam maakt, verkleurt de yacon slechts een beetje. Het citroensap stopt verdere verkleuring en de jam krijgt de kleur van amandelspijs.
Misschien is het ook als zodanig te gebruiken in/bij brood/gebak?
Dat ga ik in december uitproberen in een gevuld rozijnenbroodje.

Groet,
Monique

PS
Is Vreeken’s in Dordrecht al genoemd als verkooppunt van broedknolletjes?
Niet goedkoop maar ‘Morado’ is een smaakvolle soort…

Carine p

Dag Diana, beste lezers,

ik heb nog nooit Yacon gekweekt, maar wil het in 2023 echt proberen. Helaas vind ik nergens broed knollen. Op vele sites staat uitverkocht. Vandaar dat ik een vraag durf lanceren of iemand mij kan helpen een broedknol te verzenden. Tuurlijk dat ik deze wil vergoeden en ook de transportkosten zal betalen. Dank alvast en vriendelijke groeten,
carine

Christien

Dag Carine,

Dat wil ik wel doen, Carine. Mijn broedknollen heb ik een aantal jaar geleden bij Carel Bouma gekocht. Geen idee welk ras het is, maar ik oogst prima Yacon.
Diana, wil jij mij het mailadres van Carine geven?

Groetjes, Christien

Desiree

Hallo allen,
ik zit nu in en fase dat ik van de suikers af wil.
Ben me gaan oriënteren in wat natuurlijke suikers en nu valt mijn oog op yacon en zo kom ik op deze prachtige site met super mooie info.
Nu is mijn vraag, hoe maak je siroop om dat te gaan gebruiken om hiermee te bakken?
Zijn er mensen die ook de knollen delen/ weggeven. Ik zou ook graag deze prachtige plant willen uitproberen.

Alvast alleen bedankt voor deze mooie en goede uitleg.

Groeten van een beginnende moestuin liefhebber

Maud

Beste Diana,
waar kun je yacon bogachiel kopen? Of waar hebben jullie ze gekocht/besteld?

Maud

Dank je wel Diana, dat zijn goede suggesties.

Leen

Dag Diana en Ruud

Dank je wel voor alle informatie. Inmiddels heb ik een aantal Yacon stronken weten te bemachtigen die over waren na de oogst op een lokale biologische tuin. Ik denk Morado

De broedknollen waren zeker niet zo mooi als op jouw foto’s dus het was een beetje een gok of ze het zouden gaan doen. Inmiddels zijn er een aantal planten opgekomen gelukkig

Hier nog een bergje betrouwbare informatie over de yacon:
https://edepot.wur.nl/33678

E75E3A79-5707-4926-9C75-BF43DBE54805

Meld je aan voor de nieuwsbrief