Lekker puh

Zo. De langste dag is alweer voorbij, wat gaat het toch snel. De door de preimineervlieg aangetaste knofloken zijn gerooid en verwerkt. De laatste doperwten en kapucijners zijn geoogst, de planten en het klimrek zijn weg. Er komen dus lege plekjes in de tuin. Maar dat voorzagen we een paar weken geleden natuurlijk al, dus kiemen er hier ondertussen zaailingen van soorten die ik 2 weken geleden zaaide (palmkool, snij- en spekbonen, koolrabi, nieuwe bietjes, en zo nog wat soorten).

Ik zaaide afgelopen lente ook een aantal soorten in de volle grond, en dat zijn dan vooral de groenten die je officieel niet voor kunt zaaien (omdat ze slecht te verplanten zijn, en dat is dan meestal omdat ze een penwortel maken). Die zaden kiemden niet. Tenminste; soms. Ongetwijfeld zijn zaden weggerot door de modder in het kletsnatte voorjaar (en toen schreef ik het al, “er komt ongetwijfeld ook weer een dag dat we snakken naar water” 😀 ). Maar als ik goed keek zag ik soms ook minuscuul kleine ‘stokjes’; de kiemblaadjes waren vakkundig tot op het steeltje opgevreten. En soms waren de zaailingen gewoon ineens weg. Te nat, te koud (in maart/april zeker nog wel), slakken, woelratten, misschien nog wat anders? Geen idee, er staat nooit een dader of oorzaak bij.

Na 2 keer voorzaaien vond ik het wel genoeg geweest, ik besloot er mee te stoppen, dan maar andere soorten telen en eten. Maar ergens kan ik het dan ook weer niet uitstaan dat ik word verslagen. Na ruim 30 jaar moestuinieren geen enkele winterpeen of pastinaak kunnen oogsten? Dat zal toch zeker niet!

En dus besloot ik om dat te doen wat altijd wordt ontraden: worteltjes en pastinaken voorzaaien. Ik had vorig jaar een mooie zaaitray gekocht, met vakjes die 3 keer zo diep als normaal zijn (het worden ook wel deeproottrainers genoemd en ze zijn er in verschillende formaten, kwaliteiten, prijzen en aanbieders).

Voor het voorzaaien van soorten die een penwortel maken worden er meerdere redenen gegeven waarom je het vooral niet zou moeten doen. Eén daarvan is dat de kans groot is dat de zaailingen na het planten alsnog afsterven (doordat die penwortel wordt beschadigd). Of dat er meer kans op ziekten en plagen is (denk aan de overduidelijke geur van worteltjes die je ruikt als je de zaailingen uitplant en die de wortelvlieg ook op grote afstand kan ruiken). Of omdat er groeistoornissen kunnen optreden. En tot slot omdat er een grote kans is op misvormde/gevorkte wortelen.

Wij hebben een moestuin in de vette Zuid-Hollandse klei, ook al is die grond door verhoogde bakken en jarenlang mest, compost, bladaarde, mulchlagen, etc. flink verbeterd; klei blijft klei. En dus zijn we wel wat gewend, als het om gevorkte, gesplitste en misvormde winterpeen, pastinaken, schorseneren, etc. gaat:

Natuurlijk kan ik hier nog niet vertellen hoe het afloopt, met gezondheid, vlieg of andere plaag, oogst of misoogst. Maar voorlopig gaat het best goed met de uitgeplante zaailingen (al geef ik ze natuurlijk wel misschien nog wat vaker en nauwkeuriger water dan andere zaailingen en jonge planten in deze tot nu toe warme en gortdroge maand.

De tray heb ik nu gevuld met zaaisels van witlof en dille. Maar ik heb ze in het vroege voorjaar ook al prima kunnen gebruiken voor de doperwten, peulen en kapucijners, die wortelen ook behoorlijk diep. En ik had het plan om er, als de witlof en dille is gekiemd en uitgeplant, er kleine soorten in te gaan stekken (veel te klein voor rozen, etc. maar groot genoeg voor stekjes van bijvoorbeeld rozemarijn, lavendel en dragon).

Ik kan dus nog geen ‘lekker puh’ zeggen als het gaat om de oogst maar ik heb in zoverre wel gewonnen dat ik gezonde zaailingen heb opgekweekt en uitgeplant 🙂

En zoals ik al schreef zijn alle knofloken geoogst en verwerkt. Het plekje doet in niets meer denken aan de preimineervlieg want er staan nu stokken met stoksnijbonen en stokspekbonen. Lekker puh.

Je ziet trouwens links nog wel alliumbladeren: die zijn van Welsh onion en oerprei (die er vooralsnog preimineervlieg-vrij eruit zien en ik dus lekker laat staan/groeien).

Tot slot is er ook nog een welgemeende lekker puh aan de ellende die we vorig jaar hadden (ik weet het, mijn schuld, mea culpa), met de diepvries die ik ‘even’ uitzette en vergat weer aan te zetten. Daardoor moesten uiteindelijk alle bevroren en dus weer ontdooide bonen (en bieten en nog veel meer) worden weggegooid. En daardoor aten we sinds september geen enkele boon meer (nou ja, één keer kochten we dit voorjaar sperziebonen, echt niet lekker uit de supermarkt). Om die reden zaaide ik eind april al Melissa stoksperziebonen (en Pastoral):

Genoeg lofzang over Melissa (waar we trouwens juist vandaag ook een klein pondje allereerste boontjes van oogstten en aten – wat een feest). Ik zaaide ook nog 2 soorten stamboontjes, die staan in grote kuipen. En nu zaaide ik dus nog spekbonen (Terli) en snijbonen (Mantra). Oh ja, en stamdroogboontjes (Turtle Bean). We zullen bonen eten. En bonen invriezen :-).

Voor wie nog bonen wil zaaien: je kunt nog tot het einde van deze maand stokbonen (die klimmen) zaaien. En tot en met de hele maand juli kun je nog stambonen (die dus laag blijven) zaaien.

En als ik het dan toch over zaaien heb: ik kreeg van tuinvriendin Laura een tip die ze (ik meen) op youtube zag, van een Engelse kweker die dit al jaren doet: rond de langste dag (nu dus) zaait hij nog eenjarige bloemen. En dan niet de lastige soorten hoor, geen Asarina, Cobaea, Datura, etc. maar gangbare bekende eenjarige bloemen als Tagetes, Cosmos, Zinnia, Amaranthus, Helichrysum, Malva, Lavatera, Centaurea, etc.. Als je die nu nog zaait geniet je in de herfst van jonge gezonde planten die juist dan volop gaan bloeien. Ik heb voor de gelegenheid dus ook nog wat bloemen gezaaid.

Tot slot van dit blog nog een foto. Nou ja, een paar dan. Want de Dahlia’s gaan bloeien (ik heb er helaas geen namen bij, er staan wel labels bij de planten maar die zitten verborgen onder een dikke laag oude mest met stro). Wat een feest!!