Alles

Ik heb geen idee waarom maar als het om tuinieren gaat heb ik altijd al alles gewild. Maar dan ook echt alles. Om het na een paar jaar weer in te wisselen voor iets anders. Want het nadeel van ‘alles’ is dat er daar in het tuinieren heel veel van is.

Ik heb een ‘formele’ achtertuin gehad, met buxusbollen. Heel groot zijn ze nooit geworden want ik vond het toch al snel saai, groef ze uit en gaf ze weg. Ik heb heel veel kuipplanten gehad. Tot we elk jaar een zolder vol overwinterende planten zat waren (met al het gezeul met zware potten in voor- en najaar en in de zomer elke dag water geven). Ik hou van een bloemenweide maar daar is ons stadstuintje helaas te klein voor. Ik heb Fuchsia’s gespaard, had er zeker 50 in potten. Prachtig, grote, kleine, enkele, dubbele, hangers en staanders, maar wel heel veel werk om te overwinteren, op te potten en een zomer lang voeden en water geven. Dus ook die verdwenen langzaam.

Deze Hosta’s staan ondertussen links en rechts in voor- achter en moestuin, want deze rij was heel leuk maar nu staan er blauwe bessen

En ik hoef natuurlijk niks te zeggen over de moestuin; misschien wel mijn grootste tuinliefde die ook nooit voorbij is gegaan. Van het zaaien tot het oogsten; het is veelomvattend, arbeidsintensief, leerzaam, altijd spannend en geeft zo’n rijk gevoel (om nog maar te zwijgen over de smaak van zelf geteelde groenten, fruit en kruiden).

Een heerlijke oogst aan het begin van de zomer

De liefde voor Fuchsia’s, kuipplanten, een buxusbol, etc. is trouwens ook niet verdwenen hoor; ik kan dat bij iemand anders nog steeds prachtig vinden, soms zelfs de neiging hebben om ze zelf ook weer eens te gaan zaaien, planten, telen. Maar meestal weet ik me te beheersen.

Ik schreef op deze website al eerder over mijn liefde voor Salvia’s, plukbloemen, Dahlia’s, tomaten, rozen, pepers, zelf zaaien, blauwe bessen, Canna’s, potten, felle kleuren, inmaken, hosta’s, eenjarige bloemen, mediterrane kruiden……. en zo kan ik nog wel even doorgaan.

En dan alles wat je met de oogst kunt maken, wat een rijkdom!

Ik zeg wel eens dat er vast ook een tijd komt dat ik niet meer kan tuinieren en ‘achter de geraniums kom te zitten’. Maar ook daar valt dan weer een hele wereld in te ontdekken, weet ik nu al; van verschillende kleuren in bloem en blad, Franse geraniums, hangers en staanders, dubbele en enkele, geurgeraniums, etc.. De conclusie is bijna geruststellend; als het gaat om het genieten van tuinieren, in welke vorm dan ook; er komt nooit een eind aan.

Ach ja, elk jaar dat gezeul met potten. Maar toch, eigenlijk kan ik niet zonder ze

Ik kreeg vorige week, naar aanleiding van mijn nieuwe aanwinsten (rozen en clematissen) de link naar een oude aflevering van Gardener’s World. Dat was een heerlijke sprong terug in de tijd. Op youtube kun je de 6-delige serie van Geoff Hamilton van Gardener’s Wold over de Cottage Garden vinden. Het staat maar zelden op youtube, en als het er is, is het maar van korte duur. Dus wees snel als je er interesse in hebt. En wees tegelijkertijd gewaarschuwd; het is uit eind jaren 80/begin jaren 90; oud, met slecht beeld in ouderwets formaat. Maar tjonge, wat een heerlijke ‘slow-tv’

En dan zijn er, naast Geoff Hamilton (en natuurlijk ook zijn opvolgers als Alan Titchmarsh en Monty Don) nog 2 anderen die ik moet noemen: Julia Voskuijl die het boek De Mooie Moestuin schreef. Nou, dat lijkt me duidelijk, bij het lezen van haar boek zag ik mijn eigen mooie moestuin al voor me. En Christopher Lloyd van The Great Dixter Graden. Ik zag hem af en toe in Gardener’s World, een ‘enfant terrible’ omdat hij meende dat kleuren niet konden vloeken en dat er geen regels waren als het ging om plantencombinaties, indelingen, stijlen, etc. (dat was in die tijd best een dingetje). Er hoeft nu niet meer over te worden nagedacht maar in 1990 was roze met rood uit den boze, en een roos met een canna ook. Christopher Lloyd vertelde me (en liet zien) dat er niks mis mee is.

Rood met gele Crocosmia en roze Salvia

De ‘Cottage Garden’ was misschien wel de bekendste en meest gebruikte tuinterm in de jaren tachtig en negentig (ach jee, ik word echt oud :-)). Gek hè, je hoort het nu nog amper, jonge mensen kennen het misschien niet eens.

En dus wordt het tijd om de Cottage Garden weer in ere te herstellen. Volgens Wikipedia is dit de omschrijving: “De cottage-tuin is een tuinstijl die gebruik maakt van een informeel ontwerp, traditionele materialen, een dichte beplanting en een mix van sier- en eetbare planten. Engels van oorsprong, het hangt af van gratie en charme in plaats van grootsheid en formele structuur”. En daar kan ik dan nog aan toevoegen; goed zorgen voor de grond en alles wat erin groeit en leeft, geur en kleur, zachte lijnen en over paadjes groeiende planten, geur, plukbloemen, kleurencombinaties, bestuivers lokken en het nut van dieren in de tuin in het algemeen. Ik kan in het informele nog wel eens doorslaan (ook door een verkeerde inschatting van groeikracht, of ruimtegebrek), het beste voorbeeld kun je bovenaan dit blog zien, daar is het overhangen van planten over paadjes misschien iets te ver doorgevoerd :-).

Toen we nog 500 vierkante meter tuin hadden was daar ook een vaste plantentuin

In dit decennium zijn er andere termen; permacultuur en voedselbos zijn nu in de mode. Dezelfde Wikipedia over permacultuur: “Permacultuur is een methode waarbij naar voorbeeld van natuurlijke ecosystemen en oude/traditionele tuinbouwmethoden en op basis van met name symbiose, ethiek en ecologie een menselijke leefomgeving gecreëerd wordt die ecologisch duurzaam en economisch stabiel is”.

Er zijn naar mijn mening maar een paar verschillen. Permacultuur gaat over voedsel en de cottage garden mag ook vooral mooi zijn. En natuurlijk zijn we verder in de tijd en zijn er wetenschappelijke onderzoeken, nieuwe inzichten en technieken die er toen nog niet waren (en die we, als ze er wel waren, lastiger konden vinden door het gebrek aan televisienetten, internet, social media, etc.). Ik wil bijvoorbeeld binnenkort naar de film ‘Onder het maaiveld’, de kennis over wat daar allemaal gebeurt was 30 jaar geleden nu eenmaal minder.

Bij het oude cottage garden-principe wordt ecologisch duurzaam en economisch stabiel niet benoemd maar dat was zeker ook belangrijk, net als zelfvoorzienendheid, respect voor de tuin, de grond en alles wat er in leeft. Er werd volop zelf gezaaid, gestekt en gedeeld, compost gemaakt en gemulcht, en er werden soorten en rassen gekozen die het goed in dat klimaat deden en er werd ook gedacht aan bloemen die veel bestuivers lokken. Maar het is nu misschien iets meer doorontwikkeld, en het accent lag toen net iets meer op mooi dan op nuttig. De grote overeenkomst blijft toch altijd de liefde voor de tuin en tuinieren.

Ruud’s grote liefde in onze wellicht wat te krappe achtertuin: Tropisch aandoende planten als Musa basjoo, Colocasia en Canna

En dan tot slot nog even over dat ‘alles willen’. ik heb dus jarenlang verschillende stijlen en plantensoorten geprobeerd. En ondertussen bedenk ik dat het allemaal bij elkaar kan, omdat ik het wil; fruitbomen en Canna’s, rozen en oermoes, sla en eenjarige bloemen, bloembollen en bessen, potten en niet spitten, lekker voor ons en voor dieren (mits ze het enigszins met ons willen delen), kruid en onkruid, wild maar ook georganiseerd, mooi en lekker, erin werken maar ook zitten en genieten.

Dat ik daar nou 55 jaar voor moest worden, om dat uiteindelijk een beetje beter te begrijpen 🙂

Snijbiet en afrikaantjes, mais en zinnia, basilicum en amarant; ze bijten elkaar niet hè 😉

In dit blog vind je een aantal foto’s van korter en langer geleden die hopelijk duidelijk maken wat ik bedoel. En dan nu gaan we alles wat we hebben geleerd en geprobeerd weer gebruiken om beetje bij beetje onze volkstuin van 300 vierkante meter te veranderen in minstens evenveel siertuin als moestuin., maar ook met eetbare planten, bloemen die veel bestuivers lokken, plukbloemen en droogbloemen, geurige planten, bollen en knollen, klimmers en kruipers, etc.. Ouderwets en toch modern. Eigenlijk kun je het een ‘inclusieve tuin’ noemen, moderner dan dat kan toch niet 🙂 !

Ik beloof volgende week weer een gewoon blog over wat te doen in de moestuin, want de tomaten kiemen en moeten volgende week worden verspeend, ik heb eenjarige bloemen gezaaid, het wordt tijd om het vak waar de aardappelen gaan komen leeg te maken (dan kunnen we ze over 2 weken gaan poten) en zo nog 100 dingen. Want het was lang kletsnat en koud, maar nu is de lente toch echt begonnen!!

Een stukje tuin in 2022; met een mengsel van kardoen, Dahlia, Consolida en venkel en met een kas vol tomaten op de achtergrond
Abonneer
Laat het weten als er
guest

28 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
marja

Oh wat herkenbaar. Het ene jaar alles willen hebben en weten over irissen, geraniums het volgende jaar potten vol met begonia. Ik had een open tuin met de naam Marja cottage garden. Nu niet meer. Ja groente, blauwe bessen hoek, een kas, aardbeien en heel veel bloemen. Niet in Juli op vakantie en heel veel bezoek van tuinclubs. Een groene hobby gaat nooit over. Gelukkig maar.

Pien W

Wat een heerlijk blog op deze zaterdagochtend. Feest van herkenning. Tuinieren is geen “werk”, ik noem het zelfs geen hobby. Tuinieren is een manier van leven,
En jouw naam mag wat mij betreft worden toegevoegd aan het lijstje met de grote namen:
Geoff, Monty, Christopher, Diana. Want als het gaat om inspireren hoor je echt in dat rijtje thuis. En nu een derde kop koffie, gauw aankleden, het wordt licht en het is buiten al 11 graden. Aan de slag, het is lente!!! Groeten, Pien

Malu

Ik heb niet het idee na mijn opleiding permacultuur dat het gaat om nuttig boven mooi. Volgens mij is permacultuur juist heel doelmatig, wat wil de eindgebruiker van zijn tuin? En hoe kun je dat op een duurzame manier creëren?

Annemiek van Moorst

Hi Diana, weer genoten van je blog. Je bent de moestuinkenner bij uitstek voor mij, en een hoop anderen zoals je ziet, plus je liefde voor mooie planten en combi’s.

Heb zelf Permaculture Design Course 2.0 van Geoff Lawton gedaan. Het is een ontwerpdiscipline vooral voor grotere stukken land, hectares, idealiter gedegradeerd met zoals wordt uitgelegd verschillende te ontwerpen zones; zone 5 is bos of oerwoud dat met rust wordt gelaten). Ontwerp van Water (waterloop, hoe houdt ik het vast met swales op contour op juiste plekken middels grondwerken), Access (waar wegen, electriciteit etc.) en Structures (huis, kippenhok, greenhouse, zonnepanelen etc.). Planten en Dieren. Windkering, voorzorg tegen branden. Waar plaats ik wat waarom.
Veel belang wordt gehecht aan community en de drie ethische principes: zorg voor de aarde, zorg voor de mens en eerlijk delen.
Heb zelf veel fouten gemaakt op onze 1,5 ha. Sommige zaken niet meer te herstellen zoals swales zo hoog mogelijk op onze berg die ook nog op Noorden ligt.

Een voedselbos is de nieuwste rage, is een onderdeel van permacultuur. Zone 3 en 4. Kan ook worden gecombineerd met moestuin.
Syntropic agriculture is m.i. de laatste invalshoek, vooral in tropische gebieden met veel aandacht voor successie en symbiose zonder dat energie verloren gaat. Ernst Götz is de bedenker. Geeft in Afrika en Zuid Amerika snel blijvende resultaten. Mulchen is essentieel met grassen die ter plekke groeien en steeds worden gesnoeid.

Een moestuin en cottage garden plaats je rondom het huis in zone 1. Invulling eigen keuze. Inspiratiebron: o.a. Diana voor mij 🥰

Laatst bewerkt op 1 jaar geleden door Annemiek van Moorst
Pien W

Dag Annemiek, wat een leuk verhaal. Ik had werkelijk nog nooit gehoord van syntropic garden. Ben mij aan het inlezen, best een ingewikkeld verhaal! En wat heerlijk dat je veel fouten hebt gemaakt. “Wie geen fouten maakt maakt meestal niets” is een gevleugelde uitdrukking. Nou? Wat zegt dat over iemand die veel fouten maakt? Precies! Gr.Pien

Annemiek van Moorst

Lief Pien. Het is hier een paradijs.

Kevin Broekhuizen

Prachtig verhaal en wat een mooie fotos zo al de kleuren, een prachtplaatje voor het oog. Zo herkenbaar het alles willen hebben, zojuist nog een rode, witte en roze aalbes besteld, en nog 2 blauwe bessen liberty en pink lemonade deze had ik nog niet maarja wel al 12 andere was het nodig Nee maar dan toch doen omdat het een leuke verzameling is.

Waar de een genoege neemt met 1 of 2 frambozen soorten heb ik er 13 totaal overbodig maar wel leuk straks al die verschillende smaken, kleuren en oogst tijden, en dan maar niet beginnen over de aardbeien in totaal heb ik zo 20 rassen al staan en ook dit jaar komen daar weer 3 bij en misschien zelfs 5 ligt er nog even aan of de kweker de laatste 2 rassen nog kan krijgen. Ach zo ben ik gelukkig toch niet de enige in de wereld overigens wel op de volkstuin daar verklaren ze mij voor gek :p

Carine p

Dag Kevin,
Jij bent zeker niet de enige die ze voor gek verklaren. Hier dezelfde ervaring, maar ik kan het ook gewoon niet laten. Heb veel teveel staan, maar buren zijn steeds blij ! Dit jaar dacht ik om mijn tomatenzaden eens te vernieuwen. Na 150 soorten ben ik gestopt met zaaien en kwam ineens de realiteit boven. Ik ben dan ook niet zo georganiseerd bezig zoals Diana 🙂 ik heb een ongelofelijke zwakte voor pepers (46 soorten gezaaid) en aubergines (42 soorten gezaaid). En eigenlijk gooi ik heeeel weinig weg. De schapen lusten ook graag wat en iets in zaad laten schieten is dikwijls zo mooi en trekt de hommels en bijen aan. Wat is tuinieren toch zalig….
Veel plezier met de aardbeien!
groetjes
carine

Kevin Broekhuizen

Dankjewel Carine leuk ook om te lezen over al die verschillende soorten ik heb 58 tomaten soorten voor dit jaar wel wat veel maar heb er de ruimte voor 🙂 alleen het eten zal veel uitdelen en saus maken worden kan niet wachten. Wel leuk al die peper en aubergine soorten lijkt mij vindt sommige aubergine planten so schattig eruit zien vooral die golden eggs =]]

Hetty

Oh, Diana, ik was helemaal terug naar het begin van mijn tuincarriere. Geoff, mijn held. Wat heb ik er veel van geleerd. Ik vergat jouw blog verder te lezen, zo was ik verzonken in YouTube. Maar alles wat je zegt over veel en meer, dat heb ik ook. Stekken, delen, zoeken, proberen, er komt nooit een eind aan. Gelukkig niet! Bedankt voor je heerlijke blog

Marion Elichalt-Roesink

Voor mij gaat het andersom. Ik heb een werkend leven in de gezondheidszorg en nu eindelijk tijd voor tuin en schilderen. Genieten, ontdekken en leren. Toch, mijn eerste jaar moestuin en een kast vol inmaak. Ik geniet van je verhalen, liefs, marion

Wietske

Dank je wel dat je dit met ons wilde delen, ik heb genoten Diana.

Wietske

Hoi Diana, ik zit met een vraag . Mij peperplantjes gaan enorm goed. (Misschien door de maanstand) geen idee. Wanneer kunnen ze naar de koude kas.?

Wietske

dank je wel Diana, fijn dat je zoveel tijd voor iedereen neemt.

jessie

Prachtig! Ik hou zo van cottage gardens ( de informele, niet de geknipte buxussen)

Marja van Kaam

Oh wat heerlijk nog maar 55. Ik word dit jaar 75 en de geraniums komen in zicht. Maar we gaan stug door en beleven nog steeds veel plezier aan het
moestuinieren. Mijn man en ik hebben de film onder het maaiveld al gezien. Mooie documentaire. Heel interessant.

Marianne

Wat leuk om te lezen, Diana. Ik tuinier pas sinds een paar jaar, heb nu pas een redelijke tuin maar wel altijd interesse gehad in alles wat groeit en bloeit. Juist het ‘alles mag’ spreekt me zo aan in de trend van nu. Het belooft bijna ongelimiteerde mogelijkheden. Ik vind het proces van een idee naar de uitvoering zo leuk. En wat blijkt: dan kan er ook in mijn kleinere tuin ook bijna alles. Zo zocht ik een tijd naar hoe ik meer groenten in mijn tuin kan zetten. De beperking was zonlicht, dacht ik. Tot ik me realiseerde dat ik een groot plat dak heb op een uitbouw: zo’n én ruimte! Dat is het project voor dit jaar, wel in potten (speciekuipen) en ik vind het heel spannend, zou het goed gaan, zou er wat te oogsten zijn straks? Maar zo leuk om uit te proberen!
En voor mij mag jij ook in het rijtje van ‘influencers’, ik lees je blog en als ik iets wil weten over een bepaalde groente, zoek ik op jouw site. Dank je voor het delen van je kennis en ervaring! Ik heb er heel veel aan.

Pien W

Wat leuk om te lezen Marianne! Dat klinkt helemaal als “waar een wil is is een weg”. De ware tuinier!! Ik heb zelf jaren groente geteeld in speciekuipen. Ik was vooral heel blij met rechthoekige kuipen. Gewoon van een bouwmarkt. Die nemen minder ruimte in dan ronde en je kon er heel goed hoekjes mee maken. Als je voor de afwatering gaten zou boren boren kun je overwegen die niet onderin te maken maar aan de zijkanten op ca. 4 cm hoogte. Dat geeft veel minder troep omdat het water onderin blijft staan en er niet gelijk uitstroomt. Scheelt enorm met water geven want pas als de grond echt kleddernat wordt stroomt het weg. In de praktijk gebeurde dat eigenlijk nooit. Veel plezier met je project!! Gr.Pien

Pauline

Oh dat is echt fantastisch, op een dak telen! Vooral als je er beschutting tegen de wind hebt, of een beetje kunt maken, dan zijn tomaten, pepers en paprika’s en ook aubergines er heel gelukkig. Bij mij gaat het super, doe wat lavameel door de potgrond en daardoor heb ik zelfs nog nooit phytophtora in de tomaten gehad. Ook niet in natte zomers. Door de mineralen is het blad heel weerbaar en gezond. Wel een tip: check of het dak het grote gewicht kan dragen. Zeker grote kuipen wegen heel veel, met vochtige grond erin. Schade is het laatste wat je wilt… Veel plezier met je daktuin!!!

Anneleen Verhaegen

Zoooo herkenbaar, al ben ik ( gelukkig) niet zo actief. Maar tuinieren in wat voor vorm ook is geweldig! En tuinmodes komen, tuinmodes gaan, inspiratie kan je je hele leven opdoen, en achteraf denk je : Wat een vol leven en een volle tuin!
Heerlijk!

Moestuintruus

Prachtige hosta’s! Wat mooi! Wist je dat ze eetbaar zijn? De hele plant, blad bloem en wortel.

Wietske

Ha ik wist dat wel van de slakken maar niet voor de mens moestuintruus

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties