Snijprei

Ik heb al eerder geschreven over het internationale karakter van onze volkstuinvereniging. Het is leuk om recepten, tips, zaden en stekjes van soms herkenbare maar soms ook vreemdsoortige groenten en kruiden uit te wisselen.

Al enige jaren tuiniert een man uit Iran een stukje verderop op het complex. Hij heet Kewan (dat schrijf ik natuurlijk verkeerd, zelf zegt hij altijd dat je zijn naam uitspreekt als de vechtsport = K1 (in het Engels). Kewan dus :-).

Ik stond in de herfst van 2020 met Kewan bij zijn tuin te praten, ik meen over de mooie kweeperen die hij had, toen hij me zijn snijprei liet zien. Hij noemde het zelf niet zo, hij noemde het in mijn beleving en herinnering (fonetische geschreven) ‘thahèr’, met een harde t maar ook een duidelijke h erachter, en met de klemtoon op de 2e lettergreep.

Ik probeerde te achterhalen wat het was. Een Allium. Maar daar blijken meer dan 920 soorten (species) van te bestaan. Kewan zocht het op zijn smartphone voor me op, maar daar kon ik niks mee want hij heeft een toetsenbord in Arabische tekens. Een Latijnse naam wist hij niet en kon hij ook niet vinden.

Maar wat was het dan? Hij liet me een stukje grond in zijn tuin zien waar hij thahèr had staan, hij had het breedwerpig gezaaid, een vierkante meter vol met vrij dicht op elkaar staande blauwig groene sprieten. Is het prei? Het smaakte er wel een beetje naar: ui, prei, pittig en toch mild, fris. Als bieslook of knoflookbieslook maar dan anders. “Schiet het door?”, vroeg ik hem. Kewan gaf aan dat hij dat niet weet, “Je moet gewoon regelmatig blijven snijden”. En op andere vragen: “Ja, het is winterhard, ja je kunt het jaar erop er weer van oogsten, nee, het sterft niet af na 1 of 2 jaar”. Hij gebruikt het in stoofgerechten en in salades.

“Wacht, ik heb nog wat zaden, dan kun je het zelf proberen”, zei Kewan. Hij zocht in een kastje in zijn kas en gaf me een koffiebekertje met wat zaden. “Het zijn zaden die ik vorig jaar in Iran kocht”, zei hij.

Natuurlijk wilde ik het proberen. En ik ken de reputatie van Allium-zaden, die kunnen soms na 1 of 2 jaar al kiemkracht verliezen. Dus wilde ik de zaden gelijk maar zaaien. Ik weet even niet meer waarom ik ze in een speciekuip zaaide, waarschijnlijk omdat die net leeg kwam en ik die in de winter in de kas kon zetten. Ik bedacht vast dat ik eerst maar moest zien of de zaden nog zouden kiemen, en dan kon ik daarna wel verder kijken.

De zaden kiemden! Ik maakte deze foto op 13 november 2020:

Daar was ik al heel blij mee. We zouden wel zien hoe het in de winter zou gaan, daar was ik niet heel bang voor (want de meeste Allium-soorten kunnen goed tegen kou, zelfs als ze uit Iran komen, nam ik aan).

In een waterig zonnetje in december zag het er zo uit:

En dit was januari 2021:

Toen kwam februari. Ik heb nog getwijfeld ik de zaaisels zou moeten beschermen/afdekken tegen de strenge vorst maar heb dat toch maar niet gedaan (bang voor schimmel). Gelukkig maar want de zaailingen zien er nu zo uit:

De sprieten beginnen nu wel erg te krullen. Het wordt tijd dat ik er iets mee ga doen: uitplanten, per stuk of per bosje, of oogsten (snijden), in de kas houden of buiten zetten. Eerst maar eens oogsten. De eerste sprieten zijn nog dun en zacht, bijna als bieslook. Maar ik heb in de herfst bij Kewan gezien dat de sprieten in volwassenheid wat steviger, platter en wat meer blauwgroen zijn. Maar dat komt wellicht na het knippen.

En nu wil ik ook weten wat het is. Dus zocht in de Engelse taal op combinaties van woorden als ´Allium native to Iran´, ´Leek Iran´, ´Allium Iran´, ´Cut and come again leek´, etc. En uiteindelijk zag ik ineens een naam: tareh. Dat zag er een beetje uit als het fonetisch gespelde thahèr. Dus zocht ik verder op tareh. Want misschien heb ik het verkeerd verstaan (en ik ben de uitgesproken naam ook al 5 maanden aan het onthouden, die kan wellicht wat afwijken van het origineel in september), of zijn er regionale verschillen in uitspraak. Zo kwam ik erachter dat tareh een variant is op Allium ampeloprasum. En dat weet ik; dat is oerprei! Maar ik weet zeker dat Kewan nooit bolletjes oogst, altijd alleen maar ‘prei snijdt’. Ik ga het hem vragen zodra ik hem weer zie.

Ik vond op Wikipedia de informatie dat er een paar ondersoorten van Allium ampeloprasum zijn:

  • leek
  • elephant garlic or great-headed garlic
  • pearl onion
  • kurrat; Egyptian leek or salad leek – this variety has small bulbs, and primarily the leaves are eaten.
  • Persian leek (Allium ampeloprasum ssp. persicum) – a cultivated allium native to Iran, grown for culinary purposes, called tareh in Persian. The linear green leaves have a mild onion flavor

Ik heb dus blijkbaar een ondersoort van oerprei, opgekweekt uit Iraanse zaden. Spannend! En wat nu? In de speciekuip houden? Buiten zetten? Ik heb bedacht dat ik er eerst van ga oogsten (zie de foto bovenaan dit blog). En kijken of het inderdaad hergroeit. Ik ga het in kleine bosjes buiten in een rij uitplanten. Ik ben benieuwd of ze wellicht ook bolletjes maakt zoals oerprei, of juist niet. En ik ga er hopelijk regelmatig van oogsten. Mijn eigen Iraanse snijprei!

Na het eerste snijden, nog een beetje eng, hebben we het in een gerecht met prei gegeten: lekker fris, uiachtig, preiachtig, bieslookachtig, lekker! Ik hoop maar dat het hergroeit en hoop hier komende zomer te vertellen hoe het haar vergaat!

Abonneer
Laat het weten als er
guest

21 Reacties
Oudste
Nieuwste Meest gestemd
Inline feedbacks
Bekijk alle reacties
Esther

Wat ongelofelijk gaaf! Ik kan me voorstellen dat je na jaren en jaren moestuinieren niet heel vaak meer wat nieuws ontdekt en het mysterie wat je nu precies gezaaid hebt voegt nog extra dimensie toe natuurlijk. Ben benieuwd naar het vervolg.

Anne

Hoi, doe er een beetje van door de spinazieschotel. Zalig!
Geldt ook voor mosterdblad. Ook een goede mix.
Waar kan ik hier zaad van vinden?

Lies

Schitterend, toch!
Lie(f)s.

Margriet M

Wat ontzettend gaaf om zoiets uit te proberen, heel veel succes ermee en ik ben benieuwd naar het vervolg.
Groetjes

jenneke

Wat leuk! Wij hebben hier in Frankrijk ook zo’n internationale gemeenschap maar dan in de evangelische kerk. Ik heb daarom jouw foto via mijn telefoon naar een Iraanse gestuurd. Ze herkende het gelijk als tareh en ze vond het echt heel gaaf dat “tareh” op een nederlandse volkstuin verbouwd werd. Het komt oorspronkelijk uit Perzie volgens haar. Een slag om de arm, want ze spreekt nog niet zo heel goed frans. Ze heeft het nog nooit in Frankrijk gezien.

Thérèse Zwaard

Ja, oerprei, dat was gelijk wat in mijn gedachten schoot toen ik het zag, of Chinese kiemprei. De oerprei in het verleden eens bij Peter Bauwens gekocht en tot nu toe nog steeds in de tuin. De Chinese kiemprei eet ik altijd als kiemen, maar nu een keer in een bakje uitgezaaid, zij hebben ook dezelfde krullerige groei. Ik ben benieuwd naar het vervolg.

Rietje

Hallo Diana,
Wat heb ik genoten van je stukje over de oerprei. Zelf heb ik ook een tuintje op een volkstuincomplex. En mijn Chinese buurman had een voor mij onbekende groente staan waarvan hij de zaden in China heeft gekocht. Ik versta de naam maar half en ga googelen wat het dan kan zijn. Zoek de naam bij het plaatje. Heerlijk ik houd van deze raadsels.
Wat een feest om zo multi-culti bezig te zijn.
Met hartelijke groet, Rietje

wrozema

hallo er is een app waar je een foto van de plant, blad oid op kunt zetten en dan krijg je de info behorend bij de foto. het mooie van deze app is dat het internationaal is dus bereik je een groot publiek.

Maaike

Plantnet bijvoorbeeld

Bertus

Hallo Diana. Het doet mij denken aan Kraailook hier een wilde inheemse plant. Ooit eens gered van een bouwterrein en nu hier in grote hoeveelheden overal opkomt. Het zijn een soort knolletjes net als knoflook, maar dan kleiner. Het komt in september op om dan begin mei weer af te sterven. Volledig winterhard.

Annemiek van Moorst

Hi Diana,
Erg leuk stuk weer. Ik heb zelf olifantenknoflook die Chinezen ook als soort prei gebruiken; ze laten de plant dan in bloei gaan en oogsten jaar daarop vanaf het begin de stelen/bladeren.
Dit is inderdaad een andere soort. Je kunt zaden bestellen maar is allemaal erg lastig (via USA e.d.) – zoek op Tareh Persian leek.
Dit is leuke site https://internationalfooddictionary.com/persian-herbs-sabzi-khordan/

Paul Lenaerts

Prachtig, uw iraanse oerprei!
Groeten uit Costa Rica, waar een mooie moestuin heel moeilijk te verwezenlijken is.

wrozema

geweldig het idee dat je moet wachten of en hoe het gaat groeien. gelukkig had het kiemkracht genoeg . ik ben nieuwsgierig naar het vervolg succes diana

Maaike

Ergens (hier: https://persianmama.com/all-about-herbs/) zag ik dat nira erg op tareh lijkt en daardoor vervangen kan worden. En dat heeft Vreeken wel (maar nu niet op voorraad): https://www.vreeken.nl/335015-bieslook-chinese-nira

Super leuk zo’n onbekende ‘prei’ in je tuin!

Carine Melotte

Dag Diana,
Misschien kan je in de toekomst hier ook wel zaden van oogsten? Het lijkt me een hele leuke groente. Fijn om die verschillende jaren opnieuw te kunnen oogsten!

Arash

Hallo, wat geweldig zeg! Ik zoek al jaren naar zaden van ‘ Tareh’ Iraanse prei. Ik zou zo graag de zaden willen kopen. Heeft u misschien een link van waar je het eventueel zou kunnen aanschaffen? Hartelijk dank. Met vriendelijke groet, Arash

Meld je aan voor de nieuwsbrief

Naar de reacties