Vijg in de wijde wereld

Ik ben altijd een beetje bang voor een vijg. Dat komt doordat ik op het tuincomplex heb gezien wat een groeikracht ze heeft. Vroeger werd wel gezegd dat een vijg matig winterhard is. Logisch want ze komt oorspronkelijk uit Jordanië en later uit landen rond de Middellandse zee. Maar ik heb in de afgelopen 30 jaar ervaren dat ze heel sterk is: strenge vorst en kletsnatte winters deerden de vijgen die ik ken niet (dat zijn dan wel vooral vijgen van het ras Brown Turkey). Ik heb zelfs gezien dat een ruim 20 centimeter dikke stam van een forse 25 jaar oude vijg tot op 50 centimeter van de grond werd afgezaagd (de nieuwe tuinleden wilden de stronk daarna rooien, gelukkig is het nooit zover gekomen), maar in één jaar gewoon weer uitliep en ondertussen al weer een echte struik aan het worden is. En ik heb bij een tuinbuurman gezien hoe de vijg in zijn kas meterslange wortels maakte die onder het tegelpad door groeiden. En ik zie elke dag dat ik naar de tuin ga bij een andere tuinbuurman een vijgenboom die ruim 4 meter hoog en zeker 6 meter breed is, met heel veel vijgen waarvan het gros met een ladder moet worden geplukt.

Nee, ik trapte er niet in, dat was duidelijk, ik hield mijn vijgen in een speciekuip, zo bleef ik ze de baas. Ik schrijf daar ook over op de teeltpagina van de Vijg. Ik heb dat jaren volgehouden en het ging ook prima. Maar een vijg in een pot heeft wel verzorging nodig; voeding, regelmatig water geven, wat beschermen in de winter (want elke plant is minder winterhard in een pot dan in de vollegrond). En eerlijk is eerlijk: een vijg in pot blijft kleiner maar geeft dan ook wel minder opbrengst.

In de winter van 2020-2021 kwam er een plek in de tuin vrij; langs de rand van de tuin moesten we een verrotte houten verhoogde bak weghalen. En toen kwamen Ruud en ik samen op het idee om de 3 vijgen die we in pot hadden daar ‘los te laten’. Heel voorzichtig en met beleid.

Om toch nog een keer een voorbeeld van de groeikracht te geven: 1 vijg kregen we niet uit haar speciekuip. We hebben haar eerst moeten bevrijden: een wortel was door een afwateringsgat van de kuip naar buiten gegroeid en vervolgens tussen 2 tegels van ons toch vrij strak gelegde tegelpad de grond in gedoken. En niet een beetje, ze had de tegels gewoon opzij geduwd, het leek wel een liaan die we door moesten zagen om te zorgen dat we de vijg uit haar kuip konden halen.

We waren er best even van onder de indruk maar hebben de vijg toch in de hoek van de tuin uitgeplant. En er zelfs ook nog twee naast geplant. Een Bornholm Diamant, Perretta Twotimer en Signora staan nu gezusterlijk op ongeveer 1,5 meter van de tuin van de buurman en op dezelfde afstand van ons tuinpad. Dat is de ruimte die ze krijgen, heb ik besloten.

Ik zal ze goed moeten snoeien. En dat is niet mijn sterkste punt, de groene vingers die ik heb houden vooral van zaaien, planten en oogsten :-). Ruud is er ook geen held in, maar samen moet het ons toch lukken. Gelukkig zijn er boeken en internet (het punt is alleen dat onze vijg er nooit uitziet als op zo’n plaatje met van die snoei-streepjes op de takken). Om te zorgen dat ze geen boom maar een struik wordt ga ik ze vanaf nu telkens op 3 tot 5 knoppen snoeien. Afhankelijk van de tak want uiteraard snoei ik op een naar buiten gerichte knop; dat is zo ongeveer les 1 in elke snoeicursus (en geldt voor heel veel struiken en bomen, van rozen tot Brugmansia’s, appelbomen, etc.).

Ik zag deze vijg bij een andere tuinbuurman en die heeft dus al wat langere gesteltakken:

En zelf heeft onze oudste vijg eigenlijk ook al behoorlijk lange gesteltakken. Maar die kan ik nog wel inkorten (elk jaar 1 tak verjongen door terug te snoeien). Ik las onder andere in de Groente- en Fruitencyclopedie dat de vruchten op de korte uitlopers op de gesteltakken worden gevormd. Dus zorgen die lange gesteltakken uiteindelijk voor vooral oogst bovenin de struik. En ik wil dat ze niet zo groot worden maar wel een goede opbrengst geven.

Dan heb ik het per toeval bij deze nog niet zo slecht gedaan (maar dit is dan ook de pas 2 jaar oude Perretta):

Excuses voor het onkruid, Ruud heeft beloofd om zich daar komend weekend op te storten zodat ik ondertussen weer wat tomatenplanten uit de kas kan ruimen, en de voorgezaaide soorten kan verspenen of uitplanten.

En dus staan de 3 vijgenstruiken sinds afgelopen februari onder een streng regime buiten in de volle grond. En staan de 3 vrijgekomen kuipen vol met successievelijk kruiden, zoete aardappelen en aubergines. Als het om minder werk/water geven/voeden gaat zijn we dus niks opgeschoten :-). Maar toch zijn we blij en hopen op, misschien volgend jaar al, een leuke oogst (dit jaar kunnen we alleen van de oudste vijgenstruik een stuk of 20 vijgen oogsten).

Ik vind een vijg eigenlijk helemaal niet zo heel lekker. Maar Ruud wel, hij is dol op vijgen en eet ze zoals ik aardbeien eet. Ik mag dan niet van verse vijgen houden, ik ben wel dol op de smaak en alles wat je er mee kunt maken. Als ik in een jaar maar 1 soort jam zou mogen maken, dan zou het deze Vijgenjam met sinaasappel en pijnboompitten zijn:

Dit is nog een oude foto van 2019, in 2020 maakte ik het recept met citroen. Ook erg lekker maar als ik heel eerlijk ben ga ik dit jaar toch weer voor de variant met sinaasappel. Verslavend lekker, erg zoet maar heerlijk op een cracker of broodje of plakje cake of briochebrood en minstens zo lekker bij wat blauw-aderkaas :-). Al zijn de vijgenjam met rum en rozijnen, en die met chocolade en hazelnoten ook erg lekker hoor.

En het eerste portie vijgenjam dat ik deze week maakte komt niet eens in een potje maar gaat gelijk deze 983.000 kilocalorieën tellende maar overheerlijke Brownie met toffee en vijgenjam (Ottolenghi-recept) in die ik vanavond wil bakken om morgen mee naar de tuin te nemen.

Ik heb in de afgelopen anderhalve week trouwens nog meer recepten op de website geplaatst, zoals die van:

• een erg lekkere Tiramisu met lemon curd
• een heerlijke en simpele tomatensalade Caprese
• een taart met ricotta, mascarpone en citroen
• het inmaakrecept voor de negendaagse inmaak van komkommers (waarvan ik morgen de uitslag kan melden hoe belangrijk de aluin is, ik heb als test ook een klein portie zonder aluin gemaakt)
• inmaakrecept voor Ajvar (paprika-auberginepuree)
• en de goudsbloemolie voor kleine wondjes en bijvoorbeeld schrale handen

Zoals altijd nog 1 foto, als een spreekwoordelijk toetje. Ik heb al meerdere keren verteld over de niet heel geweldige oogst dit jaar, en alle ziekten, plagen en schimmels die daarmee gepaard gaan. Het gaat niet geweldig met de oogst van worteltjes en bietjes (0 bietjes en 0 worteltjes), de spint in de komkommer, de aardappelziekte in de tomaten, etc. Maar we hebben nog nooit zulke mooie bleekselderij gehad: grote planten met veel dikke sappige stengels die we dit weekend eens gaan oogsten en gaan invriezen (rauw in reepjes, voor in allerlei soepen en (pasta)sauzen.