Nog meer tomaten en bewaren

Ik sloeg vorige week een blog over, even heerlijk rustig (nou ja, vooral heel hard in huis en keuken gewerkt). Maar dan blijkt dat ik de week erop zoveel te vertellen heb dat het teveel voor 1 blog wordt 🙂

Vandaar dat ik het maar heb gesplitst in 2 blogs, want net als in het blog Tomaten en bewaren gaat ook dit over het bewaren van tomaten. Maar dan wel op een andere manier. In het vorige blog liet ik zien hoe ik al jaren probeer om tomaten in te maken, als saus, jam, chutney, etc., soms succesvol en soms minder geslaagd. Maar er is naast al die mogelijkheden van drogen en konfijten, inmaken en wecken nog iets; er zijn ook tomaten(rassen) die je heel lang kunt bewaren.

Zo teelde ik al rassen als Longkeeper (ook wel te vinden als Long Keeper), Garden Peach en Black Keeper (foto bovenaan dit blog) die inderdaad wel een paar weken tot zelfs wel 2 maanden te bewaren zijn. En ik teelde de gele en de rode Mount Vesuvius (Pomodorini del Piennolo del Vesuvio) en bewaarde die (in september geoogst) zelfs tot in januari van het nieuwe jaar.

Mount Vesuvius eind november, na 70 dagen dagen bewaren

Dat bewaren ging best aardig, al moest ik zo af en toe wel een tomaatje weggooien. En helaas was de smaak bij de oogst (vooral van de rode) wel lekker maar veranderde die smaak tijdens het bewaren. Of misschien is ‘verdween die smaak tijdens het bewaren’ beter gezegd. Want uiteindelijk was er bij de laatste tomaatjes geen zoet en geen zuur meer maar gewoon alleen nog maar een klein beetje tomatensmaak.

Tomaat Longkeeper

En dan zijn er nog 2 tomaten die ik voor de bewaring moet noemen: Khutoskoy Zasolochny en Granny Smith; allebei tomaten die heel hard blijven en mede daardoor lang bewaren (tot zelfs in het nieuwe jaar).

De smaak is niet slecht maar niet vergelijkbaar met een gewone tomaat; eerder (zowel in smaak als textuur) met een tomatillo; groen, fris, knapperig, kruidig, nauwelijks zoet, wel wat zuur.

Ik vond nog een foto van het ras Granny Smith:

In februari sneed ik nog eens een Granny Smith-tomaat door die sinds half september op zolder lag en kijk: de zaden binnenin de tomaat zijn gekiemd (ongetwijfeld door de langzaam stijgende temperatuur op zolder, het vruchtvlees was nog steeds stevig, je kunt dat ook op de foto zien, en dus zelfs ook nog eetbaar)

En dan dit jaar: afgelopen winter kreeg ik tomatenzaden van Carine; zij heeft het ras Ponderosa en bewaart de tomaten tot in het voorjaar. Ook dan is de smaak niet meer zo lekker als wanneer ze in de zomer vers worden geoogst, zegt Carine, maar het zou toch ook zeker niet slecht moeten zijn; een beetje zoals een gewone tomaat uit de winkel smaakt. En dat lijkt mij dan dus zeker weer een vooruitgang in vergelijking met de al eerder genoemde rassen. Ik las ergens dat je ze het best aan de tros bewaart. Dat is lastig want de eerste rijpen nu maar er zijn in elke tros ook nog tomaten die onrijp zijn (maar misschien rijpen die tomaatjes dan heel langzaam door aan de afgeknipte tros – toch niet bevorderlijk voor de smaak, lijkt mij).

Ik dacht zelf aan het per stuk met kroontje bewaren in de vakjes van eierdoosjes want daar passen ze qua formaat precies in, liggend op een zacht kartonnen bedje. Ze kunnen elkaar dan ook niet aansteken als er toch één gaat schimmelen/rotten. En ik las ook ergens dat je ze het best ondersteboven bewaart en dat heb ik nog nooit met bewaartomaten geprobeerd maar klinkt logisch: door de tomaat met het kroontje naar onderen in de vakjes te leggen kan ik me voorstellen dat het vocht in de tomaat niet naar de onderkant kan zakken en er zo minder kans op rotten, schimmel of barsten is. Ik ga een paar eierdoosjes met tomaten rechtop vullen en een paar met tomaten ondersteboven. Daarnaast is uiteraard een droge, donkere en koele maar vorstvrije plaats belangrijk (met zo min mogelijk temperatuurschommelingen, dus ook zeker niet in een kamer met zonlicht).

Voor de gelegenheid heb ik 4 planten gezet want ik heb veel vertrouwen in deze tomaten; ik wil ze proeven, bewaren en proeven, nog langer bewaren en proeven, zaden oogsten, ze door tuinburen/-vrienden laten proeven, ze uit het vuistje eten en ze in een salade, gebakken, etc. proberen. Het ras is overigens niet te vergelijken met de bekendere Pink Ponderosa, een lekkere en sappige grote roze vleestomaat die niet lang houdbaar is. Dit zijn kleine geelachtige tomaten met wat rozerood erin (zowel op het velletje als inwendig). De tomaten doen me aan de 2 genoemde Granny Smith en Khutoskoy Zasolochny denken maar dan in een kleiner formaat (als een medium ei maar dan rond). En ‘vriendelijker’, met iets meer kleur en iets minder hard.

Bepalen wanneer ze rijp zijn is wel weer een beetje lastig; zoals je op de foto kunt zien begint ze groen en verkleurt ze tergend langzaam naar geelgroen en vervolgens naar oranjegeelgroen met een iets oranjeroze onderkant. Ik kon in de kas pas op 4 augustus de eerste tomaat oogsten (vooralsnog een laat ras dus) waarvan ik het idee had dat ze rijp zou kunnen zijn (uiteindelijk was ik toch nog enkele dagen te vroeg, denk ik nu). Te lang laten hangen wil ik niet, dat is vast niet goed voor de bewaring. Te vroeg oogsten is smaaktechnisch gezien ook geen optie. En de planten mogen zeker niet teveel water krijgen want dan is er altijd een kans op barsten/scheuren. Oftewel; ik doe erg mijn best voor deze tomaten 😀

Ik maakte ook nog even een filmpje van een paar seconden van de plant, zo kun je zien wat de opbrengst ongeveer wordt (op 2 stammen). En alvast voor alle duidelijkheid; ik heb wat extra blad weggehaald omdat de perzikboom die er direct naast staat luizen heeft en die al op de tomatenbladeren zaten.

Over de smaak: nou, eigenlijk is er niks mis mee. Ze is zeker geen Vojlulsko Heart, Rebel Yell of Aunt Ginny’s Purple, om maar wat smaakbommen te noemen. Maar ik proef een fruitige tomatensmaak met een overwegend fris zuurtje maar gelukkig toch ook zeker genoeg zoet. Het vruchtvlees is stevig maar niet hard, en er is zelfs ook wat sap. Let wel, ik heb pas 1 tomaatje geproefd, en laat de volgende ook iets langer aan de plant rijpen, maar ik ben er vooralsnog zeker niet ontevreden over. Voor wie er interesse in heeft; googel vooral even op ‘pomodoro ponderosa’ en dan vind je flink wat aanbieders, ik zag haar zelfs ook ook bij een zadenwebshop hier in Nederland.

Mocht je ook eens een tomaat willen telen die je heel lang kunt bewaren, dan zijn, naast de al eerder genoemde, dit nog rassen die je kunt proberen. Ik heb daar zelf dus (nog) geen ervaring mee:

  • Annarita
  • Bombetta
  • Grappoli d’Inverno
  • Petit del Ramallet
  • Red October
  • Reverend Morrows
  • Son Gil
  • Spanish winter

En er zijn er zeker nog meer, maar of en hoe lang ze bewaren en vervolgens smaken durf ik niet te zeggen. Mocht er iemand een goede bewaar-ervaring met een bepaald ras hebben, dan hoor ik het heel graag!

Tot slot misschien nog een leuk minifilmpje dat ik vorige week op mijn Instagrampagina plaatste; ook dit jaar heb ik de tomaat-met-lange-naam Pomodoro Cuore Antico di Acqui Terme weer gezet, want wat een geweldige tomaat! Soms vertellen mensen me dat ze een tomaat hebben die bijna een kilo zwaar is. Dat lukt mij eigenlijk nooit, heel soms heb ik een tomaat van iets meer dan een pond en daar blijft het wel bij. Maar met deze Acqui Terme heb ik de tot nu toe zwaarste tomaat in mijn hele tomatencarrière kunnen oogsten, één tomaat voor één hele pan soep 🙂 . Voor alle duidelijkheid: het is niet mijn verdienste maar die van het ras zelf.

Abonneer
Laat het weten als er
guest

39 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Con

Hallo Diana, wat ben ik jaloers, prachtige tomaten.
Hier hebben we een waardeloze zomer. Eerst weken met temperaturen van 36 en meer en elke dag heftige onweersbuien. Nu hebben we dagen met heftige regen, overstromingen, aardverschuivingen en een koude wind.
Wij hebben geluk, maar bij de buren is de kelder vol gelopen.
Ik tuinier ruim 30 jaar en had nog nooit een zieke tomaat. Nu heb ik al 3 planten compleet verwijderd en 2 staan op de lijst die er waarschijnlijk morgen uitgaan.
Heb van alle courgette planten 1 zielig exemplaar. De bloemen worden weggegeten door de slakken, ook bij kurbis en meloen.de sla is door rupsen gegeten.
Aubergine laat zijn vruchten vallen, net als de physalis.
Dan hadden we nog een plaag met sprinkhanen, duizenden, ons huis was groen. Onmogelijk om buiten te zitten. Die hebben de rest gegeten inclusief bloemen en ons zonnescherm.
Nog nooit zoveel frustratie gehad.
Al die moeite voor niks.
Maar de komkommers die doen het goed.
Hallo Diana, wat ben ik jaloers, prachtige tomaten.
Hier hebben we een waardeloze zomer. Eerst weken met temperaturen van 36 en meer en elke dag heftige onweersbuien. Nu hebben we dagen met heftige regen, overstromingen, aardverschuivingen en een koude wind.
Wij hebben geluk, maar bij de buren is de kelder vol gelopen.
Ik tuinier ruim 30 jaar en had nog nooit een zieke tomaat. Nu heb ik al 3 planten compleet verwijderd en 2 staan op de lijst die er waarschijnlijk morgen uitgaan.
Heb van alle courgette planten 1 zielig exemplaar. De bloemen worden weggegeten door de slakken, ook bij kurbis en meloen.de sla is door rupsen gegeten.
Aubergine laat se vruchten vallen, net als de physalis.
Dan hadden we nog een plaag met sprinkhanen, duizenden, ons huis was groen. Onmogelijk om buiten te zitten. Die hebben de rest gegeten inclusief bloemen en ons zonne scherm.
Nog nooit zoveel frustratie gehad.
Al die moeite voor niks.
Maar de komkommers die doen het goed.
Hopelijk blijft bij jullie alles gezond.

Nanty

Probeer de volgende keer de phytophtra voor te zijn of zelfs te helen met EM (Effectieve Micro organismen) die, naar ik begrijp, de Ying Yang in plant en bodem op orde houden (Kijk eens op https://emwinkel.nl/). 2 Jaar terug was het ook zo nat en vochtig en bij mij werden de tomaten zwart (terwijl rood de bedoeling was). We hebben de tomaten zoveel mogelijk ontdaan vd aangetaste bladeren en tomaten en na een paar weken toch mooie tomaten kunnen oogsten. Sowieso de moeite waard, denk ik dan.

Kevin Broekhuizen

Hoi Diana,

Dankjewel voor alle fantastische recepten die op de website staan, ik heb van de week een passe vite besteld, en daarmee heb ik gisteren de basis tomatensaus gemaakt van 7,5 kilo tomaten, de week ervoor had ik al de 2.0 versie gemaakt, beide wel geproefd uit de pan maar nog niet mee gekookt, maar de smaak van beide beviel mij eigenlijk heel erg goed de basis saus was dan uiteraard wel iets minder geconsentreerd van smaak maar niettemin ook heel erg lekker maar stiekem ligt mijn voorkeur dan wel bij de 2.0 variant nog even afwachten wat de kids het lekkerst gaan vinden want die zal het meeste gemaakt gaan worden.

Helaas heb ik wel al mijn buiten tomaten moeten weg halen i.v.m. phytophtra en de regels bij ons op het complex wanneer je niet spuit heb je de plicht om ze te verwijderen zelfde geldt voor aardappels. Gelukkig hebben de tomaten in de kas hier geen last nog van, volgendjaar ga ik dan ook over op alleen tomaten telen in de kas, en dan meer roma/bundel vorm tomaten voor saus, en cherry tomaatjes voor directe consumptie en wat vlees soorten vooral voor volume =]

Heel benieuwd naar uw ervaringen de komende periode met de nieuwe elektrische wekketel, geniet van het gebruiken ervan.

Kevin Broekhuizen

Dankjewel voor de extra toevoeging, ik had inderdaad wel de olie en honong gebruikt bij de 2.0 versie, maar goed om te weten dat zonder dus ook heel goed kan.

Jeanette

Hoi Diana, ik heb dit jaar ook de Pomodoro Cuore Antico di Acqui Terme gekweekt uit jouw zadenpakketjes en heb idd ook gigantische tomaten waarvan eentje 900 gram woog! 😱😍
Ook ben ik blij met jouw verrassingsmixen ‘Blauwe Invloeden’ en ‘Buidels & Peren’. Prachtige en heerlijke rassen zitten daar in, wel even n puzzeltje om de verschillende soorten te determineren, vooral bij de Buidels & Peren omdat dat zoveel verschillende en op elkaar lijkende rassen zijn, maar heel leuk om te doen. Zelf win ik dan weer zaad van de lekkerste en mooiste zodat ik die volgend jaar weer kan kweken.
En ik kreeg ook nog een verrassing uit jouw zaadjes van de Brad’s Atomic Grape, één van mijn twee zaailingen bleek een Barry’s Crazy Cherry te zijn! Wat ‘n leuk en lekker tomaatje, ook die komt volgend jaar terug in mijn kas! 😋

Carine p

Dag Diana,
ik bewaar alle tomaten steeds onderste boven, dus het kroontje naar beneden. Dit doe ik ook met de ponderosa tomaat en leg ze gewoon op dienbladen in de meest frisse ruimte binnen. Zelden heb ik hier rotte tomaten tussen, eerder een tomaatje dat begint te drogen omdat ik ze te vroeg geplukt heb. Ik heb de tomaten begin mei uitgeplant in de koude kast, maar ik oogst nog niet. Ik heb het vermoeden dat je te vroeg oogst. De tomaat blijft redelijk hard, maar moet oranje kleur hebben. Ik zou ze echt later oogsten. Vorig jaar heb ik pas september geoogst.
Deze week heb ik tomaten gedroogd van oa. Evil olive. Bij het snijden had ik zo het gevoel dat dit een bewaartomaat is. Ik ga er een paar opzij houden en bekijken hoe lang ze bewaart.
Nogeen klein dingetje. Als iemand dit ras wilt, kan ik gerust een ruil doen. Ik ben het ras atomic grape kwijt en vond deze zo mooi.
groetjes
carine

Carine p

Dag Diana,
Natuurlijk ben ik geinteresseerd in ruilen 😄. Ik heb dit jaar weer een aantal nieuwe rassen geplant van aubergines en paprika’s. Ik zal in het najaar hierop terugkomen, want nu veel te druk bezig. Dit jaar was mijn bedoeling om zaden van tomaten rassen te vernieuwen. Jeetje, wat een werk, maar ook wat een aantal tomaten. Heb 162 planten waarvan 98 soorten. Ik zal dan maar zwijgen over de aubergines, paprika’s en piments. Volgend jaar moet echt minderen, maar éénmaal nieuw seizoen kan ik me niet inhouden 😔.
groetjes
carine

Carine p

Dag Diana,
ik had je beloofd iets te laten weten ivm ‘evil olive’ tomaat. Eentje heb ik apart gehouden omdat ik het gevoel had dat dit een bewaartomaat was. Dus, begin september apart gelegd en het tomaatje ligt er nog steeds onverrimpeld . De soort ‘mount Vesuvius’ begint toch wat rimpeltjes te vertonen en droogt dus verder wat op.
Ik heb 2 jaar de variëteit grappoli d’inverno gehad, maar bij mij was dit niet echt een suces. Tot hiertoe blijft voor mij de ponderosa het beste. Tussen haakjes, ik heb gisteren de laatste ponderosa geoogst en binnen gelegd.

ik laat de evil olive liggen en laat je nadien nog verder nieuws.
groetjes
carine

Elisabeth

Dag Diana en iedereen,
Dank alweer voor je mooie blogs. Mag ik nog even dit vragen: mijn tomaten doen het goed, maar ik heb geen overvloed alhoewel ik toch wel een 15-tal planten had gezet. Als aan één tros er ongeveer 5 tomaten zouden moeten komen, zijn er maar 2, maximum 3 en de andere bloemetjes zijn verdroogd. Zou het een probleem van bevruchting kunnen zijn ? Ik zie ook zelden hommels of vlinders, maar ik heb wel regelmatig geschud..
In diezelfde serre staat er ook een royaal bloeiende druivelaar, oud ras Frankenthaler.
Mijn grootvader zei altijd dat beiden niet samen in een kas mogen. Maar waarom, weet ik niet. Weet u of iemand hier, dit? Risico op schimmel ? Maar dat heb ik nog nooit gehad.
Heeft het toch te maken met mijn geringe tomaten-opbrengst? Maar hoe dan? En om het nog ingewikkelder te maken, de kleine kerstomaatjes doen het wel heel goed.
Dank alvast voor uw antwoord..
Zonnige groeten aan iedereen.

Pien W

Haha! Wie schrijft die blijft! Ik heb zelf geen kas en weet vrijwel niets van tomaten maar vond je vraag zo leuk en ging googelen. Kom ik uit op de site van…jawel Diana! Die achrijft op 8 februari 2013 reageert op eenzelfde vraag en schrijft dat ze jaren een Frankenthaler had mèt tomaten en nooit een probleem had met die combinatie.
Maar op een Belgische site las ik inderdaad ook dat die combinatie niet goed zou zijn omdat een druif a) licht weghoudt b) gevoelig is voor meeldauw en c) ook voor rode spintmijt. Nooit van rode spintmijt gehoord….dus gauw verder googelen…leuke hobby hoor! Fijne dag allemaal!

Elisabeth

Dag Pien, hartelijk dank ! Diana blijft de beste referentie:-)
Ik vind dat inderdaad zeer aannemelijk: dat licht dat weggehouden wordt! Van die kleine beestjes heb ik nog nooit last gehad omdat de deur van de serre en twee dakvensters dag en nacht open staan..
Ik ga het zelf ook nog eens nalezen.

Elisabeth

Dag Diana, hartelijk dank voor je uitgebreid antwoord. Hier ben ik alleszins al veel mee. Vriendelijke groeten.

Ineke

Na plukken eten wij ze op of ze gaan rechtstreeks de vriezer in. Later maak ik er passata van.

Victor Vandermeulen

Hallo Diana,
Een 4-tal jaar geleden kochten wij een aubergine plant, maar bij het opgroeien in de tunnelserre kwam er een besmetting van witte vlieg op, met gevolg van roetdauw .De witte vlieg verspreidde zich over de ganse tunnel, en zelfs de tomaten kregen van die zwarte aanslag. Ik verwijderde deze met een natte doek na het plukken, maar het was ver van mooi.. Nu zijn we een paar jaar verder en nog steeds terroriseren deze witte vliegjes de tunnelserre met hun zwarte aanslag op paprika’s en tomaten. We zijn ten einde raad, ik zet er sinds toen geen aubergine meer in, maar ze lusten blijkbaar alles.. Ken jij geen middel hoe we er van af zouden kunnen raken.

Pien W

Dag Victor, ik heb geen idee hoe groot je tunnelkas is maar heb gelezen dat kaneel goed zou werken. Ik heb daar zelf geen enkele ervaring mee en heb ook geen kas maar las wel dat het op diverse sites als wondermiddel werd aangeraden. Twee eetlepels in een liter water, oplossen en spuiten op de aarde. De lucht zou alle narigheid verdrijven. Maar daarna komen er uiteraard weer eitjes uit dus het is geen eenmalig ding. Witte vlieg houdt ook niet van hoge luchtvochtigheid. Misschien kan je hier iets mee? Gr.Pien

Victor Vandermeulen

Alvast bedankt Pien, echt de moeite om dit volgend jaar in het voorjaar eens te proberen!

Wietske

hoi Diana ,

Ik hoop dat je tijd vrij kunt maken om deze vraag te beantwoorden binnenkort alhoewel ik begrijp hoe druk en vol je dagen zijn.
iK ben op zoek naar jouw recept van appel azijn maar heb het niet kunnen vinden.

Tessa

Op zich niet ingewikkeld. Het eenvoudigst: appel(resten) in een pot proppen, onder water zetten met 2 vingers ruimte (eventueel met iets verzwaren of dagelijks roeren), wat extra suiker toevoegen als je een zuurdere azijn wilt en/of wat restsuiker. Een klein schepje is sowieso handig want dan kan de gist meteen aan de slag. Afdekken met wat kaasdoek. Er moet zuurstof bij kunnen. En op een warm plekje zetten. Mijn potten staan op t aanrecht boven de afwasmachine.
Gist (voor de alcoholproductie) en azijnbacterien (die de alcohol opeten en er azijnzuur voor uitpoepen) zitten op appel(schil) dus de gisting en verzuring komt vanzelf op gang na 12-24 uur. Het is wel slim om er een schepje gist zelf bij te mikken zodat er meteen alcohol wordt gevormd. Dan is de kans op ongewenst bezoek is dan een stuk kleiner. Je zou een azijnmoeder kunnen kopen/ ruilen maar dat is niet echt nodig. Die vormt zich vanzelf. Ik maak ook wel s zelf wijn en dan is azijnmaken nog makkelijker…
Deze mevrouw laat t goed zien en ik vindt d’r hilarisch (God is gooood!): https://www.youtube.com/watch?v=depySASTPrw&list=PLzVtTPDzFPKEqJfFMtuf6_uyIGKca-sq3&index=6

Tessa

En schoon werken, maar dat spreekt voor zich.

Tessa

Het is echt de moeite om zelf azijn te maken. Veel lekkerder dan uit de winkel en een goeie manier om restjes op te maken. En amper werk. Ik maak zelf wijn en maak van de restjes azijn. Of van restjes fruit als ik geen jampot meer kan zien (hallo pruimen oogst). Mijn favorieten zijn vlierbloesem- en vliesbeswijnazijn. Die laatste kan zich meten met hele goede balsamico’s. De eerste combineert fantastisch met verse tomaat. Ik heb t zelf nog niet geprobeerd maar je zou het wijnmaken kunnen overslaan en direct voor azijn kunnen gaan. Wel flink suiker toevoegen want in vlierbes zit niet zo veel en in bloesem helemaal niks. Die laatste heeft ook wat zuur nodig voor de smaak en om de gist het naar de zin te maken. Als ik wijn maak komt t vrij nauw en moet ik zorgvuldig suikergehaltes meten maar voor azijn zou een algemeen recept moeten voldoen. Bij interesse kan ik een meer gedetailleerd recept schrijven?
ik heb ook een keer pompoenwijn gemaakt (waarom? omdat t kan) Vond ik niet echt een geweldige drinkwijn, alhoewel mijn man m wel lekker vind en vooruit rijpen heeft geholpen. Maar de wijn en de azijn werken heel goed (samen) als ik augurken inmaak. Ze worden er ‘augurkeriger’ van ;). Nb: altijd eerst de zuurgraad meten als je zelfgemaakte azijn gebruikt voor de inmaak.

Tessa

Ja, het is best wel veel werk maar toch zeker de moeite. Beetje jammer dat het bessen oogsten precies in een drukke tuinmaand valt maar gelukkig kan je ze invriezen. Eerst maar de ‘wijnmethode’:
Ik heb gigantisch veel geleerd van een inmiddels inactief wijnblog. Gelukkig nog goed te lezen via ‘the way back machine’.: https://web.archive.org/web/20161116160952/http://wijnmaker.weebly.com/nederlands-start.html
Luc geeft een algemeen recept voor vlierbessenwijn: https://web.archive.org/web/20180728221453/http://wijnmaker.blogspot.com/2007/08/scroll-down-for-english-version-ik-had.html
Zoals ik eerder aangaf is het voor wijn belangrijk precies te weten hoeveel suiker er in je most zit om zo nauwkeurig extra suiker toe te kunnen voegen en een specifiek alcoholniveau/ hoeveelheid restsuiker te bereiken. Voor azijn iets minder cruciaal dus je kan dit recept ‘as is’ volgen zonder suikermeting.

Benodigheden:

  • Wijn
  • Een fles natuurazijn of een azijnmoeder (aka kolonie azijnbacterien). Je kan ook moeder natuur haar ding laten doen maar niet alle azijnbacterien zijn even lekker.
  • Een grote pot, bijvoorbeeld een weckpot
  • Een schoon stuk dunne stof bijvoorbeeld een katoenen zakdoek/ kaasdoek
  • Een groot elastiek dat om de mond van de pot past
  • Een aangenaam warm plekje uit direct zonlicht. Bijvoorbeeld op of naast de afwasmachine. Temperatuur hoeft niet constant te zijn (mag wel).

Na het maken van de wijn een deel apart houden en een jaar laten rijpen (want echt super lekker). Het andere deel ‘enten’ met een azijnmoeder om er azijn van te maken. Doe vooral niet te moeilijk. Koop in de supermarkt een fles goed kwaliteit (appel)natuurazijn. Bij voorkeur een fles waar al wat ‘flummeltjes’ in drijven. Dat is het begin van je azijnmoeder.

  1. Zeef de flummeltjes voorzichtig uit de azijn en voeg die toe aan een bodempje wijn. Doe er ook meteen een flinke scheut azijn bij. Als het alcoholniveau te hoog is kan dit de azijnbacterie remmmen. Door de scheut azijn verlaag je het niveau iets en wordt het milieu alvast wat zuurder. Dat vinden ze lekker 🙂
  2. Dek de pot af met zakdoek en elastiek. Zo kunnen er geen vliegjes bij maar kunnen de azijnbacterien wel ademen. Zonder zuurstof geen azijn.
  3. De bacterien gaat nu alcohol eten en azijzuur uitpoepen.
  4. Na een week een flinke scheut wijn toevoegen, ongeveer verdubbelen.
  5. Na nog een week zou je wat activiteit moeten kunnen waarnemen. Misschien al een dun vliesje bovenop de vloeistof. Dat is de azijnmoeder (bacteriekolonie) die zich vormt. Voeg weer genoeg vloeistof toe om de hoeveelheid te verdubbelen. Doe dit voorzichtig langs de rand. Met een beetje mazzel blijft het vliesje heel.
  6. Je zou nu een redelijke hoeveelheid vloeistof moeten hebben. Ongeveer een liter.
  7. Laat een maand staan. Ruik aan en proef het resultaat. Je zou nu bruikbare azijn moeten hebben en een lekker dikke moeder. Eventueel nog wat extra tijd geven als je nog alcohol ruikt. Gebruik lakmoespapier om de zuurgraad te testen. Bovenstaand wijnrecept geeft vrij veel restsuiker dus de azijn zal ook vrij zoet zijn. Net zoals balsamico.
  8. Bewaar in een schone goed afgesloten fles net zoals ‘winkelazijn’. Eventuele flummeltjes eruitzeven.

Bewaar de moeder in wat azijn in de koelkast voor een volgende keer. Het proces zal dan wat sneller verlopen omdat je al een flinke moeder hebt. Je kan ook je kippen verwennen (ze kijken de eerste keer wat raar maar ze vinden dit echt helemaal top) of paneer en bak je moeder (😂)in wat boter. Prima bron van proteinen.
NB: dit werkt natuurlijk met alle soorten wijn.

Tessa

Alternatieve (ongeteste) methode:
Het recept van Luc volgen t/m het toevoegen van de giststarter aan de most.De gist een dag of twee de tijd geven om te wennen en alvast wat alcohol te produceren. En dan meteen de azijnbacterie introduceren. De bacterie zal alcohol eten terwijl die wordt gevormd door de gist. Het is een beetje spannend hoelang de gist alcohol blijft vormen in een steeds zuurder milieu van azijnzuur. Mijn ervaring met vers fruit is dat de resulterende azijn wat minder zuur wordt. Dat kan komen doordat de gist eerder stopt maar ook doordat er minder suiker voorhanden is. (Suiker=alcohol=azijnzuur)
Met suiker kan de azijnbacterie overigens niets. Zodra de gist inactief wordt wordt daar niets meer mee gedaan.
Voor de suikermijders: nee je kan geen alcohol of azijn maken zonder suiker 😉
Gebruik gewoon kristalsuiker, geen bruine suiker of rietsuiker. Deze geven een ongewenste bijsmaak.

Tessa

Alternatieve (ongeteste) methode:
Het recept van Luc volgen t/m het toevoegen van de giststarter aan de most en het pulpgisten (niet vergeten de suiker toe te voegen).

  1. Zeven en dan meteen de azijnbacterie introduceren
  2. Zet minimaal een maand op een aangenaam warme plek uit direct zonlicht. Geen waterslot gebruiken want dan krijgt de azijnbacterie geen lucht! Wel afdekken met zakdoek/ kaasdoek

Je kan er ook voor kiezen om de most te zeven voor je de gist en azijnbacterie toevoegt. Geef de gist dan wel minimaal 2 dagen om te wennen en alvast wat alcohol te vormen voor je de bacterie introduceert.
Met 4 dagen pulpgisten worden er meer tannines gevormd wat interessant is voor de smaak. En daar gaat het tenslotte om.

De bacterie zal alcohol eten terwijl die wordt gevormd door de gist. Het is een beetje spannend hoelang de gist alcohol blijft vormen in het steeds zuurder milieu van azijnzuur. Normaal stopt gist pas als de suiker op is of hij misselijk wordt van z’n eigen poep (alcohol). Gist gaat dan overigens niet dood, wat veel wordt gedacht, maar wordt slechts inactief.

Mijn ervaring met vers fruit is dat de resulterende azijn wat minder zuur wordt. Dat kan komen doordat de gist eerder stopt door het gevormde azijnzuur maar ik denk dat dit vooral komt doordat er minder suiker voorhanden is. (Suiker=alcohol=azijnzuur) Ik gooi vaak wat extra suiker bij fruitazijn voor een wat hogere zuurgraad. Maar ik heb dit dus nog niet zelf getest met suikergehaltes zoals die in het bovenstaand recept waarmee je (theoretisch) veel hogere (azijn)zuur niveaus kan halen.

Met suiker kan de azijnbacterie overigens niets. Zodra de gist inactief wordt wordt daar niets meer mee gedaan.
Voor de suikermijders: nee je kan geen alcohol of azijn maken zonder suiker 😉
Gebruik gewoon kristalsuiker, geen bruine suiker of rietsuiker. Deze geven een ongewenste bijsmaak.

(het lukt niet meer om reacties te bewerken na posten daarom nog maar een keer een aangepast meer gedetailleerd verhaal, sorry)

Tessa

😂 Geeft niks hoor. Ik dacht al, die heeft het te druk. Hmmm… Zo te zien heb jij je wijn ietsje te snel in de gistfles gdaan 😜Wijnport klinkt wel heel erg lekker. Prima azijn van te maken ook volgens mij 😉

Pearlsofpassion

Hey Diana, ik denk dat ik per ongeluk ook een bewaartomaat heb. Vorig jaar voor het eerst geteeld en toen frustratie gehad omdat hij maar niet rijp werd…
Gekocht als ‘chocotomaat’, een bruine dus en 3 van de 4 planten droegen idd bruine vruchten, eentje echter abricooskleurige tomaten. Hij groeit heel goed en maakt vlot mooie tomaten maar hij lijkt dus niet af te rijpen. De smaak vind ik ook duidelijk minder dan een coeur de boef of mooie buideltomaat maar dat is ook omdat hij dus weinig sappig is.
Ik ga ze dit jaar eens proberen wat langer te bewaren. Zien wat dat geeft.

Groeten
Valerie

Carinep

Dag Diana,
Ik had je een foto beloofd van de geoogste ponderosa tomaat. Dit zijn de eerst geoogste tomaten van 1 september. Meer dan de helft van de ponderosa hangt bij mij nog steeds aan de planten (begin mei in koude kast geplant). Tussen haakjes de evil olive, nu 1 maand geleden geplukt is nog steeds ok. Wordt vervolgd….

AD8F7042-4960-438E-A2CE-2240B165D96C.jpeg

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties