Winter
Gezaaid. Vreemd dat ik dat toch niet kan laten. Want er was nog meer dan genoeg te doen op de tuin. Van opruimen en schoonmaken tot spitten, mest en stro kruien, verhoogde bakken schoonmaken, laatste schorseneren oogsten, het blad van de paden opvegen, nieuw hek aan de achterkant van de tuin maken, de kassen schoonmaken en ramen wassen, gebruikte potten leeg maken. Echt, ik kan een hele waslijst maken met dingen die moeten gebeuren. Maar nee, Diana moet zaaien.
Eigenlijk had ik tuinbonen begin november willen zaaien. Maar dat lukte niet. Dus dan nu maar. Een soort halfslachtige oplossing, want eigenlijk zaai je tuinbonen nog voor de winter (als de grond nog warm is en de plantjes zo’n 10 centimeter hoog de winter in gaan), of na de winter (als in februari de dagen al weer lichter worden en de zon iets sterkers schijnt).
Maar hier dus dan maar 1,5 week voor kerst. Maar dan wel in potjes met potgrond en brekerzand, in de koude kas (waar het in de nacht net zo koud is maar als de zon overdag schijnt wel 18 of 20 graden kan worden). Komende week eerst even een andere onderbak naar de tuin brengen zodat ik de zaaisels ook kan afdekken met een perspex plaatje. Links dus de tuinbonen, 1 zaadje per potje, de zaden gewoon zo’n 2 centimeter diep in de grond gestoken en het gaatje weer gesloten. Rechts zie je nog 4 potjes, en daar heb ik Mertensia maritima in gezaaid (Oesterblad), en Anthriscus sylvestris Ravenswing – beiden bewezen koudekiemers, afgedekt met wat perliet dat ik nog in een hoek van de kas vond.
Ik had ze ook nog wel in januari of zelfs februari kunnen zaaien, maar nu is ook prima. Zij zullen voorlopig niet kiemen, pas rond maart (wanneer na genoeg tijd en kou de dagen weer langer, lichter en warmer worden). Maar de tuinbonen kiemen hopelijk binnen een week of 3, afhankelijk van het weer.
Nu het echt wat kouder lijkt te worden gaan we ook aan de kuipplanten denken. In het oosten van het land is dit wellicht allang gebeurd, maar hier tot nu toe pas 2 of 3 keer een nachtvorst gehad waarbij het dak ‘s ochtends ook nog een uurtje na het opstaan wit was.
Dus nu pas de Brugmansia’s en Cassia’s teruggesnoeid. Ze mogen deze week (het gaat weer niet vriezen) onder het afdakje bij de voordeur staan, zo kan de grond iets opdrogen. En dan kunnen de potten volgende week naar boven worden gesjouwd (tot ze in april weer naar beneden kunnen worden gesjouwd :-)).
Het feit dat het nog steeds niet echt winter is is ook in de tuin te merken. Hier en daar bloeit nog een bloempje, van een Calendula tot een Bidens, en een Fuchsia. Op de composthoop ligt een zielige peperplant. Het blad al duidelijk aangetast door de weinige nachtvorst die we hebben gehad. Maar juist dan rijpen er nog pepers. Niet de lekkerste pepers, want de lekkerste pepers zijn de pepers die in volle warmte en zon rijpen. Maar hoe dan ook toch rijp, en ook heel heet, en altijd nog kruidig, al is het dan niet meer zo kruidig als dezelfde peper in de zomer.
Vandaar ook dat je in de kas vaak tot in de winter pepers kunt oogsten, al zijn de planten al bijna dood, de pepers blijven rijpen en eetbaar tot het echt gaat vriezen.
Tot slot nog een foto van de tuin zoals die er nu uitziet. De foto heb ik stiekem gemaakt. Want Ruud is er niet blij mee. Ruud klaagt. Dat het er niet netjes uitziet. Dat er stro op het pad ligt. Dat hij schrok van een muis die vlak voor zijn voeten eronder vandaan schoot. Dat er toch nog zo links en rechts een onkruidje boven komt. Dat het bij storm een beetje verwaait. Dat hij niet eens kan zien wat er groeit onder dat stro. Ruud moet er nog erg aan wennen, laten we het daarop houden.
Ik snap ook wel wat hij bedoelt. Ik vind een tuin waarbij je nette plakken gespitte, zwarte grond dakpansgewijs op elkaar ziet liggen ook mooi. Maar daar zou nu alweer water op liggen, en onkruid op staan. Nu is alles bedekt, op 1 stuk achterin na (waar we de grond/compost nog een beetje kunnen afgraven voor gebruik in de verhoogde bakken). Rechts achterin zie je een hoop mest. Daar komen komende jaar de courgettes en pompoenen. En voorin zie je nog steeds 3 kropjes krulandijvie, nog steeds eetbaar. We eten ze morgen. Als ik ze heb geoogst gaat er gelijk weer wat stro overheen. En dan zal ik gelijk de paden eens aanvegen. Misschien stemt dat Ruud wat milder :-).
Zijn dat P9 potjes, waar je de tuinbonen in zaait? Is 2 dan niet mogelijk, of te kort op elkaar?
Hallo Annemiek,
Ik heb inderdaad 9-centimeter potjes gebruikt. Je zou ook 2 zaden per potje kunnen zaaien maar als beide zaden kiemen heb je dus 2 zaailingen in 1 potje die je of moet scheiden of bij elkaar laat (maar dan heb ik zelf het idee dat dat later om uit te planten teveel is, het worden best grote planten). Dan zou ik zelf eerder voor 1 zaadje in een 7- of zelfs 5-centimeter potje gaan, want dan kan ik de zaailingen toch later iets verder uit elkaar uitplanten.
9 centimeter is best groot voor 1 tuinbonenzaailing, maar ik ben nu eenmaal in de gelukkige omstandigheid dat ik in de kas genoeg ruimte heb, en ik heb ook geen P7-potjes.
groetjes,
Diana
Hallo Diana
Ik krijg van die lekker toegedekte bedjes altijd een tevreden gevoel. Niet alleen mijzelf, maar ook het bodemleven gun ik nu beschutting tegen kou en slagregens. Zelf dek ik mijn bedjes met herfstbladeren en daardoor is mijn zandgrond prachtig donker van kleur en heel humeus geworden.
Ik las dat Ruud en jij er niet zeker van zijn of jullie grond wel zonder spitten kan. Heb je al eens aan het gebruik van een Grelinette gedacht? In het boek van Velt staat deze beschreven. De grond wordt hiermee belucht, maar de bodemlagen worden niet door elkaar gegooid. En niet onbelangrijk, nooit meer spierpijn want je tilt niets op. De Grelinette sleep je naar het volgende stukje dat je wilt beluchten. Zelf vind ik dit een ideaal ding. Mijn exemplaar wordt regelmatig door andere tuiniers geleend.
Ook zijn er tuinverenigingen die ze voor gezamenlijk gebruik hebben aangeschaft.
De aardamandel die ik bij je bestelde kwam ik ook tegen op de site van Vreeken. Daar stond deze waarschuwing bij.
“Aardamandel mag alleen in potten worden gekweekt. De tuinbouw kan enorm last krijgen van dit plantje als onkruid in de bollen- en aardappelteelt.
Het is verboden om ze uit te planten. Knolletjes kunnen wel 10 jaar “slapen”.
Als je denkt dat de knolletjes het niet doen, gooi dan de pot niet leeg in de tuin maar in de vuilniszak”.
Tot zover deze tip van Vreeken. Gelukkig heb jij ze steeds in een pot gekweekt. Ook wel zo gemakkelijk bij het oogsten.
Veel succes bij alle tuinklusjes.
Groetjes,
Wia
Interessant, die grelinette! Nooit van gehoord of gezien. Even het youtube filmpje van de Wiltfang bekeken, maar ik vraag me wel af of het ook werkt op klei. Wij bewerken onze kleigrond op dezelfde manier met de spitvork, en dat is best zwaar. Nadeel is ook dat het lang niet altijd goed werkt. Als de grond te nat is, blijft alles plakken aan de tanden. Als de grond te droog, is krijg je de vork er nauwelijks in. Dus graag hoor ik ervaringen van mensen die de grelinette op klei gebruiken!
Hallo Wia en Christa,
Ik heb er wel eens van gehoord maar nog nooit in het echt gezien. Ik dacht hetzelfde als Christa. Wij gebruiken ook een spitvork met extra lange tanden op deze manier. Er zijn tijden geweest dat ik ondanks goede bergschoenen blauwe plekken onder mijn voeten had omdat ik de spitvork niet de grond in kreeg :-). Nu niet meer hoor, onze grond is wel al heel veel verbeterd. En dus is het voor ons wellicht een oplossing. Nu is alles gespit dus nu niet nodig maar ik ga er zeker komend jaar eens over verzinnen.
Op klei lijkt is het ook gewoon heel belangrijk om er niet op te lopen, en daar gaat het in de herfst wel eens mis en kiezen we met verplanten, etc. vaak de kortste route, over de grond dus. En met elke stap klinkt die meer in (alle regen van de afgelopen weken helpt vervolgens ook niet mee :-)).
De aardamandel schijnt inderdaad flink te kunnen woekeren. Of dat ook in Nederland zo erg is durf ik niet te zeggen, ik weet dat het in Spanje een plaag kan zijn. Ik heb haar zelf eens 1 jaar in de vollegrond in de kas gehad. Ik had er wel wat opslag van maar dat kon ik een paar weken later toch makkelijk verwijderen en verder geen last meer gehad. Maar toen bedacht ik al wel dat het rooien van de knolletje veel makkelijker ging bij de teelt in de pot (in de vollegrond is het lang op de knieën zitten en tussen de grond elk knolletje zoeken en rooien – in pot kieper je die om in een kruiwagen en je neemt er een stoel bij :-)). Voor wie haar ook in pot telen; vergeet niet om halverwege de teelt eens wat bij te mesten met wat kali, voor een goede groei en opbrengst van de knolletjes.
Dank in ieder geval voor de tip en de reactie!
Diana
Sinds een aantal jaren ben ik in het bezit van een grenilette. De grond bij ons is redelijk stevige klei/leem. Even voor de duidelijkheid, wij wonen in het zuidwesten van Frankrijk. De grenilette gebruik ik inderdaad om de grond los te maken en tevens om stevig onkruid te wieden. Bij droge grond is het zoals bij alle andere tuingereedschappen ook lastig. Het
verschil met een riek is wel dat de grenilette minder belastend is voor je lijf en het werkt makkerlijker. Wat ik in de tuin ook veel gebruik om grond rul te maken is de tuinklauw, jaren gelden gekocht en geen spijt. Dus eerst met de grenilette en daarna de tuinklauw om de grond wat fijner te maken. De rug vaart er wel bij!
Hallo Helma,
Dankjewel voor je aanvulling op de Grelinette!
Ik ga in ieder geval komende zomer ook eens zien of we de grond net zo plat trappen als er stro op ligt als toen we nog op kale grond liepen.
En anders moeten we net als Monty Don in Gardener’s World overwegen om voortaan alleen nog maar op een plank op de grond te staan/lopen (ik voorzie nu al ongelukken, gelukkig valt het op stro wat zachter :-)).
Ik ga het in ieder geval komend jaar allemaal eens ervaren en bedenken of ik een Grelinette nodig zou kunnen hebben.
groetjes,
Diana
leuk en interessant weer!
Je bent er vroeg bij met zaaien!!! Die moestuin ziet er toch perfect uit, spitten doe ik al lang niet meer, hij zal er wel aan wennen 😉
Nou, echt alleen maar 3 koudekiemers hoor. Maar het was toch even leuk :-).
Misschien moet ik zelf ook nog even wennen aan al het stro, moet ook even kijken hoe dat allemaal werkt, of alles eronder goed groeit, etc..
Wordt een leuk project 🙂
Diana
Oooh ik kan ook niet wachten tot ik jouw gestuurde zaadjes binnen alvast kan zaaien! Ik ben echt zo benieuwd 🙂 Ik probeer het uit te stellen tot eind januari als dat lukt (binnen pepers en paprika’s voorzaaien) Maar als ik jou zo hoor jeukt het bij mij ook alweer enorm hahaha
Ja, geduld is ook niet mijn sterkste kant. Maar ik heb (door schade en schande wijs geworden) wel geleerd dat de gevolgen van te vroeg zaaien behoorlijk groot kunnen zijn (van niet kiemende zaden of te lang/dunne zaailingen tot overvolle kamers met veel te grote planten in te krappe potjes die nog niet naar buiten mogen). Geduld is in geval van zaaien echt de moeite waard :-).
groetjes,
Diana
Hoi Diana,
ik heb voor mijn broertje voor sinterklaas een grote, rode peper gepapier-machéed (enerzijds omdat hij dol is op pepers en anderzijds omdat hij wel wat peper in zijn reet gebruiken kan op ‘t moment). In die peper zaten verschillende potjes sambal-brouwsels die ik van je website geplukt heb, en twee flesjes olie met die chilipoeder van jou, uiteraard voorzien van vrolijke etiketjes met zijn naam er op.
Een daverend succes! (Vooral die surinaamse met tomaten)
Mede dankzij mijn broertje: bedankt!
Hallo Sarah,
Leuk om te horen dat de chili special een succes was!
Je bent creatiever dan ik, ik zou niet eens weten hoe ik een rode peper van papier maché zou moeten maken :-).
groetjes,
Diana